ப்³ரஹ்ம ஹ தே³வேப்⁴யோ விஜிக்³யே । ‘அவிஜ்ஞாதம் விஜாநதாம் விஜ்ஞாதமவிஜாநதாம்’ (கே. உ. 2 । 3) இத்யாதி³ஶ்ரவணாத் யத³ஸ்தி தத்³விஜ்ஞாதம் ப்ரமாணை: யந்நாஸ்தி தத³விஜ்ஞாதம் ஶஶவிஷாணகல்பமத்யந்தமேவாஸத்³த்³ருஷ்டம் । ததே²த³ம் ப்³ரஹ்மாவிஜ்ஞாதத்வாத³ஸதே³வேதி மந்த³பு³த்³தீ⁴நாம் வ்யாமோஹோ மா பூ⁴தி³தி தத³ர்தே²யமாக்²யாயிகா ஆரப்⁴யதே । ததே³வ ஹி ப்³ரஹ்ம ஸர்வப்ரகாரேண ப்ரஶாஸ்த்ரு தே³வாநாமபி பரோ தே³வ:, ஈஶ்வராணாமபி பரமேஶ்வர:, து³ர்விஜ்ஞேய:, தே³வாநாம் ஜயஹேது:, அஸுராணாம் பராஜயஹேது: ; தத்கத²ம் நாஸ்தீத்யேதஸ்யார்த²ஸ்யாநுகூலாநி ஹ்யுத்தராணி வசாம்ஸி த்³ருஶ்யந்தே । அத²வா ப்³ரஹ்மவித்³யாயா: ஸ்துதயே । கத²ம் ? ப்³ரஹ்மவிஜ்ஞாநாத்³தி⁴ அக்³ந்யாத³யோ தே³வா தே³வாநாம் ஶ்ரேஷ்ட²த்வம் ஜக்³மு: । ததோ(அ)ப்யதிதராமிந்த்³ர இதி । அத²வா து³ர்விஜ்ஞேயம் ப்³ரஹ்மேத்யேதத்ப்ரத³ர்ஶ்யதே — யேநாக்³ந்யாத³யோ(அ)திதேஜஸோ(அ)பி க்லேஶேநைவ ப்³ரஹ்ம விதி³தவந்தஸ்ததே²ந்த்³ரோ தே³வாநாமீஶ்வரோ(அ)பி ஸந்நிதி । வக்ஷ்யமாணோபநிஷத்³விதி⁴பரம் வா ஸர்வம் । ப்³ரஹ்மவித்³யாவ்யதிரேகேண ப்ராணிநாம் கர்த்ருத்வபோ⁴க்த்ருத்வாத்³யபி⁴மாநோ மித்²யேத்யேதத்³த³ர்ஶநார்த²ம் வா ஆக்²யாயிகா, யதா² தே³வாநாம் ஜயாத்³யபி⁴மாநஸ்தத்³வதி³தி । ப்³ரஹ்ம யதோ²க்தலக்ஷணம் பரம் ஹ கில தே³வேப்⁴யோ(அ)ர்தா²ய விஜிக்³யே ஜயம் லப்³த⁴வத் தே³வாநாமஸுராணாம் ச ஸங்க்³ராமே(அ)ஸுராஞ்ஜித்வா ஜக³த³ராதீநீஶ்வரஸேதுர்பே⁴த்த்ரூந் தே³வேப்⁴யோ ஜயம் தத்ப²லம் ச ப்ராயச்ச²ஜ்ஜக³த: ஸ்தே²ம்நே । தஸ்ய ஹ கில ப்³ரஹ்மணோ விஜயே தே³வா: அக்³ந்யாத³ய: அமஹீயந்த மஹிமாநம் ப்ராப்தவந்த: । ததா³ ஆத்மஸம்ஸ்த²ஸ்ய ப்ரத்யகா³த்மந ஈஶ்வரஸ்ய ஸர்வஜ்ஞஸ்ய ஸர்வக்ரியாப²லஸம்யோஜயிது: ப்ராணிநாம் ஸர்வஶக்தே: ஜக³த: ஸ்தி²திம் சிகீர்ஷோ: அயம் ஜயோ மஹிமா சேத்யஜாநந்த: தே தே³வா: ஐக்ஷந்த ஈக்ஷிதவந்த: அக்³ந்யாதி³ஸ்வரூபபரிச்சி²ந்நாத்மக்ருத: அஸ்மாகமேவாயம் விஜய: அஸ்மாகமேவாயம் மஹிமா அக்³நிவாய்விந்த்³ரத்வாதி³லக்ஷணோ ஜயப²லபூ⁴தோ(அ)ஸ்மாபி⁴ரநுபூ⁴யதே நாஸ்மத்ப்ரத்யகா³த்மபூ⁴தேஶ்வரக்ருத இதி ॥

ஏவம் மித்²யாபி⁴மாநேக்ஷணவதாம் தத் ஹ கில ஏஷாம் மித்²யேக்ஷணம் விஜஜ்ஞௌ விஜ்ஞாதவத்³ப்³ரஹ்ம । ஸர்வேக்ஷித்ரு ஹி தத் ஸர்வபூ⁴தகரணப்ரயோக்த்ருத்வாத் தே³வாநாம் ச மித்²யாஜ்ஞாநமுபலப்⁴ய மைவாஸுரவத்³தே³வா மித்²யாபி⁴மாநாத்பராப⁴வேயுரிதி தத³நுகம்பயா தே³வாந்மித்²யாபி⁴மாநாபநோத³நேநாநுக்³ருஹ்ணீயாமிதி தேப்⁴ய: தே³வேப்⁴ய: ஹ கில அர்தா²ய ப்ராது³ர்ப³பூ⁴வ ஸ்வயோக³மாஹாத்ம்யநிர்மிதேநாத்யத்³பு⁴தேந விஸ்மாபநீயேந ரூபேண தே³வாநாமிந்த்³ரியகோ³சரே ப்ராது³ர்ப³பூ⁴வ ப்ராது³ர்பூ⁴தவத் । தத் ப்ராது³ர்பூ⁴தம் ப்³ரஹ்ம ந வ்யஜாநத நைவ விஜ்ஞாதவந்த: தே³வா: கிமித³ம் யக்ஷம் பூஜ்யம் மஹத்³பூ⁴தமிதி ॥

தே தத³ஜாநந்தோ தே³வா: ஸாந்தர்ப⁴யாஸ்தத்³விஜிஜ்ஞாஸவ: அக்³நிம் அக்³ரகா³மிநம் ஜாதவேத³ஸம் ஸர்வஜ்ஞகல்பம் அப்³ருவந் உக்தவந்த: । ஹே ஜாதவேத³: ஏதத் அஸ்மத்³கோ³சரஸ்த²ம் யக்ஷம் விஜாநீஹி விஶேஷதோ பு³த்⁴யஸ்வ த்வம் நஸ்தேஜஸ்வீ கிமேதத்³யக்ஷமிதி । ததா² அஸ்து இதி தத் யக்ஷம் அபி⁴ அத்³ரவத் தத்ப்ரதி க³தவாநக்³நி: । தம் ச க³தவந்தம் பிப்ருச்சி²ஷும் தத்ஸமீபே(அ)ப்ரக³ல்ப⁴த்வாத்தூஷ்ணீம்பூ⁴தம் தத்³யக்ஷம் அப்⁴யவத³த் அக்³நிம் ப்ரதி அபா⁴ஷத கோ(அ)ஸீதி । ஏவம் ப்³ரஹ்மணா ப்ருஷ்டோ(அ)க்³நி: அப்³ரவீத் அக்³நிர்வை அக்³நிர்நாமாஹம் ப்ரஸித்³தோ⁴ ஜாதவேதா³ இதி ச நாமத்³வயேந ப்ரஸித்³த⁴தயாத்மாநம் ஶ்லாக⁴யந்நிதி । ஏவமுக்தவந்தம் ப்³ரஹ்மாவோசத் தஸ்மிந் ஏவம் ப்ரஸித்³த⁴கு³ணநாமவதி த்வயி கிம் வீர்யம் ஸாமர்த்²யம் இதி । ஸோ(அ)ப்³ரவீத் இத³ம் ஜக³த் ஸர்வம் த³ஹேயம் ப⁴ஸ்மீகுர்யாம் யத் இத³ம் ஸ்தா²வராதி³ ப்ருதி²வ்யாம் இதி । ப்ருதி²வ்யாமித்யுபலக்ஷணார்த²ம் , யதோ(அ)ந்தரிக்ஷஸ்த²மபி த³ஹ்யத ஏவாக்³நிநா । தஸ்மை ஏவமபி⁴மாநவதே ப்³ரஹ்ம த்ருணம் நித³தௌ⁴ புரோ(அ)க்³நே: ஸ்தா²பிதவத் । ப்³ரஹ்மணா ‘ஏதத் த்ருணமாத்ரம் மமாக்³ரத: த³ஹ ; ந சேத³ஸி த³க்³து⁴ம் ஸமர்த²:, முஞ்ச த³க்³த்⁴ருத்வாபி⁴மாநம் ஸர்வத்ர’ இத்யுக்த: தத் த்ருணம் உபப்ரேயாய த்ருணஸமீபம் க³தவாந் ஸர்வஜவேந ஸர்வோத்ஸாஹக்ருதேந வேகே³ந । க³த்வா தத் ந ஶஶாக நாஶகத் த³க்³து⁴ம் । ஸ: ஜாதவேதா³: த்ருணம் த³க்³து⁴மஶக்தோ வ்ரீடி³தோ ஹதப்ரதிஜ்ஞ: தத ஏவ யக்ஷாதே³வ தூஷ்ணீம் தே³வாந்ப்ரதி நிவவ்ருதே நிவ்ருத்த: ப்ரதிக³தவாந் ந ஏதத் யக்ஷம் அஶகம் ஶக்தவாநஹம் விஜ்ஞாதும் விஶேஷத: யதே³தத்³யக்ஷமிதி ॥

அத² அநந்தரம் வாயுமப்³ருவந் ஹே வாயோ ஏதத்³விஜாநீஹீத்யாதி³ ஸமாநார்த²ம் பூர்வேண । வாநாத்³க³மநாத்³க³ந்த⁴நாத்³வா வாயு: । மாதர்யந்தரிக்ஷே ஶ்வயதீதி மாதரிஶ்வா । இத³ம் ஸர்வமபி ஆத³தீ³ய க்³ருஹ்ணீயாம் । யதி³த³ம் ப்ருதி²வ்யாமித்யாதி³ ஸமாநமேவ ॥

அதே²ந்த்³ரமப்³ருவந்மக⁴வந்நேதத்³விஜாநீஹீத்யாதி³ பூர்வவத் । இந்த்³ர: பரமேஶ்வரோ மக⁴வா ப³லவத்த்வாத் ததே²தி தத³ப்⁴யத்³ரவத் । தஸ்மாத் இந்த்³ராதா³த்மஸமீபம் க³தாத் தத்³ப்³ரஹ்ம திரோத³தே⁴ திரோபூ⁴தம் । இந்த்³ரஸ்யேந்த்³ரத்வாபி⁴மாநோ(அ)திதராம் நிராகர்தவ்ய இத்யத: ஸம்வாத³மாத்ரமபி நாதா³த்³ப்³ரஹ்மேந்த்³ராய । தத்³யக்ஷம் யஸ்மிந்நாகாஶே ஆகாஶப்ரதே³ஶே ஆத்மாநம் த³ர்ஶயித்வா திரோபூ⁴தமிந்த்³ரஶ்ச ப்³ரஹ்மணஸ்திரோதா⁴நகாலே யஸ்மிந்நாகாஶே ஆஸீத் , ஸ: இந்த்³ர: தஸ்மிந்நேவ ஆகாஶே தஸ்தௌ² கிம் யத்³யக்ஷமிதி த்⁴யாயந் ; ந நிவவ்ருதே(அ)க்³ந்யாதி³வத் । தஸ்யேந்த்³ரஸ்ய யக்ஷே ப⁴க்திம் பு³த்³த்⁴வா வித்³யா உமாரூபிணீ ப்ராது³ரபூ⁴த்ஸ்த்ரீரூபா । ஸ: இந்த்³ர: தாம் உமாம் ப³ஹு ஶோப⁴மாநாம் ; ஸர்வேஷாம் ஹி ஶோப⁴மாநாநாம் ஶோப⁴நதமா வித்³யா । ததா³ ப³ஹு ஶோப⁴மாநேதி விஶேஷணமுபபந்நம் ப⁴வதி । ஹைமவதீம் ஹேமக்ருதாப⁴ரணவதீமிவ ப³ஹு ஶோப⁴மாநாமித்யர்த²: । அத²வா உமைவ ஹிமவதோ து³ஹிதா ஹைமவதீ நித்யமேவ ஸர்வஜ்ஞேநேஶ்வரேண ஸஹ வர்தத இதி ஜ்ஞாதும் ஸமர்தே²தி க்ருத்வா தாமுபஜகா³ம । இந்த்³ர: தாம் ஹ உமாம் கில உவாச பப்ரச்ச² ப்³ரூஹி கிமேதத்³த³ர்ஶயித்வா திரோபூ⁴தம் யக்ஷமிதி ॥