सूत्रं व्याकरोति -

अपि चेति ।

यज्जीवपरिमाणं तन्नित्यमिति व्याप्तिभूमिमाह -

अन्त्यस्येति ।

सफलमनुमानमाह -

तद्वदिति ।

विमतं नित्यं, जीवपरिमाणत्वात् , संमतवदित्यनुमानादविशेषप्रसङ्गः सदा जीवस्येत्युक्तं प्रकटयति -

एकेति ।

उपचयापचययोरनेकरूपताव्याप्तेरुक्तानुमानविरोधादित्यर्थः ।

पूर्वमवस्थितशब्दो नित्यपरत्वेनोक्तः, अविशेषश्चैकशरीरपरिमाणता, उभयोः परिमाणयोर्नित्यत्वप्रसङ्गादिति च हेतुः । इदानीं शरीरमन्तरेणैव मोक्षकालीनस्य परिमाणस्यावस्थितत्वादुभयोरपि पूर्वयोरवस्थयोर्देहापेक्षां विना जीवस्यावस्थितपरिमाणत्वसम्भवान्न शरीरपरिमाणत्वं किं त्वविशेषेण तस्याप्यणुत्वं महत्त्वं वा स्यादिति व्याख्यान्तरमाह -

अथवेति ।

विमतो न देहपरिमाणः, आत्मत्वात् , मुक्तवदित्यर्थः ।

आत्मनो देहपरिमाणत्वायोगे फलितमाह -

अतश्चेति ॥ २६ ॥