सूत्रं व्याख्यातुं प्रतिज्ञां व्याकरोति -

इतश्चेति ।

हेतुमेव व्यतिरेकद्वारा विवृणोति -

यदीति ।

शक्तिविपर्ययमुदाहरति -

करणेति ।

बुद्ध्यतिरिक्तकर्त्रभावादित्यर्थः ।

बुद्धेरस्तु कर्तृशक्तिः, तत्राह -

सत्यां चेति ।

कर्तृत्वे बुद्धेरहन्धीविषयत्वेनात्मत्वं किमित्युपेयं, तत्राह -

अहङ्कारेति ।

अन्तःकरणाधिष्ठातुरेवात्मत्वात्कुतो बुद्धेरेवात्मत्वं, तत्राह -

तस्याश्चेति ।

कर्तुः स्वयमेव शक्तेर्न करणापेक्षेत्याशङ्क्याह -

शक्तोऽपि हीति ।

लोकवदिहापि कर्तुरपेक्षितमेव करणमिति वक्तुमितिशब्दः । अस्तु तर्हि कर्त्र्या बुद्धेरन्यदेव करणं, तत्राह -

ततश्चेति ॥ ३८ ॥