ಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯಮ್
ತೃತೀಯೋಽಧ್ಯಾಯಃನವಮಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್
ಆನಂದಗಿರಿಟೀಕಾ (ಬೃಹದಾರಣ್ಯಕ)
 
ಕತಮ ಇಂದ್ರಃ ಕತಮಃ ಪ್ರಜಾಪತಿರಿತಿ ಸ್ತನಯಿತ್ನುರೇವೇಂದ್ರೋ ಯಜ್ಞಃ ಪ್ರಜಾಪತಿರಿತಿ ಕತಮಃ ಸ್ತನಯಿತ್ನುರಿತ್ಯಶನಿರಿತಿ ಕತಮೋ ಯಜ್ಞ ಇತಿ ಪಶವ ಇತಿ ॥ ೬ ॥
ಕತಮ ಇಂದ್ರಃ ಕತಮಃ ಪ್ರಜಾಪತಿರಿತಿ, ಸ್ತನಯಿತ್ನುರೇವೇಂದ್ರೋ ಯಜ್ಞಃ ಪ್ರಜಾಪತಿರಿತಿ, ಕತಮಃ ಸ್ತನಯಿತ್ನುರಿತ್ಯಶನಿರಿತಿ । ಅಶನಿಃ ವಜ್ರಂ ವೀರ್ಯಂ ಬಲಮ್ , ಯತ್ ಪ್ರಾಣಿನಃ ಪ್ರಮಾಪಯತಿ, ಸ ಇಂದ್ರಃ ; ಇಂದ್ರಸ್ಯ ಹಿ ತತ್ ಕರ್ಮ । ಕತಮೋ ಯಜ್ಞ ಇತಿ ಪಶವ ಇತಿ — ಯಜ್ಞಸ್ಯ ಹಿ ಸಾಧನಾನಿ ಪಶವಃ ; ಯಜ್ಞಸ್ಯಾರೂಪತ್ವಾತ್ ಪಶುಸಾಧನಾಶ್ರಯತ್ವಾಚ್ಚ ಪಶವೋ ಯಜ್ಞ ಇತ್ಯುಚ್ಯತೇ ॥

ಪ್ರಸಿದ್ಧಂ ವಜ್ರಂ ವ್ಯಾವರ್ತಯತಿ —

ವೀರ್ಯಮಿತಿ ।

ತದೇವ ಸಂಘಾತನಿಷ್ಠತ್ವೇನ ಸ್ಫುಟಯತಿ —

ಬಲಮಿತಿ ।

ಕಿಂ ತದ್ಬಲಮಿತಿ ಚೇತ್ತತ್ರಾಽಽಹ —

ಯತ್ಪ್ರಾಣಿನ ಇತಿ ।

ಪ್ರಮಾಪಣಂ ಹಿಂಸನಮ್ ।

ಕಥಂ ತಸ್ಯೇಂದ್ರತ್ವಮುಪಚಾರಾದಿತ್ಯಾಹ —

ಇಂದ್ರಸ್ಯ ಹೀತಿ ।

ಪಶೂನಾಂ ಯಜ್ಞತ್ವಮಪ್ರಸಿದ್ಧಮಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —

ಯಜ್ಞಸ್ಯ ಹೀತಿ ।

ಕಾರಣೇ ಕಾರ್ಯೋಪಚಾರಂ ಸಾಧಯತಿ —

ಯಜ್ಞಸ್ಯೇತಿ ।

ಅಮೂರ್ತತ್ವಾತ್ಸಾಧನವ್ಯತಿರಿಕ್ತರೂಪಾಭಾವಾದ್ಯಜ್ಞಸ್ಯ ಪಶ್ವಾಶ್ರಯತ್ವಾಚ್ಚ ಪಶವೋ ಯಜ್ಞ ಇತ್ಯುಚ್ಯತ ಇತ್ಯರ್ಥಃ ॥೬॥