ப்³ருஹதா³ரண்யகோபநிஷத்³பா⁴ஷ்யம்
பஞ்சமோ(அ)த்⁴யாய:த³ஶமம் ப்³ராஹ்மணம்
ஆநந்த³கி³ரிடீகா (ப்³ருஹதா³ரண்யக)
 
யதா³ வை புருஷோ(அ)ஸ்மால்லோகாத்ப்ரைதி ஸ வாயுமாக³ச்ச²தி தஸ்மை ஸ தத்ர விஜிஹிதே யதா² ரத²சக்ரஸ்ய க²ம் தேந ஸ ஊர்த்⁴வ ஆக்ரமதே ஸ ஆதி³த்யமாக³ச்ச²தி தஸ்மை ஸ தத்ர விஜிஹீதே யதா² லம்ப³ரஸ்ய க²ம் தேந ஸ ஊர்த்⁴வ ஆக்ரமதே ஸ சந்த்³ரமஸமாக³ச்ச²தி தஸ்மை ஸ தத்ர விஜிஹீதே யதா² து³ந்து³பே⁴: க²ம் தேந ஸ ஊர்த்⁴வ ஆக்ரமதே ஸ லோகமாக³ச்ச²த்யஶோகமஹிமம் தஸ்மிந்வஸதி ஶாஶ்வதீ: ஸமா: ॥ 1 ॥
ஸர்வேஷாமஸ்மிந்ப்ரகரணே உபாஸநாநாம் க³திரியம் ப²லம் சோச்யதே — யதா³ வை புருஷ: வித்³வாந் அஸ்மாத் லோகாத் ப்ரைதி ஶரீரம் பரித்யஜதி, ஸ: ததா³ வாயும் ஆக³ச்ச²தி, அந்தரிக்ஷே திர்யக்³பூ⁴தோ வாயு: ஸ்திமித: அபே⁴த்³யஸ்திஷ்ட²தி ; ஸ வாயு: தத்ர ஸ்வாத்மநி தஸ்மை ஸம்ப்ராப்தாய விஜிஹீதே ஸ்வாத்மாவயவாந் விக³மயதி சி²த்³ரீகரோத்யாத்மாநமித்யர்த²: । கிம்பரிமாணம் சி²த்³ரமித்யுச்யதே — யதா² ரத²சக்ரஸ்ய க²ம் சி²த்³ரம் ப்ரஸித்³த⁴பரிமாணம் ; தேந சி²த்³ரேண ஸ வித்³வாந் ஊர்த்⁴வ: ஆக்ரமதே ஊர்த்⁴வ: ஸந் க³ச்ச²தி । ஸ ஆதி³த்யமாக³ச்ச²தி ; ஆதி³த்ய: ப்³ரஹ்மலோகம் ஜிக³மிஷோர்மார்க³நிரோத⁴ம் க்ருத்வா ஸ்தி²த: ; ஸோ(அ)பி ஏவம்விதே³ உபாஸகாய த்³வாரம் ப்ரயச்ச²தி ; தஸ்மை ஸ தத்ர விஜிஹீதே ; யதா² லம்ப³ரஸ்ய க²ம் வாதி³த்ரவிஶேஷஸ்ய சி²த்³ரபரிமாணம் ; தேந ஸ ஊர்த்⁴வ ஆக்ரமதே । ஸ சந்த்³ரமஸம் ஆக³ச்ச²தி ; ஸோ(அ)பி தஸ்மை தத்ர விஜிஹீதே ; யதா² து³ந்து³பே⁴: க²ம் ப்ரஸித்³த⁴ம் ; தேந ஸ ஊர்த்⁴வ ஆக்ரமதே । ஸ லோகம் ப்ரஜாபதிலோகம் ஆக³ச்ச²தி ; கிம்விஶிஷ்டம் ? அஶோகம் மாநஸேந து³:கே²ந விவர்ஜிதமித்யேதத் ; அஹிமம் ஹிமவர்ஜிதம் ஶாரீரது³:க²வர்ஜிதமித்யர்த²: ; தம் ப்ராப்ய தஸ்மிந் வஸதி ஶாஶ்வதீ: நித்யா: ஸமா: ஸம்வத்ஸராநித்யர்த²: ; ப்³ரஹ்மணோ ப³ஹூந்கல்பாந் வஸதீத்யேதத் ॥

ப்³ராஹ்மணாந்தரஸ்ய தாத்பர்யமாஹ —

ஸர்வேஷாமிதி ।

ப²லம் சாஶ்ருதப²லாநாமிதி ஶேஷ: ।

கிமிதி வித்³வாந்வாயுமாக³ச்ச²தி தமுபேக்ஷ்யைவ ப்³ரஹ்மலோகம் குதோ ந க³ச்ச²தீத்யாஶங்க்யா(அ)(அ)ஹ —

அந்தரிக்ஷ இதி ।

ஆதி³த்யம் ப்ரத்யாக³மநே ஹேதுமாஹ —

ஆதி³த்ய இதி ।

உக்தே(அ)ர்தே² வாக்யம் பாதயதி —

தஸ்மா இதி ।

ப³ஹூந்கல்பாநித்யவாந்தரகல்போக்தி: ॥1॥