क तद्ध्यानमित्यपेक्षायामाह –
ध्यानं नामेति ।
अचलत्वं साधयति –
भिन्नजातीयैरिति ।
कथं तस्य चित्ताद्भयस्त्वमित्याशङ्क्यानेकाग्रतादोषोपहतस्यातीतादिफलनिरूपणेन सामर्थ्यादर्शनादेकाग्रतारूपो ध्यानपदार्थश्चेतयितृत्वात्तस्य कारणत्वात्ततो भयानेवेत्यभिप्रेत्याऽऽह –
एकाग्रतेति ।
इतश्चास्ति तस्य भूयस्त्वमित्याह –
दृश्यते चेति ।
फलद्वारा तन्माहात्म्यं प्रश्नपूर्वकं दृष्टान्तेन स्पष्टयति –
कथमित्यादिना ।
गौरवपरिहारार्थं पक्षान्तरमाह –
मनुष्या एवेति ।
मनुष्याणामेव सतां कुतो देवत्वमित्याशङ्क्याऽऽह –
शमादीति ।
ध्यानफलं नैश्चल्यं तन्महत्सु पृथिव्यादिषु दृष्टं तथाच तद्वैशिष्ट्यमित्यर्थः ।
तत्रैव हेत्वन्तरमाह –
यस्मादिति ।
धनादिभिर्महत्त्वे हेतुमुत्कृष्टं कर्मेति यावत् । ध्यानस्याऽऽपादनमनुष्ठानं तेन तत्फललाभो लक्ष्यते तस्यांशो येषामस्ति ते तथा ।
ध्यानफललाभकलावत्त्वमेव स्फुटयति –
निश्चला इति ।
एवकारार्थमाह –
नेति ।
महत्सु पुरुषेषु ध्यानफलानुवृत्तिर्दृष्टैत्यन्वयमुक्त्वा व्यतिरेकमाह –
अथेति ।
व्यतिरेकं दर्शयित्वाऽन्वयमुपसंहरति –
अथ ये महत्त्वमिति ।
महत्सु नैश्चल्यदर्शनमतः शब्दार्थः ।
महत्त्वफलमाह –
अत इति ॥१-२॥