ब्रह्मचर्यस्यात्यल्पसाधनत्वान्महती स्तुतिरयुक्ता तद्ब्रह्मचर्येण ज्ञानमुपलक्ष्य तदेव स्तूयत इति मतमुत्थापयति –

नन्वत्रेति ।

तस्य क्षुद्रसाधनत्वमसिद्धं दुरनुष्टेयत्वात्तद्व्यतिरेकेण ज्ञानासम्भवाच्चेत्युत्तरमाह –

नेत्यादिना ।

विषयापहृतचित्तानां नराणां विवेकासम्भवे प्रमाणमाह –

पराञ्चीति ।

ध्यायतो विषयानित्याद्या स्मृतिरत्र विवक्षिता ।

ब्रह्मचर्यस्योत्तमसाधनत्वे सिद्धे फलितमाह –

ज्ञानेति ।

ब्रह्मलोकप्राप्तिसाधनस्य ब्रह्मचर्यस्य यज्ञादिभिः स्तुतत्वात्तेषामपि तत्प्राप्तिसाधनत्वं श्रुत्याऽभिप्रेतमिति शङ्कते –

नन्विति ।

किं तेषां पुरुषार्थसाधनत्वं प्रस्तुतश्रुत्या प्रतीतं किं वा ब्रह्मलोकसाधनत्वमिति विकल्प्याऽऽद्यमङ्गीकरोति –

सत्यमिति ।

न द्वितीयो वाक्यभेदप्रसङ्गादित्याह –

न त्विति ।

कथं तर्हि यज्ञादिभिर्ब्रह्मचर्यस्तुतिस्तत्राऽऽह –

किं तर्हीति ।

उक्तमर्थं दृष्टान्तेन स्पष्टयति –

यथेति ।

त्वमिन्द्रस्त्वं विष्णुरित्यादिना विप्रादिभी राजा स्तूयते तथाऽपि न तस्येन्द्रादिव्यापारे निरङ्कुशं कर्तृत्वमस्तीति यथेष्यते तथा यज्ञादिभिर्ब्रह्मचर्यस्य स्तुतस्यापि नास्ति तुल्यफलत्वमित्यर्थः ।