दहरविद्यायामुपास्य स्तुत्यर्थमुक्तमनुवदति –
अथेति ।
विवेकानन्तर्यमथशब्दार्थो व्याख्यातः । शरीरात्समुत्थानं तस्मिन्नहंममाभिमानत्यागः ।
स्वरूपं विशिनष्टि –
एष इति ।
उक्तिकर्तृत्वमाचार्यस्य दर्शितमेव ।
प्राणो वा संप्रसादो विज्ञानात्मा वेति संशयात्पृच्छति –
तत्रेति ।
प्रकृतं वाक्यं सप्तम्यर्थः ।
तस्य च संप्रसादस्य परमात्मविषयं ज्ञानं केनोपायेन भवतीति प्रश्नान्तरमाह –
कथं वेति ।
किं तस्य परमात्माधिगमेनेत्याशङ्क्याऽऽह –
यथेति ।
तथा तस्याधिगमः कथमिति सम्बन्धः ।
अभिनिष्पद्यमानरूपश्चाऽऽत्मा सविशेषो निर्विशेषो वेतिप्रश्नान्तरं करोति –
येनेति ।
आत्मनो हि सच्चिदानन्दैकतानादर्थान्तराणि रूपाणि दृश्यमानानि शरीरसम्बन्धप्रयुक्तानि । तथा च ततः शरीरादुपाधेर्यदन्यत्तस्य स्वरूपं तत्कथं सर्वप्रमाणाप्रतिपन्नमस्तीति प्रश्नान्तरमाह –
सम्प्रसादस्य चेति ।
एतेषां प्रश्नानामुत्तरत्वेनोत्तरग्रन्थमवतारयति –
इत्येत इति ।
प्रजापतेरिन्द्रविरोचनयोश्च संवादरूपा याऽत्राऽख्यायिका दृश्यते सा किमर्थेत्याशङ्क्याऽह –
आख्यायिका त्विति ।
शिष्यस्य विद्याया ग्रहणे गुरोस्तस्याःसम्यक्प्रदाने च यो विधिः श्रद्धालुत्वादिप्रकारस्तत्प्रदर्शनार्थेति यावत् । यद्वा विद्याया ग्रहणं स्वीकरणं यत्र संप्रदाने तद्दानपात्रे शिष्ये दृश्यते तस्य विधिर्ब्रह्मचर्यादिस्तत्प्रदर्शनार्थेत्यर्थः ।
आख्यायिकायास्तात्पर्यान्तरमाह –
विद्येति ।
प्रजापतिना प्रोक्ता देवैरसुरैश्च प्रार्थितेन्द्रविरोचनाभ्यां देवासुराधिपतिभ्यामायासेन महता प्रेप्सिता देवराजेन च कथंचित्प्राप्ता तस्मान्महार्हेयं विद्येति तस्याः स्तुत्यर्थाऽऽख्यायिकेत्यर्थः ।
महद्भिरुपासितस्य महार्हत्वे दृष्टान्तमाह –
राजसेवितमिति ।