ಆತ್ಮಾ ನ ಜಾಯತೇ ಪ್ರಾಗಭಾವಶೂನ್ಯತ್ವಾತ್ , ನರವಿಷಾಣವದಿತಿ ಪರಿಹರತಿ -
ನ ತ್ವೇವೇತಿ ।
ಕಿಂಚ ಆತ್ಮಾ ನಿತ್ಯಃ, ಭಾವತ್ವೇ ಸತ್ಯಜಾತತ್ವಾತ್ ವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಘಟವತ್ ಇತ್ಯನುಮಾನಾಂತರಮಾಹ -
ನ ಚೈವೇತಿ ।
ಯತ್ತು - ಕೈಶ್ಚಿತ್ ಆತ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಂ ಜಿಜ್ಞಾಸಿತಂ ಭಗವಾನುಪದಿಶತಿ ನ ತ್ವಿತ್ಯಾದಿನಾ ಶ್ಲೋಕಚತುಷ್ಟಯೇನ ಇತ್ಯಾದಿಷ್ಟಮ್ , ತದಸತ್ । ವಿಶೇಷವಚನೇ ಹೇತ್ವಭಾವಾತ್ , ಸರ್ವತ್ರೈವ ಆತ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಪ್ರತಿಪಾದನಾವಿಶೇಷಾತ್ ಇತ್ಯಾಶಯೇನ ।
‘ಪದಚ್ಛೇದಃ ಪದಾರ್ಥೋಕ್ತಿರ್ವಾಕ್ಯಯೋಜನಾ’ ಇತಿ ತ್ರಿತಯಮಪಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಾಂಗಂ ಸಂಪಾದಯತಿ -
ನ ತ್ವಿತ್ಯಾದಿನಾ ।
ನನು - ಆತ್ಮನೋ ದೇಹೋತ್ಪತ್ತಿವಿನಾಶಯೋರುತ್ಪತ್ತಿವಿನಾಶಪ್ರಸಿದ್ಧೇರುಕ್ತಮನುಮಾನದ್ವಯಂ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿವಿರುದ್ಧತಯಾ ಕಾಲಾತ್ಯಯಾಪದಿಷ್ಟಮಿತಿ, ನೇತ್ಯಾಹ -
ಅತೀತೇಷ್ವಿತಿ ।
‘ಚರಾಚರವ್ಯಪಾಶ್ರಯಸ್ತು ಸ್ಯಾತ್’ (ಬ್ರ. ಸೂ. ೨-೩-೧೬) ಇತಿ ನ್ಯಾಯೇನ ಆತ್ಮನೋ ಜನ್ಮವಿನಾಶಪ್ರಸಿದ್ಧೇರೌಪಾಧಿಕಜನ್ಯವಿನಾಶವಿಷಯತ್ವಾತ್ ನಿರುಪಾಧಿಕಸ್ಯ ತಸ್ಯ ಜನ್ಮಾದಿರಾಹಿತ್ಯಮಿತಿ ಭಾವಃ ।
ಯದ್ಯಪಿ ತವೇಶ್ವರಸ್ಯ ಜನ್ಮರಾಹಿತ್ಯಂ, ತಥಾಪಿ ಕಥಂ ಮಮ ? ಇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಹ -
ತಥೇತಿ ।
ತಥಾಪಿ ಭೀಷ್ಮಾದೀನಾಂ ಕಥಂ ಜನ್ಮಾಭಾವಃ ?, ತತ್ರಾಹ -
‘ತಥಾ ನೇಮೇ’ ಇತಿ ।
ದ್ವಿತೀಯಮನುಮಾನಂ ಪ್ರಪಂಚಯನ್ನುತ್ತರಾರ್ಧಂ ವ್ಯಾಚಷ್ಟೇ -
ತಥೇತ್ಯಾದಿನಾ ।
ನನು - ದೇಹೋತ್ಪತ್ತಿವಿನಾಶಯೋರಾತ್ಮನೋ ಜನ್ಮನಾಶಾಭಾವೇಽಪಿ ಮಹಾಸರ್ಗಮಹಾಪ್ರಲಯಯೋಸ್ತಸ್ಯಾಗ್ನಿವಿಸ್ಫುಲಿಂಗದೃಷ್ಟಾಂತಶ್ರೃತ್ಯಾ ಜನ್ಮವಿನಾಶಾವೇಷ್ಟವ್ಯಾವಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯ, ‘ನಾಽಽತ್ಮಾಽಶ್ರುತೇಃ’ (ಬ್ರ. ಸೂ. ೨. ೩. ೧೭) ಇತಿ ನ್ಯಾಯೇನ ಪರಿಹರತಿ -
ತ್ರಿಷ್ವಪೀತಿ ।
‘ಯಾವದ್ವಿಕಾರಂ ತು ವಿಭಾಗೋ ಲೋಕವತ್’ (ಬ್ರ. ಸೂ. ೨-೩-೭) ಇತಿ ನ್ಯಾಯೇನ ಭಿನ್ನತ್ವಾತ್ ವಿಕಾರಿತ್ವಮಾತ್ಮನಾಮನುಮೀಯತೇ । ಭಿನ್ನತ್ವಂ ಚ ಬಹುವಚನಪ್ರಯೋಗಪ್ರಮಿತಮಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಹ -
ದೇಹೇತಿ
॥ ೧೨ ॥