ಆತ್ಮನೋ ನಿತ್ಯತ್ವಾದಿಲಕ್ಷಣಸ್ಯ ತಥೈವ ಪ್ರಥಾ ಕಿಮಿತಿ ನ ಭವತಿ ? ತತ್ರಾಹ -
ಅವ್ಯಕ್ತ ಇತಿ ।
ಮಾ ತರ್ಹಿ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷತ್ವಂ ಭೂತ್ , ಅನುಮೇಯತ್ವಂ ತು ತಸ್ಯ ಕಿಂ ನ ಸ್ಯಾತ್ ? ಇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಹ -
ಅತ ಏವೇತಿ ।
ತದೇವ ಪ್ರಪಂಚಯತಿ -
ಯದ್ಧೀತಿ ।
ಅತೀಂದ್ರಿಯತ್ವೇಽಪಿ ಸಾಮಾನ್ಯತೋ ದೃಷ್ಟವಿಷಯತ್ವಂ ಭವಿಷ್ಯತೀತ್ಯಾಶಂಕ್ಯ ಕೂಟಸ್ಥೇನ ಆತ್ಮನಾ ವ್ಯಾಪ್ತಲಿಂಗಾಭಾವಾತ್ , ಮೈವಮಿತ್ಯಾಹ -
ಅವಿಕಾರ್ಯ ಇತಿ ।
ಅವಿಕಾರ್ಯತ್ವೇ ವ್ಯತಿರೇಕದೃಷ್ಟಾಂತಮಾಹ -
ಯಥೇತಿ ।
ಕಿಂಚ ಆತ್ಮಾ ನ ವಿಕ್ರಿಯತೇ, ನಿರವಯವದ್ರವ್ಯತ್ವಾತ್ , ಘಟಾದಿವತ್ - ಇತಿ ವ್ಯತಿರೇಕ್ಯನುಮಾನಮಾಹ -
ನಿರವಯವತ್ವಾಚ್ಚೇತಿ ।
ನಿರವಯವತ್ವೇಽಪಿ ವಿಕ್ರಿಯಾವತ್ತ್ವೇ ಕಾ ಕ್ಷತಿಃ ? ಇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಹ -
ನಹೀತಿ ।
ಸಾವಯವಸ್ಯೈವ ವಿಕ್ರಿಯಾವತ್ತ್ವದರ್ಶನಾತ್ ವಿಕ್ರಿಯಾವತ್ತ್ವೇ ನಿರವಯವತ್ವಾನುಪಪತ್ತಿರಿತ್ಯರ್ಥಃ ।
ಯದ್ಧಿ ಸಾವಯವಂ ಸಕ್ರಿಯಂ ಕ್ಷೀರಾದಿ, ತತ್ ದಧ್ಯಾದಿನಾ ವಿಕಾರಮಾಪದ್ಯತೇ । ನ ಚ ಆತ್ಮನಃ ಶ್ರುತಿಪ್ರಮಿತನಿರವಯವತ್ವಸ್ಯ ಸಾವಯವತ್ವಮ್ । ಅತೋಽವಿಕ್ರಿಯತ್ವಾನ್ನಾಯಂ ವಿಕಾರ್ಯೋ ಭವಿತುಮಲಮಿತಿ ಫಲಿತಮಾಹ -
ಅವಿಕ್ರಿಯತ್ವಾದಿತಿ ।
ಆತ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯೋಪದೇಶಮ್ ‘ಅಶೋಚ್ಯಾನನ್ವಶೋಚಸ್ತ್ವಮ್’ (ಭ. ಗೀ. ೨-೧೧) ಇತ್ಯುಪಕ್ರಮ್ಯ ವ್ಯಾಖ್ಯಾತಮುಪಸಂಹರತಿ -
ತಸ್ಮಾದಿತಿ ।
ಅವ್ಯಕ್ತತ್ವಾಚಿಂತ್ಯತ್ವಾವಿಕಾರ್ಯತ್ವನಿತ್ಯತ್ವಸರ್ವಗತತ್ವಾದಿರೂಪೋ ಯಸ್ಮಾತ್ ಆತ್ಮಾ ನಿರ್ಧಾರಿತಃ, ತಸ್ಮಾತ್ ತಥೈವ ಜ್ಞಾತುಮುಚಿತಃ, ತಜ್ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಫಲವತ್ತ್ವಾದಿತ್ಯರ್ಥಃ ।