ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாபா⁴ஷ்யம்
ஆநந்த³கி³ரிடீகா (கீ³தாபா⁴ஷ்ய)
 
யாமிமாம் புஷ்பிதாம் வாசம் ப்ரவத³ந்த்யவிபஶ்சித:
வேத³வாத³ரதா: பார்த² நாந்யத³ஸ்தீதி வாதி³ந: ॥ 42 ॥
யாம் இமாம் வக்ஷ்யமாணாம் புஷ்பிதாம் புஷ்பித இவ வ்ருக்ஷ: ஶோப⁴மாநாம் ஶ்ரூயமாணரமணீயாம் வாசம் வாக்யலக்ஷணாம் ப்ரவத³ந்திகே ? அவிபஶ்சித: அமேத⁴ஸ: அவிவேகிந இத்யர்த²:வேத³வாத³ரதா: ப³ஹ்வர்த²வாத³ப²லஸாத⁴நப்ரகாஶகேஷு வேத³வாக்யேஷு ரதா: ஹே பார்த², அந்யத் ஸ்வர்க³பஶ்வாதி³ப²லஸாத⁴நேப்⁴ய: கர்மப்⁴ய: அஸ்தி இதி ஏவம் வாதி³ந: வத³நஶீலா: ॥ 42 ॥
யாமிமாம் புஷ்பிதாம் வாசம் ப்ரவத³ந்த்யவிபஶ்சித:
வேத³வாத³ரதா: பார்த² நாந்யத³ஸ்தீதி வாதி³ந: ॥ 42 ॥
யாம் இமாம் வக்ஷ்யமாணாம் புஷ்பிதாம் புஷ்பித இவ வ்ருக்ஷ: ஶோப⁴மாநாம் ஶ்ரூயமாணரமணீயாம் வாசம் வாக்யலக்ஷணாம் ப்ரவத³ந்திகே ? அவிபஶ்சித: அமேத⁴ஸ: அவிவேகிந இத்யர்த²:வேத³வாத³ரதா: ப³ஹ்வர்த²வாத³ப²லஸாத⁴நப்ரகாஶகேஷு வேத³வாக்யேஷு ரதா: ஹே பார்த², அந்யத் ஸ்வர்க³பஶ்வாதி³ப²லஸாத⁴நேப்⁴ய: கர்மப்⁴ய: அஸ்தி இதி ஏவம் வாதி³ந: வத³நஶீலா: ॥ 42 ॥

தே யாமிமாம் புஷ்பிதாம் வாசம் ப்ரவத³ந்தி தயா அபஹ்ருதசேதஸாம் காமிநாம் காமவஶாத் நிஶ்சயாத்மிகா பு³த்³தி⁴ர்ந ப்ராய: ஸ்தி²ரா ப⁴வதீத்யாஹ -

தே । யாமிதி ।

‘இமாம்’ இத்யவ்யயநவித்⁴யுபாத்தத்வேந ப்ரஸித்³த⁴த்வம் கர்மகாண்ட³ரூபாயா வாசோ விவக்ஷ்யதே । வக்ஷ்யமாணத்வம் ‘க்ரியாவிஶேஷப³ஹுலாம்’ (ப⁴. கீ³. 2-43) இத்யாதௌ³ த்³ரஷ்டவ்யம் । கிம்ஶுகோ ஹி புஷ்பஶாலீ ஶோப⁴மாநோ(அ)நுபூ⁴யதே, ந புருஷபோ⁴க்³யப²லபா⁴கீ³ லக்ஷ்யதே ।

ததா², இயமபி கர்மகாண்டா³த்மிகா ஶ்ரூயமாணத³ஶாயாம் ரமணீயா வாகு³பலப்⁴யதே, ஸாத்⁴யஸாத⁴நஸம்ப³ந்த⁴ப்ரதிபா⁴நாத் । ந த்வேஷா நிரதிஶயப²லபா⁴கி³நீ ப⁴வதி, கர்மாநுஷ்டா²நப²லஸ்ய அநித்யத்வாத் , இதி மத்வாஹ -

புஷ்பிதாமிதி ।

வாக்யத்வேந லக்ஷ்யதே(அ)ர்த²வத்த்வப்ரதிபா⁴நாத் । வஸ்துதஸ்து ந வாக்யம் , அர்தா²பா⁴ஸத்வாத் , இத்யாஹ -

வாக்யலக்ஷணாமிதி ।

ப்ரவக்த்ரூணாம் வேத³வாக்யதாத்பர்யபரிஜ்ஞாநாபா⁴வம் ஸூசயதி -

அவிபஶ்சித இதி ।

வேத³வாதா³: - வேத³வாக்யாநி, தாநி ச ப³ஹூநாமர்த²வாதா³நாம் ப²லாநாம் ஸாத⁴நாநாம் ச விதி⁴ஶேஷாணாம் ப்ரகாஶகாநி, தேஷு ரதி: - ஆஸக்தி:, தந்நிஷ்ட²த்வம் - தத்³வத்த்வமபி தேஷாம் விஶேஷணமித்யாஹ -

வேத³வாதே³தி ।

கர்மகாண்ட³நிஷ்ட²த்வப²லம் கத²யதி -

நாந்யதி³தி ।

ஈஶ்வரோ  வா மோக்ஷோ வா நாஸ்தீத்யேவம் வத³ந்தோ நாஸ்திகா: ஸந்த: ஸம்யக்³ஜ்ஞாநவந்தோ ந ப⁴வந்தீத்யர்த²: ॥ 42 ॥