ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாபா⁴ஷ்யம்
ஆநந்த³கி³ரிடீகா (கீ³தாபா⁴ஷ்ய)
 
காமாத்மாந: ஸ்வர்க³பரா ஜந்மகர்மப²லப்ரதா³ம்
க்ரியாவிஶேஷப³ஹுலாம் போ⁴கை³ஶ்வர்யக³திம் ப்ரதி ॥ 43 ॥
காமாத்மாந: காமஸ்வபா⁴வா:, காமபரா இத்யர்த²:ஸ்வர்க³பரா: ஸ்வர்க³: பர: புருஷார்த²: யேஷாம் தே ஸ்வர்க³பரா: ஸ்வர்க³ப்ரதா⁴நா:ஜந்மகர்மப²லப்ரதா³ம் கர்மண: ப²லம் கர்மப²லம் ஜந்மைவ கர்மப²லம் ஜந்மகர்மப²லம் தத் ப்ரத³தா³தீதி ஜந்மகர்மப²லப்ரதா³, தாம் வாசம்ப்ரவத³ந்தி இத்யநுஷஜ்யதேக்ரியாவிஶேஷப³ஹுலாம் க்ரியாணாம் விஶேஷா: க்ரியாவிஶேஷா: தே ப³ஹுலா யஸ்யாம் வாசி தாம் ஸ்வர்க³பஶுபுத்ராத்³யர்தா²: யயா வாசா பா³ஹுல்யேந ப்ரகாஶ்யந்தேபோ⁴கை³ஶ்வர்யக³திம் ப்ரதி போ⁴க³ஶ்ச ஐஶ்வர்யம் போ⁴கை³ஶ்வர்யே, தயோர்க³தி: ப்ராப்தி: போ⁴கை³ஶ்வர்யக³தி:, தாம் ப்ரதி ஸாத⁴நபூ⁴தா: யே க்ரியாவிஶேஷா: தத்³ப³ஹுலாம் தாம் வாசம் ப்ரவத³ந்த: மூடா⁴: ஸம்ஸாரே பரிவர்தந்தே இத்யபி⁴ப்ராய: ॥ 43 ॥
காமாத்மாந: ஸ்வர்க³பரா ஜந்மகர்மப²லப்ரதா³ம்
க்ரியாவிஶேஷப³ஹுலாம் போ⁴கை³ஶ்வர்யக³திம் ப்ரதி ॥ 43 ॥
காமாத்மாந: காமஸ்வபா⁴வா:, காமபரா இத்யர்த²:ஸ்வர்க³பரா: ஸ்வர்க³: பர: புருஷார்த²: யேஷாம் தே ஸ்வர்க³பரா: ஸ்வர்க³ப்ரதா⁴நா:ஜந்மகர்மப²லப்ரதா³ம் கர்மண: ப²லம் கர்மப²லம் ஜந்மைவ கர்மப²லம் ஜந்மகர்மப²லம் தத் ப்ரத³தா³தீதி ஜந்மகர்மப²லப்ரதா³, தாம் வாசம்ப்ரவத³ந்தி இத்யநுஷஜ்யதேக்ரியாவிஶேஷப³ஹுலாம் க்ரியாணாம் விஶேஷா: க்ரியாவிஶேஷா: தே ப³ஹுலா யஸ்யாம் வாசி தாம் ஸ்வர்க³பஶுபுத்ராத்³யர்தா²: யயா வாசா பா³ஹுல்யேந ப்ரகாஶ்யந்தேபோ⁴கை³ஶ்வர்யக³திம் ப்ரதி போ⁴க³ஶ்ச ஐஶ்வர்யம் போ⁴கை³ஶ்வர்யே, தயோர்க³தி: ப்ராப்தி: போ⁴கை³ஶ்வர்யக³தி:, தாம் ப்ரதி ஸாத⁴நபூ⁴தா: யே க்ரியாவிஶேஷா: தத்³ப³ஹுலாம் தாம் வாசம் ப்ரவத³ந்த: மூடா⁴: ஸம்ஸாரே பரிவர்தந்தே இத்யபி⁴ப்ராய: ॥ 43 ॥

தேஷாம் ஸம்ஸாரபரிவர்தநபரித³ர்ஶநார்த²ம் ப்ரஸ்துதாம் வாசமேவ விஶிநஷ்டி -

ஜந்மேதி ।

நநு - பும்ஸாம் காமஸ்வபா⁴வத்வமயுக்தம் , சேதநஸ்யேச்சா²வதஸ்ததா³த்மத்வாநுபபத்தே:, இதி தத்ராஹ -

காமபரா இதி ।

தத்பரத்வம் - தத்தத்ப²லார்தி²த்வேந தத்தது³பாயேஷு கர்மஸ்வேவ ப்ரவ்ருத்ததயா கர்மஸம்ந்யாஸபூர்வகாத் ஜ்ஞாநாத்³ப³ஹிர்முக²த்வம் ।

நநு - கர்மநிஷ்டா²நாமபி பரமபுருஷார்தா²பேக்ஷயா மோக்ஷோபாயே ஜ்ஞாநே ப⁴வத்யாபி⁴முக்²யமிதி, நேத்யாஹ -

ஸ்வர்கே³தி ।

தத்பரத்வம் - தஸ்மிந்நேவாஸக்ததயா தத³திரிக்தபுருஷார்த²ராஹித்யநிஶ்சயவத்த்வம் । உச்சாவசமத்⁴யமதே³ஹப்ரபே⁴த³க்³ரஹணம் ஜந்ம । வாசோ யதோ²க்தப²லப்ரத³த்வம் அப்ராமாணிகம் இத்யாஶங்க்ய, அऩுஷ்டா²நத்³வாரா தது³பபத்திரித்யாஹ -

க்ரியேதி ।

க்ரியாணாம் - அநுஷ்டா²நாநாம் விஶேஷா: - தே³ஶகாலாதி⁴காரிப்ரயுக்த: ஸப்தாஹாநேகாஹலக்ஷணா:, தே க²ல்வஸ்யாம் வாசி ப்ராசுர்யேண ப்ரதிபா⁴ந்தீத்யர்த²: ।

கத²ம் யதோ²க்தாயாம் வாசி க்ரியாவிஶேஷாணாம் பா³ஹுல்யேந அவஸ்தா²நம் ? இத்யாஶங்க்ய, ப்ரகாஶ்யத்வேநேத்யேதத்³விஶத³யதி -

ஸ்வர்கே³தி ।

ததா²பி தேஷாம் மோக்ஷோபாயத்வோபபத்தே:, தந்நிஷ்டா²நாம் மோக்ஷாபி⁴முக்²யம் ப⁴விஷ்யதி, நேத்யாஹ -

போ⁴கே³தி ।

யதோ²க்தாம் வாசமபி⁴வத³தாம் பர்யவஸாநம் த³ர்ஶயதி -

தத்³ப³ஹுலாமிதி

॥ 43 ॥