ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಭಾಷ್ಯಮ್
ಆನಂದಗಿರಿಟೀಕಾ (ಗೀತಾಭಾಷ್ಯ)
 
ಯೋಗಸ್ಥಃ ಕುರು ಕರ್ಮಾಣಿ ಸಂಗಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಧನಂಜಯ
ಸಿದ್ಧ್ಯಸಿದ್ಧ್ಯೋಃ ಸಮೋ ಭೂತ್ವಾ ಸಮತ್ವಂ ಯೋಗ ಉಚ್ಯತೇ ॥ ೪೮ ॥
ಯೋಗಸ್ಥಃ ಸನ್ ಕುರು ಕರ್ಮಾಣಿ ಕೇವಲಮೀಶ್ವರಾರ್ಥಮ್ ; ತತ್ರಾಪಿಈಶ್ವರೋ ಮೇ ತುಷ್ಯತುಇತಿ ಸಂಗಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಧನಂಜಯಫಲತೃಷ್ಣಾಶೂನ್ಯೇನ ಕ್ರಿಯಮಾಣೇ ಕರ್ಮಣಿ ಸತ್ತ್ವಶುದ್ಧಿಜಾ ಜ್ಞಾನಪ್ರಾಪ್ತಿಲಕ್ಷಣಾ ಸಿದ್ಧಿಃ, ತದ್ವಿಪರ್ಯಯಜಾ ಅಸಿದ್ಧಿಃ, ತಯೋಃ ಸಿದ್ಧ್ಯಸಿದ್ಧ್ಯೋಃ ಅಪಿ ಸಮಃ ತುಲ್ಯಃ ಭೂತ್ವಾ ಕುರು ಕರ್ಮಾಣಿಕೋಽಸೌ ಯೋಗಃ ಯತ್ರಸ್ಥಃ ಕುರು ಇತಿ ಉಕ್ತಮ್ ? ಇದಮೇವ ತತ್ಸಿದ್ಧ್ಯಸಿದ್ಧ್ಯೋಃ ಸಮತ್ವಂ ಯೋಗಃ ಉಚ್ಯತೇ ॥ ೪೮ ॥
ಯೋಗಸ್ಥಃ ಕುರು ಕರ್ಮಾಣಿ ಸಂಗಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಧನಂಜಯ
ಸಿದ್ಧ್ಯಸಿದ್ಧ್ಯೋಃ ಸಮೋ ಭೂತ್ವಾ ಸಮತ್ವಂ ಯೋಗ ಉಚ್ಯತೇ ॥ ೪೮ ॥
ಯೋಗಸ್ಥಃ ಸನ್ ಕುರು ಕರ್ಮಾಣಿ ಕೇವಲಮೀಶ್ವರಾರ್ಥಮ್ ; ತತ್ರಾಪಿಈಶ್ವರೋ ಮೇ ತುಷ್ಯತುಇತಿ ಸಂಗಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಧನಂಜಯಫಲತೃಷ್ಣಾಶೂನ್ಯೇನ ಕ್ರಿಯಮಾಣೇ ಕರ್ಮಣಿ ಸತ್ತ್ವಶುದ್ಧಿಜಾ ಜ್ಞಾನಪ್ರಾಪ್ತಿಲಕ್ಷಣಾ ಸಿದ್ಧಿಃ, ತದ್ವಿಪರ್ಯಯಜಾ ಅಸಿದ್ಧಿಃ, ತಯೋಃ ಸಿದ್ಧ್ಯಸಿದ್ಧ್ಯೋಃ ಅಪಿ ಸಮಃ ತುಲ್ಯಃ ಭೂತ್ವಾ ಕುರು ಕರ್ಮಾಣಿಕೋಽಸೌ ಯೋಗಃ ಯತ್ರಸ್ಥಃ ಕುರು ಇತಿ ಉಕ್ತಮ್ ? ಇದಮೇವ ತತ್ಸಿದ್ಧ್ಯಸಿದ್ಧ್ಯೋಃ ಸಮತ್ವಂ ಯೋಗಃ ಉಚ್ಯತೇ ॥ ೪೮ ॥

ವಕ್ಷ್ಯಮಾಣಯೋಗಮುದ್ದಿಶ್ಯ ತನ್ನಿಷ್ಠೋ ಭೂತ್ವಾ ಕರ್ಮಾಣಿ ಕ್ಲೇಶಾತ್ಮಕಾನ್ಯಪಿ ವಿಹಿತತ್ವಾತ್ ಅನುಷ್ಠೇಯಾನೀತ್ಯಾಹ -

ಯೋಗಸ್ಥಃ ಸನ್ನಿತಿ ।

ಕರ್ಮಾನುಷ್ಠಾನಸ್ಯೋದ್ದೇಶ್ಯಂ ದರ್ಶಯತಿ -

ಕೇವಲಮಿತಿ ।

ಫಲಾಂತರಾಪೇಕ್ಷಾಮಂತರೇಣ ಈಶ್ವರಾರ್ಥಂ - ತತ್ಪ್ರಸಾದನಾರ್ಥಮನುಷ್ಠಾನಮಿತ್ಯರ್ಥಃ ।

ತರ್ಹಿ ಈಶ್ವರಸಂತೋಷೋಽಭಿಲಾಷಗೋಚರೀಭೂತೋ ಭವಿಷ್ಯತಿ, ನೇತ್ಯಾಹ -

ತತ್ರಾಪೀತಿ ।

ಈಶ್ವರಪ್ರಸಾದನಾರ್ಥೇ ಕರ್ಮಾನುಷ್ಠಾನೇ ಸ್ಥಿತೇಽಪೀತ್ಯರ್ಥಃ । ಸಂಗಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಕುರ್ವಿತಿ ಪೂರ್ವೇಣ ಸಂಬಂಧಃ ।

ಆಕಾಂಕ್ಷಿತಂ ಪೂರಯಿತ್ವಾ, ಸಿದ್ಧಿಶಬ್ದಾರ್ಥಮಾಹ -

ಫಲೇತಿ ।

ತದ್ವಿಪರ್ಯಯಜಾ - ಸತ್ತ್ವಾಶುದ್ಧಿಜನ್ಯಾ । ಜ್ಞಾನಾಪ್ರಾಪ್ತಿಲಕ್ಷಣೇತಿ ಯಾವತ್ ।

ಕರ್ಮ ಅನನುತಿಷ್ಠತೋ ಯೋಗಮುದ್ದಿಶ್ಯ ಶೇಷತಯಾ ಪ್ರಕೃತಮಾಕಾಂಕ್ಷಾಪೂರ್ವಕಂ ಪ್ರಕಟಯತಿ -

ಕೋಽಸಾವಿತ್ಯಾದಿನಾ

॥ ೪೮ ॥