ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಭಾಷ್ಯಮ್
ಆನಂದಗಿರಿಟೀಕಾ (ಗೀತಾಭಾಷ್ಯ)
 
ಕರ್ಮಣೈವ ಹಿ ಸಂಸಿದ್ಧಿಮಾಸ್ಥಿತಾ ಜನಕಾದಯಃ
ಲೋಕಸಂಗ್ರಹಮೇವಾಪಿ ಸಂಪಶ್ಯನ್ಕರ್ತುಮರ್ಹಸಿ ॥ ೨೦ ॥
ಕರ್ಮಣೈವ ಹಿ ಯಸ್ಮಾತ್ ಪೂರ್ವೇ ಕ್ಷತ್ರಿಯಾಃ ವಿದ್ವಾಂಸಃ ಸಂಸಿದ್ಧಿಂ ಮೋಕ್ಷಂ ಗಂತುಮ್ ಆಸ್ಥಿತಾಃ ಪ್ರವೃತ್ತಾಃಕೇ ? ಜನಕಾದಯಃ ಜನಕಾಶ್ವಪತಿಪ್ರಭೃತಯಃಯದಿ ತೇ ಪ್ರಾಪ್ತಸಮ್ಯಗ್ದರ್ಶನಾಃ, ತತಃ ಲೋಕಸಂಗ್ರಹಾರ್ಥಂ ಪ್ರಾರಬ್ಧಕರ್ಮತ್ವಾತ್ ಕರ್ಮಣಾ ಸಹೈವ ಅಸಂನ್ಯಸ್ಯೈವ ಕರ್ಮ ಸಂಸಿದ್ಧಿಮಾಸ್ಥಿತಾ ಇತ್ಯರ್ಥಃಅಥ ಅಪ್ರಾಪ್ತಸಮ್ಯಗ್ದರ್ಶನಾಃ ಜನಕಾದಯಃ, ತದಾ ಕರ್ಮಣಾ ಸತ್ತ್ವಶುದ್ಧಿಸಾಧನಭೂತೇನ ಕ್ರಮೇಣ ಸಂಸಿದ್ಧಿಮಾಸ್ಥಿತಾ ಇತಿ ವ್ಯಾಖ್ಯೇಯಃ ಶ್ಲೋಕಃಅಥ ಮನ್ಯಸೇ ಪೂರ್ವೈರಪಿ ಜನಕಾದಿಭಿಃ ಅಜಾನದ್ಭಿರೇವ ಕರ್ತವ್ಯಂ ಕರ್ಮ ಕೃತಮ್ ; ತಾವತಾ ನಾವಶ್ಯಮನ್ಯೇನ ಕರ್ತವ್ಯಂ ಸಮ್ಯಗ್ದರ್ಶನವತಾ ಕೃತಾರ್ಥೇನೇತಿ ; ತಥಾಪಿ ಪ್ರಾರಬ್ಧಕರ್ಮಾಯತ್ತಃ ತ್ವಂ ಲೋಕಸಂಗ್ರಹಮ್ ಏವ ಅಪಿ ಲೋಕಸ್ಯ ಉನ್ಮಾರ್ಗಪ್ರವೃತ್ತಿನಿವಾರಣಂ ಲೋಕಸಂಗ್ರಹಃ ತಮೇವಾಪಿ ಪ್ರಯೋಜನಂ ಸಂಪಶ್ಯನ್ ಕರ್ತುಮ್ ಅರ್ಹಸಿ ॥ ೨೦ ॥
ಕರ್ಮಣೈವ ಹಿ ಸಂಸಿದ್ಧಿಮಾಸ್ಥಿತಾ ಜನಕಾದಯಃ
ಲೋಕಸಂಗ್ರಹಮೇವಾಪಿ ಸಂಪಶ್ಯನ್ಕರ್ತುಮರ್ಹಸಿ ॥ ೨೦ ॥
ಕರ್ಮಣೈವ ಹಿ ಯಸ್ಮಾತ್ ಪೂರ್ವೇ ಕ್ಷತ್ರಿಯಾಃ ವಿದ್ವಾಂಸಃ ಸಂಸಿದ್ಧಿಂ ಮೋಕ್ಷಂ ಗಂತುಮ್ ಆಸ್ಥಿತಾಃ ಪ್ರವೃತ್ತಾಃಕೇ ? ಜನಕಾದಯಃ ಜನಕಾಶ್ವಪತಿಪ್ರಭೃತಯಃಯದಿ ತೇ ಪ್ರಾಪ್ತಸಮ್ಯಗ್ದರ್ಶನಾಃ, ತತಃ ಲೋಕಸಂಗ್ರಹಾರ್ಥಂ ಪ್ರಾರಬ್ಧಕರ್ಮತ್ವಾತ್ ಕರ್ಮಣಾ ಸಹೈವ ಅಸಂನ್ಯಸ್ಯೈವ ಕರ್ಮ ಸಂಸಿದ್ಧಿಮಾಸ್ಥಿತಾ ಇತ್ಯರ್ಥಃಅಥ ಅಪ್ರಾಪ್ತಸಮ್ಯಗ್ದರ್ಶನಾಃ ಜನಕಾದಯಃ, ತದಾ ಕರ್ಮಣಾ ಸತ್ತ್ವಶುದ್ಧಿಸಾಧನಭೂತೇನ ಕ್ರಮೇಣ ಸಂಸಿದ್ಧಿಮಾಸ್ಥಿತಾ ಇತಿ ವ್ಯಾಖ್ಯೇಯಃ ಶ್ಲೋಕಃಅಥ ಮನ್ಯಸೇ ಪೂರ್ವೈರಪಿ ಜನಕಾದಿಭಿಃ ಅಜಾನದ್ಭಿರೇವ ಕರ್ತವ್ಯಂ ಕರ್ಮ ಕೃತಮ್ ; ತಾವತಾ ನಾವಶ್ಯಮನ್ಯೇನ ಕರ್ತವ್ಯಂ ಸಮ್ಯಗ್ದರ್ಶನವತಾ ಕೃತಾರ್ಥೇನೇತಿ ; ತಥಾಪಿ ಪ್ರಾರಬ್ಧಕರ್ಮಾಯತ್ತಃ ತ್ವಂ ಲೋಕಸಂಗ್ರಹಮ್ ಏವ ಅಪಿ ಲೋಕಸ್ಯ ಉನ್ಮಾರ್ಗಪ್ರವೃತ್ತಿನಿವಾರಣಂ ಲೋಕಸಂಗ್ರಹಃ ತಮೇವಾಪಿ ಪ್ರಯೋಜನಂ ಸಂಪಶ್ಯನ್ ಕರ್ತುಮ್ ಅರ್ಹಸಿ ॥ ೨೦ ॥

ಇತೋಽಪಿ ತ್ವಯಾ ವಿಹಿತಂ ಕರ್ಮ ಕರ್ತವ್ಯಮಿತ್ಯಾಹ -

ಲೋಕೇತಿ

॥ ೨೦ ॥