वीप्सायाः सर्वकरणागोचरत्वं दर्शयति -

सर्वेति ।

प्रत्यर्थं रागद्वेषयोरव्यवस्थायाः प्राप्तौ प्रत्यादिशति -

इष्ट इति ।

प्रतिविषयं विभागेन तयोरन्यतरस्यावश्यकत्वेऽपि पुरुषकारविषयाभावप्रयुक्त्या प्रागुक्तं दूषणं कथं समाधेयमित्याशङ्क्याह -

तत्रेति ।

तयोरित्याद्यवतारितं भागं विभजते -

शास्त्रार्थ इति ।

प्रकृतिवशत्वात् जन्तोर्नैव नियोज्यत्वमित्याशङ्क्याह -

या हीति ।

रागद्वेषद्वारा प्रकृतिवशवर्तित्वे स्वधर्मत्यागादि दुर्वारमित्युक्तम् , इदानीं विवेकविज्ञानेन रागादिनिवारणे शास्त्रीयदृष्ट्या प्रकृतिपारवश्यं परिहर्तुं शक्यमित्याह -

यदेति ।

मिथ्याज्ञाननिबन्धनौ हि रागद्वेषौ । तत्प्रतिपक्षत्वं विवेकविज्ञानस्य मिथ्याज्ञानविरोधित्वादवधेयम् ।

रागद्वेषयोर्मूलनिवृत्त्या निवृत्तौ प्रतिबन्धध्वंसे कार्यसिद्धिमभिसन्धायोक्तं -

तदेति ।

एवकारस्यान्ययोगव्यवच्छेदकत्वं दर्शयति -

नेति ।

पूर्वोक्तं नियोगमुपसंहरति -

तस्मादिति ।

तत्र हेतुमाह -

यत इति ।

हिशब्दोपात्ताो हेतुर्यत इति प्रकटितः । स च पूर्वेण तच्छब्देन सम्बन्धनीयः ।

पुरुषपरिपन्थित्वमेव तयोः सोदाहरणं स्फोरयति -

श्रेयोमार्गस्येति

॥ ३४ ॥