ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாபா⁴ஷ்யம்
ஆநந்த³கி³ரிடீகா (கீ³தாபா⁴ஷ்ய)
 
யே யதா² மாம் ப்ரபத்³யந்தே தாம்ஸ்ததை²வ ப⁴ஜாம்யஹம்
மம வர்த்மாநுவர்தந்தே மநுஷ்யா: பார்த² ஸர்வஶ: ॥ 11 ॥
யே யதா² யேந ப்ரகாரேண யேந ப்ரயோஜநேந யத்ப²லார்தி²தயா மாம் ப்ரபத்³யந்தே தாந் ததை²வ தத்ப²லதா³நேந ப⁴ஜாமி அநுக்³ருஹ்ணாமி அஹம் இத்யேதத்தேஷாம் மோக்ஷம் ப்ரதி அநர்தி²த்வாத் ஹி ஏகஸ்ய முமுக்ஷுத்வம் ப²லார்தி²த்வம் யுக³பத் ஸம்ப⁴வதிஅத: யே ப²லார்தி²ந: தாந் ப²லப்ரதா³நேந, யே யதோ²க்தகாரிணஸ்து அப²லார்தி²ந: முமுக்ஷவஶ்ச தாந் ஜ்ஞாநப்ரதா³நேந, யே ஜ்ஞாநிந: ஸம்ந்யாஸிந: முமுக்ஷவஶ்ச தாந் மோக்ஷப்ரதா³நேந, ததா² ஆர்தாந் ஆர்திஹரணேந இத்யேவம் யதா² ப்ரபத்³யந்தே யே தாந் ததை²வ ப⁴ஜாமி இத்யர்த²: புந: ராக³த்³வேஷநிமித்தம் மோஹநிமித்தம் வா கஞ்சித் ப⁴ஜாமிஸர்வதா²பி ஸர்வாவஸ்த²ஸ்ய மம ஈஶ்வரஸ்ய வர்த்ம மார்க³ம் அநுவர்தந்தே மநுஷ்யா:யத்ப²லார்தி²தயா யஸ்மிந் கர்மணி அதி⁴க்ருதா: யே ப்ரயதந்தே தே மநுஷ்யா அத்ர உச்யந்தேஹே பார்த² ஸர்வஶ: ஸர்வப்ரகாரை: ॥ 11 ॥
யே யதா² மாம் ப்ரபத்³யந்தே தாம்ஸ்ததை²வ ப⁴ஜாம்யஹம்
மம வர்த்மாநுவர்தந்தே மநுஷ்யா: பார்த² ஸர்வஶ: ॥ 11 ॥
யே யதா² யேந ப்ரகாரேண யேந ப்ரயோஜநேந யத்ப²லார்தி²தயா மாம் ப்ரபத்³யந்தே தாந் ததை²வ தத்ப²லதா³நேந ப⁴ஜாமி அநுக்³ருஹ்ணாமி அஹம் இத்யேதத்தேஷாம் மோக்ஷம் ப்ரதி அநர்தி²த்வாத் ஹி ஏகஸ்ய முமுக்ஷுத்வம் ப²லார்தி²த்வம் யுக³பத் ஸம்ப⁴வதிஅத: யே ப²லார்தி²ந: தாந் ப²லப்ரதா³நேந, யே யதோ²க்தகாரிணஸ்து அப²லார்தி²ந: முமுக்ஷவஶ்ச தாந் ஜ்ஞாநப்ரதா³நேந, யே ஜ்ஞாநிந: ஸம்ந்யாஸிந: முமுக்ஷவஶ்ச தாந் மோக்ஷப்ரதா³நேந, ததா² ஆர்தாந் ஆர்திஹரணேந இத்யேவம் யதா² ப்ரபத்³யந்தே யே தாந் ததை²வ ப⁴ஜாமி இத்யர்த²: புந: ராக³த்³வேஷநிமித்தம் மோஹநிமித்தம் வா கஞ்சித் ப⁴ஜாமிஸர்வதா²பி ஸர்வாவஸ்த²ஸ்ய மம ஈஶ்வரஸ்ய வர்த்ம மார்க³ம் அநுவர்தந்தே மநுஷ்யா:யத்ப²லார்தி²தயா யஸ்மிந் கர்மணி அதி⁴க்ருதா: யே ப்ரயதந்தே தே மநுஷ்யா அத்ர உச்யந்தேஹே பார்த² ஸர்வஶ: ஸர்வப்ரகாரை: ॥ 11 ॥

முமுக்ஷூணாமீஶ்வராநுஸாரித்வே(அ)பி ப²லாந்தரார்தி²நாம் குதஸ்தத³நுஸாரித்வம் ? இத்யாஶங்க்ய ‘ப²லமத உபபத்தே’ (ப்³ர. ஸூ. 3-2-38) இதி ந்யாயேந தத்ப²லஸ்யேஶ்வராயத்தத்வாத் தத³நுவர்தித்வமாவஶ்யகம் , இத்யாஹ -

மமேதி ।

ப⁴க³வத்³ப⁴ஜநபா⁴கி³நாம் ஸர்வேஷாமேவ கைவல்யமேகரூபம் கிமிதி நாநுக்³ருஹ்யதே ? தத்ராஹ -

தேஷாமிதி ।

அப்⁴யுத³யநி:ஶ்ரேயஸார்தி²த்வம் ப்ரார்த²நாவைசித்ர்யாதே³கஸ்யைவ கிம் ந ஸ்யாத்³ ? இத்யாஶங்க்ய, பர்யாயேண தத³நுபபத்திம் ஸாத⁴யதி -

நஹீதி ।

 முமுக்ஷூணாம் ப²லார்தி²நாம் ச விபா⁴கே³ ஸ்தி²தே ஸதி  அநுக்³ரஹவிபா⁴க³ம் ப²லிதமாஹ -

அத இதி ।

ப²லப்ரதா³நேநாநுக்³ருஹ்ணாமீதி ஸம்ப³ந்த⁴: ।

நித்யநைமித்திககர்மாநுஷ்டா²யிநாமேவ ப²லார்தி²த்வாபா⁴வே ஸதி, முமுக்ஷுத்வே கத²ம் தேஷ்வநுக்³ரஹ: ஸ்யாத் ? இதி தத்ராஹ -

யே யதோ²க்தேதி ।

ஜ்ஞாநப்ரதா³நேந ப⁴ஜாமீத்யுத்தரத்ர ஸம்ப³ந்த⁴: ।

ஸந்தி கேசித் த்யக்தஸர்வகர்மாணோ ஜ்ஞாநிநோ மோக்ஷமேவாபேக்ஷமாணா:, தேஷ்வநுக்³ரஹப்ரகாரம் ப்ரகடயதி -

யே ஜ்ஞாநிந இதி ।

கேசிதா³ர்தா: ஸந்தோ ஜ்ஞாநாதி³ஸாத⁴நாந்தரரஹிதா ப⁴க³வந்தமேவார்திமபஹர்துமநுவர்தந்தே, தேஷு ப⁴க³வதோ(அ)நுக்³ரஹவிஶேஷம் த³ர்ஶயதி-

ததே²தி ।

பூர்வார்த⁴வ்யாக்²யாநமுபஸம்ஹரதி -

இத்யேவமிதி ।

ப⁴க³வதோ(அ)நுக்³ரஹே நிமித்தாந்தரம் நிவாரயதி -

ந புநரிதி ।

ப²லார்தி²த்வே முமுக்ஷுத்வே ச ஜந்தூநாம் ப⁴க³வத³நுஸரணமாவஶ்யகம் இத்யுத்தரார்த⁴ம் விப⁴ஜதே -

ஸர்வதா²(அ)பீதி ।

ஸர்வாவஸ்த²த்வம் - தேந தேநாத்மநா பரஸ்யைவேஶ்வரஸ்யாவஸ்தா²நம் ।

மார்க³: - ஜ்ஞாநகர்மலக்ஷண: । மநுஷ்யக்³ரஹணாத்³ இதரேஷாமீஶ்வரமார்கா³நுவர்தித்வபர்யுதா³ஸ: ஸ்யாத்³ , இத்யாஶங்க்யாஹ -

யத்ப²லேதி ।

ஸர்வப்ரகாரைர்மம மார்க³மநுவர்தந்த இதி பூர்வேண ஸம்ப³ந்த⁴:

॥ 11 ॥