దృష్టివిధానే విధేయదృష్టేర్మానసక్రియాత్వేన సమ్యగ్జ్ఞానత్వాభావాత్ ప్రకరణభఙ్గః స్యాత్ , ఇత్యభిప్రేత్య పరిహరతి -
సత్యమేవమితి ।
విధిత్సితదృష్టిస్తుతిపరమేవ ప్రకరణం, న జ్ఞానస్తుతిపరమ్ , ఇత్యాశఙ్క్య, ప్రకరణపర్యాలోచనయా జ్ఞానస్తుతిరేవాత్ర ప్రతిభాతీతి ప్రతిపాదయతి -
అత్ర త్వితి ।
కిఞ్చ బ్రహ్మార్పణమన్త్రస్యాపి సమ్యగ్జ్ఞానస్తుతౌ సామర్థ్యం ప్రతిభతీత్యాహ -
అత్ర చేతి ।
నను అర్పణాదిషు బ్రహ్మదృష్టిం కుర్వతామపి బ్రహ్మవిద్యైవాత్ర వివక్షితేతి పక్షభేదాసిద్ధిరితి చేత్ , తత్రాహ -
యే త్వితి ।
యథా బ్రహ్మదృష్ట్యా నామాదికముపాస్యం, తథాఽర్పణాదిషు బ్రహ్మదృష్టికరణే సతి అర్పణాదికమేవ ప్రాధాన్యేన జ్ఞేయమితి, బ్రహ్మవిద్యా యథోక్తేన వాక్యేన వివక్షితా న స్యాదిత్యర్థః ।
కిఞ్చ ‘బ్రహ్మైవ తేన గన్తవ్యమ్ ‘ఇతి బ్రహ్మప్రాప్తిఫలాభిధానాదపి దృష్టివిధానమశ్లిష్టమిత్యాహ -
నచేతి ।
నచార్పణాద్యాలమ్బనా దృష్టిర్బ్రహ్మ ప్రాపయతి, ‘అప్రతీకాలమ్బనాన్ నయతి’ (బ్ర. సూ. ౪-౩-౧౫) ఇతి న్యాయవిరోధాదితిభావః ।
దృష్టివిధానేఽపి నియోగబలాదేన స్వర్గవదదృష్టో మోక్షో భవిష్యతి, ఇత్యాశఙ్క్యాహ -
విరుద్ధం చేతి ।
జ్ఞానాదేవ కైవల్యముక్త్వా మార్గాన్తరాపవాదిన్యా శ్రుత్యా విరుద్ధం మోక్షస్యావిద్యానివృత్తిలక్షణస్య దృష్టస్య నైయోగికత్వవచనమిత్యర్థః ।
దృష్టినియోగాన్మోక్షో భవతీత్యేతత్ ప్రకరణవిరుద్ధం చ ఇత్యాహ-
ప్రకృతేతి ।
తదేవ ప్రపఞ్చయతి -
సమ్యగ్దర్శనం చేతి ।
అన్తే చ సమ్యగ్దర్శనం ప్రకృతమితి సమ్బన్ధః । తత్ర హేతుః -
తస్యైవేతి ।
సమ్యగ్జ్ఞానేనోపక్రమ్య తేనైవోపసంహారేఽపి మధ్యే కిఞ్చిదన్యదుక్తమితి ప్రకరణస్యాతద్విషయత్వమ్ , ఇత్యాశఙ్క్యాహ -
శ్రేయానితి ।
ప్రకరణే సమ్యగ్జ్ఞానవిషయే సతి అనుపపన్నో దర్శనవిధిరితి ఫలితమాహ -
తత్రేతి ।
బ్రహ్మార్పణమన్త్రే పరకీయవ్యాఖ్యానాసమ్భవే స్వకీయవ్యాఖ్యానం వ్యవస్థితమ్ , ఇత్యుపసంహరతి -
తస్మాదితి
॥ ౨౪ ॥