ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாபா⁴ஷ்யம்
சதுர்தோ²(அ)த்⁴யாய:
பூர்வப்ருஷ்ட²ம்      உத்தரப்ருஷ்ட²ம்
ஆநந்த³கி³ரிடீகா (கீ³தாபா⁴ஷ்ய)
 
ஶ்ரேயாந்த்³ரவ்யமயாத்³யஜ்ஞாஜ்ஜ்ஞாநயஜ்ஞ: பரந்தப ।
ஸர்வம் கர்மாகி²லம் பார்த² ஜ்ஞாநே பரிஸமாப்யதே ॥ 33 ॥
ஶ்ரேயாந் த்³ரவ்யமயாத் த்³ரவ்யஸாத⁴நஸாத்⁴யாத் யஜ்ஞாத் ஜ்ஞாநயஜ்ஞ: ஹே பரந்தப । த்³ரவ்யமயோ ஹி யஜ்ஞ: ப²லஸ்யாரம்ப⁴க:, ஜ்ஞாநயஜ்ஞ: ந ப²லாரம்ப⁴க:, அத: ஶ்ரேயாந் ப்ரஶஸ்யதர: । கத²ம் ? யத: ஸர்வம் கர்ம ஸமஸ்தம் அகி²லம் அப்ரதிப³த்³த⁴ம் பார்த² ஜ்ஞாநே மோக்ஷஸாத⁴நே ஸர்வத:ஸம்ப்லுதோத³கஸ்தா²நீயே பரிஸமாப்யதே அந்தர்ப⁴வதீத்யர்த²: ‘யதா² க்ருதாய விஜிதாயாத⁴ரேயா: ஸம்யந்த்யேவமேவம் ஸர்வம் தத³பி⁴ஸமேதி யத் கிஞ்சித்ப்ரஜா: ஸாது⁴ குர்வந்தி யஸ்தத்³வேத³ யத்ஸ வேத³’ (சா². உ. 4 । 1 । 4) இதி ஶ்ருதே: ॥ 33 ॥
ஶ்ரேயாந்த்³ரவ்யமயாத்³யஜ்ஞாஜ்ஜ்ஞாநயஜ்ஞ: பரந்தப ।
ஸர்வம் கர்மாகி²லம் பார்த² ஜ்ஞாநே பரிஸமாப்யதே ॥ 33 ॥
ஶ்ரேயாந் த்³ரவ்யமயாத் த்³ரவ்யஸாத⁴நஸாத்⁴யாத் யஜ்ஞாத் ஜ்ஞாநயஜ்ஞ: ஹே பரந்தப । த்³ரவ்யமயோ ஹி யஜ்ஞ: ப²லஸ்யாரம்ப⁴க:, ஜ்ஞாநயஜ்ஞ: ந ப²லாரம்ப⁴க:, அத: ஶ்ரேயாந் ப்ரஶஸ்யதர: । கத²ம் ? யத: ஸர்வம் கர்ம ஸமஸ்தம் அகி²லம் அப்ரதிப³த்³த⁴ம் பார்த² ஜ்ஞாநே மோக்ஷஸாத⁴நே ஸர்வத:ஸம்ப்லுதோத³கஸ்தா²நீயே பரிஸமாப்யதே அந்தர்ப⁴வதீத்யர்த²: ‘யதா² க்ருதாய விஜிதாயாத⁴ரேயா: ஸம்யந்த்யேவமேவம் ஸர்வம் தத³பி⁴ஸமேதி யத் கிஞ்சித்ப்ரஜா: ஸாது⁴ குர்வந்தி யஸ்தத்³வேத³ யத்ஸ வேத³’ (சா². உ. 4 । 1 । 4) இதி ஶ்ருதே: ॥ 33 ॥

ஜ்ஞாநயஜ்ஞஸ்ய த்³ரவ்யஜ்ஞாத் ப்ரஶஸ்யதரத்வே ஹேதுமாஹ -

ஸர்வமிதி ।

த்³ரவ்யஸாத⁴நஸாத்⁴யாத்³ இத்யுபலக்ஷணம் ஸ்வாத்⁴யாயாதே³ரபி । ததோ(அ)பி ஜ்ஞாநயஜ்ஞஸ்ய ஶ்ரேயஸ்த்வாவிஶேஷாத் , த்³ரவ்யமயாதி³யஜ்ஞேப்⁴யோ ஜ்ஞாநயஜ்ஞஸ்ய ப்ரஶஸ்யதரத்வம் ப்ரபஞ்சயதி -

த்³ரவ்யமயோ ஹிதி ।

ப²லஸ்ய -அப்⁴யுத³யஸ்யேத்யர்த²: । ந ப²லாரம்ப⁴க: -ந கஸ்யசித்ப²லஸ்யோத்பாத³க: । கிந்து நித்யஸித்³த⁴ஸ்ய மோக்ஷஸ்யாபி⁴வ்யஞ்ஜக இத்யர்த²: ।

தஸ்ய ப்ரஶஸ்யதரத்வே ஹேத்வந்தரமாஹ -

யத இதி ।

ஸபஸ்தம் கர்மேதி அக்³நிஹோத்ராதி³கமுச்யதே । அகி²லம் - அவித்³யமாநம் கி²லம் - ஶேஷ: அஸ்யேதி, அநல்பம் । மஹத்தரமிதி யாவத் ।

ஸர்வம் அகி²லம் - இதி பத³த்³வயோபாதா³நமஸங்கோசார்த²ம் । ஸர்வம் கர்ம ஜ்ஞாநே(அ)ந்தர்ப⁴வதி இத்யத்ர சா²ந்தோ³க்³யஶ்ருதிம் ப்ரமாணயதி -

 யதே²தி ।

சதுராயகே ஹி த்³யூதே கஶ்சிதா³ய: சதுரங்கஸ்ஸந் க்ருதஶப்³தே³நோச்யதே - தஸ்மை விஜிதாய க்ருதாய தாத³ர்த்²யேந அத⁴ரேயா: தஸ்மாத் அத⁴ஸ்தாத்³பா⁴விந: த்ரித்³வ்யேகாங்கா: த்ரேதாத்³வாபரகலிநாமாந:, ஸம்யந்தி - ஆயா: ஸங்க³ச்ச²ந்தே । சதுரங்கே க²லு ஆயே த்ரித்³ வ்யகாங்காநாமாயாநாம் அந்தர்மாவோ ப⁴வதி । மஹாஸம்க்²யாயாமவாந்தரஸங்க்²யாந்தர்பா⁴வாவஶ்யம்பா⁴வாத் । ஏவம் ஏநம் வித்³யாவந்தம் புருஷம், ஸர்வம் ததா³பி⁴முக்²யேந ஸமேதி - ஸங்க³ச்ச²தே । கிம் தத்ஸர்வம் ? யத்³விது³ஷி புருஷே(அ)ந்தர்ப⁴வதி, ததா³ஹ -

யத்கிஞ்சிதி³தி ।

ப்ரஜா: ஸர்வா: யத்கிம்சித³பி ஸாது⁴ கர்ம குர்வந்தி, தத்ஸர்வமித்யர்த²: ।

ஏநமபி⁴ஸமேதீத்யுக்தம், தமேவ வித்³யாவந்தம் புருஷம் விஶிநஷ்டி -

யஸ்ததி³தி ।

கிம் ததி³த்யுக்தம், ததே³வ விஶத³யதி -யத்ஸ இதி । ஸ ரைக்கோ யத் தத்த்வம் வேத³, தத் தத்த்வம் யோ(அ)ந்யோ(அ)பி ஜாநாதி, தமேநம் ஸர்வம் ஸாது⁴ கர்ம அபி⁴ஸமேதீதி யோஜநா ॥ 33 ॥