శ్రీమద్భగవద్గీతాభాష్యమ్
ఆనన్దగిరిటీకా (గీతాభాష్య)
 
ప్రలపన్ విసృజన్గృహ్ణన్నున్మిషన్నిమిషన్నపి
ఇన్ద్రియాణీన్ద్రియార్థేషు వర్తన్త ఇతి ధారయన్ ॥ ౯ ॥
కదా కథం వా తత్త్వమవధారయన్ మన్యేత ఇతి, ఉచ్యతేపశ్యన్నితిమన్యేత ఇతి పూర్వేణ సమ్బన్ధఃయస్య ఎవం తత్త్వవిదః సర్వకార్యకరణచేష్టాసు కర్మసు అకర్మైవ, పశ్యతః సమ్యగ్దర్శినః తస్య సర్వకర్మసంన్యాసే ఎవ అధికారః, కర్మణః అభావదర్శనాత్ హి మృగతృష్ణికాయామ్ ఉదకబుద్ధ్యా పానాయ ప్రవృత్తః ఉదకాభావజ్ఞానేఽపి తత్రైవ పానప్రయోజనాయ ప్రవర్తతే ॥ ౯ ॥
ప్రలపన్ విసృజన్గృహ్ణన్నున్మిషన్నిమిషన్నపి
ఇన్ద్రియాణీన్ద్రియార్థేషు వర్తన్త ఇతి ధారయన్ ॥ ౯ ॥
కదా కథం వా తత్త్వమవధారయన్ మన్యేత ఇతి, ఉచ్యతేపశ్యన్నితిమన్యేత ఇతి పూర్వేణ సమ్బన్ధఃయస్య ఎవం తత్త్వవిదః సర్వకార్యకరణచేష్టాసు కర్మసు అకర్మైవ, పశ్యతః సమ్యగ్దర్శినః తస్య సర్వకర్మసంన్యాసే ఎవ అధికారః, కర్మణః అభావదర్శనాత్ హి మృగతృష్ణికాయామ్ ఉదకబుద్ధ్యా పానాయ ప్రవృత్తః ఉదకాభావజ్ఞానేఽపి తత్రైవ పానప్రయోజనాయ ప్రవర్తతే ॥ ౯ ॥

సార్ధం సమనన్తరశ్లోకమ్ ఆకాఙ్క్షాపూర్వకమ్ ఉత్థాపయతి -

కదేత్యాదినా ।

చక్షురాదిజ్ఞానేన్ద్రియైః వాగాదికర్మేన్ద్రియైః ప్రాణాదివాయుభేదైః అన్తఃకరణచతుష్టయేన చ తత్తచ్చేష్టానిర్వర్తనావస్థాయాం తత్తదర్థేషు సర్వా ప్రవృత్తిః ఇన్ద్రియాణామేవ, ఇత్యనుసన్దధానః నైవ కిఞ్చిత్కరోమీతి విద్వాన్ ప్రతిపద్యతే, ఇత్యర్థః ।

యథోక్తస్య విదుషః విధ్యభావేఽపి విద్యాసామర్థ్యాత్ ప్రతిపత్తికర్మభూతం కర్మసంన్యాసం ఫలాత్మకమ్ అభిలషతి -

యస్యేతి ।

అజ్ఞస్యేవ విదుషోఽపి కర్మసు ప్రవృత్తిసమ్భవాత్ , కుతః సంన్యాసే అధికారః స్యాద్ ? ఇత్యాశఙ్క్య, ఆహ -

నహీతి

॥ ౯ ॥