ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாபா⁴ஷ்யம்
ஆநந்த³கி³ரிடீகா (கீ³தாபா⁴ஷ்ய)
 
யே ஹி ஸம்ஸ்பர்ஶஜா போ⁴கா³ து³:க²யோநய ஏவ தே
ஆத்³யந்தவந்த: கௌந்தேய தேஷு ரமதே பு³த⁴: ॥ 22 ॥
யே ஹி யஸ்மாத் ஸம்ஸ்பர்ஶஜா: விஷயேந்த்³ரியஸம்ஸ்பர்ஶேப்⁴யோ ஜாதா: போ⁴கா³ பு⁴க்தய: து³:க²யோநய ஏவ தே, அவித்³யாக்ருதத்வாத்த்³ருஶ்யந்தே ஹி ஆத்⁴யாத்மிகாதீ³நி து³:கா²நி தந்நிமித்தாந்யேவயதா² இஹலோகே ததா² பரலோகே(அ)பி இதி க³ம்யதே ஏவஶப்³தா³த் ஸம்ஸாரே ஸுக²ஸ்ய க³ந்த⁴மாத்ரமபி அஸ்தி இதி பு³த்³த்⁴வா விஷயம்ருக³த்ருஷ்ணிகாயா இந்த்³ரியாணி நிவர்தயேத் கேவலம் து³:க²யோநய ஏவ, ஆத்³யந்தவந்தஶ்ச, ஆதி³: விஷயேந்த்³ரியஸம்யோகோ³ போ⁴கா³நாம் அந்தஶ்ச தத்³வியோக³ ஏவ ; அத: ஆத்³யந்தவந்த: அநித்யா:, மத்⁴யக்ஷணபா⁴வித்வாத் இத்யர்த²:கௌந்தேய, தேஷு போ⁴கே³ஷு ரமதே பு³த⁴: விவேகீ அவக³தபரமார்த²தத்த்வ: ; அத்யந்தமூடா⁴நாமேவ ஹி விஷயேஷு ரதி: த்³ருஶ்யதே, யதா² பஶுப்ரப்⁴ருதீநாம் ॥ 22 ॥
யே ஹி ஸம்ஸ்பர்ஶஜா போ⁴கா³ து³:க²யோநய ஏவ தே
ஆத்³யந்தவந்த: கௌந்தேய தேஷு ரமதே பு³த⁴: ॥ 22 ॥
யே ஹி யஸ்மாத் ஸம்ஸ்பர்ஶஜா: விஷயேந்த்³ரியஸம்ஸ்பர்ஶேப்⁴யோ ஜாதா: போ⁴கா³ பு⁴க்தய: து³:க²யோநய ஏவ தே, அவித்³யாக்ருதத்வாத்த்³ருஶ்யந்தே ஹி ஆத்⁴யாத்மிகாதீ³நி து³:கா²நி தந்நிமித்தாந்யேவயதா² இஹலோகே ததா² பரலோகே(அ)பி இதி க³ம்யதே ஏவஶப்³தா³த் ஸம்ஸாரே ஸுக²ஸ்ய க³ந்த⁴மாத்ரமபி அஸ்தி இதி பு³த்³த்⁴வா விஷயம்ருக³த்ருஷ்ணிகாயா இந்த்³ரியாணி நிவர்தயேத் கேவலம் து³:க²யோநய ஏவ, ஆத்³யந்தவந்தஶ்ச, ஆதி³: விஷயேந்த்³ரியஸம்யோகோ³ போ⁴கா³நாம் அந்தஶ்ச தத்³வியோக³ ஏவ ; அத: ஆத்³யந்தவந்த: அநித்யா:, மத்⁴யக்ஷணபா⁴வித்வாத் இத்யர்த²:கௌந்தேய, தேஷு போ⁴கே³ஷு ரமதே பு³த⁴: விவேகீ அவக³தபரமார்த²தத்த்வ: ; அத்யந்தமூடா⁴நாமேவ ஹி விஷயேஷு ரதி: த்³ருஶ்யதே, யதா² பஶுப்ரப்⁴ருதீநாம் ॥ 22 ॥

வைராக்³யார்த²மேவ வைஷயிகாணி ஸுகா²நி தூ³ஷயதி -

யே ஹீதி ।

நநு விஷயேந்த்³ரியஸம்ப்ரயோக³ஸம்ப்ரஸூதேஷு போ⁴கே³ஷு ஜந்தூமாம் அபி⁴ருசித³ர்ஶநாத் குதஸ்தேஷாம் து³:க²யோநித்வம் ? இத்யாஶங்க்ய, அவிவேகிநாம் தேஷ்வாஸங்கே³(அ)பி ந விவேகிநாம் , இத்யாஹ -

ஆத்³யந்தவந்த இதி ।

யஸ்மாத் ஆதி⁴வ்யாதி⁴ஜராமரணாதி³ஸஹிதேப்⁴ய: ஸமாக³மநாதி³க்லேஶரூபபா⁴கி³ப்⁴யஶ்ச விஷயேந்த்³ரிய - ஸம்ப³ந்தே⁴ப்⁴யோ போ⁴கா³: ஸுக²லவாநுப⁴வா ஜாயந்தே, தஸ்மாத் தே து³:க²ஹேதவோ ப⁴வந்தி, இதி யோஜநா ।

அவித்³யாகார்யத்வாத் து³:கா²நாம் குதோ போ⁴க³ஜந்யத்வம் ? இத்யாஶங்க்ய, போ⁴கா³நாம் அவித்³யாப்ரயுக்தத்வாத் தந்நிப³ந்த⁴நத்வம் து³:கா²நாம் யுக்தம் , இத்யபி⁴ப்ரேத்ய ஆஹ -

அவித்³யேதி ।

போ⁴கா³நாம் து³:க²யோநித்வே மாநவமநுப⁴வம் உபந்யஸ்யதி -

த்³ருஶ்யந்தே ஹீதி ।

ஐஹிகாநாம் போ⁴கா³நாம் து³:க²நிமித்தத்வே(அ)பி ந ஆமுஷ்மிகாணாம் ததா²த்வம் , அநுப⁴வாபா⁴வாத் , இத்யாஶங்க்ய, அவதா⁴ரணஸாமர்த்²யஸித்³த⁴மர்த²ம் ஆஹ -

யதே²தி ।

பூர்வார்த⁴ஸ்ய அக்ஷரார்த²முக்த்வா தாத்பர்யார்த²மாஹ -

நேத்யாதி³நா ।

இதஶ்ச விஷயேப்⁴ய: ஸகாஶாத் இந்த்³ரியாணி நிவர்தயித்வ்யாநி, இத்யாஹ -

ந கேவலமிதி ।

ஆத்³யந்தவத்த்வே மத்⁴யக்ஷணவர்தித்வேந க்ஷணப⁴ங்கு³ரத்வாத் உபேக்ஷணீயத்த்வம் போ⁴கா³நாம் ஸித்⁴யதி ।

அஸ்தி ஹி தேஷாம் க்ஷணப⁴ங்கு³ரத்வம் க்ஷணிகவிஷயாகாரமநோவ்ருத்திவ்யங்க்³யத்வாத் , இதி மந்வாந: ஸந் ஆஹ -

அத இதி ।

பு³த்³தி⁴பூர்வகாரிணாம் விவேகவதாம் போ⁴கே³ஷு உபேக்ஷோபலப்³தே⁴ஶ்ச தேஷாமாபா⁴ஸத்வம் ப்ரதிபா⁴தி, இத்யாஹ -

ந தேஷ்விதி ।

ப்ரதீகோபாதா³நமாத்³யமித³ம் புநர்வ்யாக்²யாநமிதி, ந புநருக்தி: ।

நநு கேஷாஞ்சித்³ போ⁴கே³ஷ்வபி⁴ருசி: உபலப்⁴யதே, தத்ராஹ -

அத்யந்தேதி

॥ 22 ॥