ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாபா⁴ஷ்யம்
ஆநந்த³கி³ரிடீகா (கீ³தாபா⁴ஷ்ய)
 
யதேந்த்³ரியமநோபு³த்³தி⁴ர்முநிர்மோக்ஷபராயண:
விக³தேச்சா²ப⁴யக்ரோதோ⁴ ய: ஸதா³ முக்த ஏவ ஸ: ॥ 28 ॥
ஸ்பர்ஶாந் ஶப்³தா³தீ³ந் க்ருத்வா ப³ஹி: பா³ஹ்யாந்ஶ்ரோத்ராதி³த்³வாரேண அந்த: பு³த்³தௌ⁴ ப்ரவேஶிதா: ஶப்³தா³த³ய: விஷயா: தாந் அசிந்தயத: ஶப்³தா³த³யோ பா³ஹ்யா ப³ஹிரேவ க்ருதா: ப⁴வந்திதாந் ஏவம் ப³ஹி: க்ருத்வா சக்ஷுஶ்சைவ அந்தரே ப்⁴ருவோ:க்ருத்வாஇதி அநுஷஜ்யதேததா² ப்ராணாபாநௌ நாஸாப்⁴யந்தரசாரிணௌ ஸமௌ க்ருத்வா, யதேந்த்³ரியமநோபு³த்³தி⁴: யதாநி ஸம்யதாநி இந்த்³ரியாணி மந: பு³த்³தி⁴ஶ்ச யஸ்ய ஸ: யதேந்த்³ரியமநோபு³த்³தி⁴:, மநநாத் முநி: ஸம்ந்யாஸீ, மோக்ஷபராயண: ஏவம் தே³ஹஸம்ஸ்தா²நாத் மோக்ஷபராயண: மோக்ஷ ஏவ பரம் அயநம் பரா க³தி: யஸ்ய ஸ: அயம் மோக்ஷபராயணோ முநி: ப⁴வேத்விக³தேச்சா²ப⁴யக்ரோத⁴: இச்சா² ப⁴யம் க்ரோத⁴ஶ்ச இச்சா²ப⁴யக்ரோதா⁴: தே விக³தா: யஸ்மாத் ஸ: விக³தேச்சா²ப⁴யக்ரோத⁴:, ய: ஏவம் வர்ததே ஸதா³ ஸம்ந்யாஸீ, முக்த ஏவ ஸ: தஸ்ய மோக்ஷாயாந்ய: கர்தவ்யோ(அ)ஸ்தி ॥ 28 ॥
யதேந்த்³ரியமநோபு³த்³தி⁴ர்முநிர்மோக்ஷபராயண:
விக³தேச்சா²ப⁴யக்ரோதோ⁴ ய: ஸதா³ முக்த ஏவ ஸ: ॥ 28 ॥
ஸ்பர்ஶாந் ஶப்³தா³தீ³ந் க்ருத்வா ப³ஹி: பா³ஹ்யாந்ஶ்ரோத்ராதி³த்³வாரேண அந்த: பு³த்³தௌ⁴ ப்ரவேஶிதா: ஶப்³தா³த³ய: விஷயா: தாந் அசிந்தயத: ஶப்³தா³த³யோ பா³ஹ்யா ப³ஹிரேவ க்ருதா: ப⁴வந்திதாந் ஏவம் ப³ஹி: க்ருத்வா சக்ஷுஶ்சைவ அந்தரே ப்⁴ருவோ:க்ருத்வாஇதி அநுஷஜ்யதேததா² ப்ராணாபாநௌ நாஸாப்⁴யந்தரசாரிணௌ ஸமௌ க்ருத்வா, யதேந்த்³ரியமநோபு³த்³தி⁴: யதாநி ஸம்யதாநி இந்த்³ரியாணி மந: பு³த்³தி⁴ஶ்ச யஸ்ய ஸ: யதேந்த்³ரியமநோபு³த்³தி⁴:, மநநாத் முநி: ஸம்ந்யாஸீ, மோக்ஷபராயண: ஏவம் தே³ஹஸம்ஸ்தா²நாத் மோக்ஷபராயண: மோக்ஷ ஏவ பரம் அயநம் பரா க³தி: யஸ்ய ஸ: அயம் மோக்ஷபராயணோ முநி: ப⁴வேத்விக³தேச்சா²ப⁴யக்ரோத⁴: இச்சா² ப⁴யம் க்ரோத⁴ஶ்ச இச்சா²ப⁴யக்ரோதா⁴: தே விக³தா: யஸ்மாத் ஸ: விக³தேச்சா²ப⁴யக்ரோத⁴:, ய: ஏவம் வர்ததே ஸதா³ ஸம்ந்யாஸீ, முக்த ஏவ ஸ: தஸ்ய மோக்ஷாயாந்ய: கர்தவ்யோ(அ)ஸ்தி ॥ 28 ॥

ஸ்வதோ பா³ஹ்யாநாம் விஷயாணாம் குதோ ப³ஹிஷ்கரணம் ? இத்யாஶங்க்ய, ஆஹ -

ஶ்ரோத்ராதீ³தி ।

தேஷாம் ப³ஹிஷ்கரணம் கீத்³ருக் ? இத்யாஶங்க்ய, ஆஹ -

தாநிதி

விஷயப்ராவண்யம் பரித்யஜ்ய, சக்ஷுரபி ப்⁴ருவோர்மத்⁴யே விக்ஷேபபரிஹாரார்த²ம் க்ருத்வா, ப்ராணாபாநௌ நாஸாப்⁴யந்தரசரணஶீலௌ ஸமௌ - ந்யூநாதி⁴கம்வர்ஜிதௌ கும்ப⁴கேந நிருத்³தௌ⁴ க்ருத்வா, கரணாநி ஸர்வாணி ஏவம் ஸம்யம்ய ப்ராணாயாமபரோ ப⁴த்வா, கிம் குர்யாத் ? இத்யபேக்ஷாயாம் , ஆஹ -

யதேந்த்³ரியேதி ।

இந்த்³ரியாதி³ஸம்யமம் க்ருத்வா மோக்ஷமேவ அபேக்ஷமாணோ மநநஶீல: ஸ்யாத் , இத்யர்த²: ।

ஜ்ஞாநாதிஶயநிஷ்ட²ஸ்ய ஸர்வதா³ இச்சா²தி³ஶூந்யஸ்ய ஸந்யாஸிநோ முக்தே: அநாயாஸஸித்³த⁴த்வாத் ந தஸ்ய கிஞ்சித³பி கர்தவ்யம் அஸ்தி, இத்யாஹ -

விக³தேதி ।

பூர்வார்தா⁴க்ஷராணி வ்யாகரோதி -

யதேத்யாதி³நா ।

த்³விதீயார்தா⁴க்ஷராணி வ்யாசஷ்டே -

விக³தேத்யாதி³நா

॥ 28 ॥