ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಭಾಷ್ಯಮ್
ಆನಂದಗಿರಿಟೀಕಾ (ಗೀತಾಭಾಷ್ಯ)
 
ಶ್ರೀಭಗವಾನುವಾಚ
ಪಾರ್ಥ ನೈವೇಹ ನಾಮುತ್ರ ವಿನಾಶಸ್ತಸ್ಯ ವಿದ್ಯತೇ
ಹಿ ಕಲ್ಯಾಣಕೃತ್ಕಶ್ಚಿದ್ದುರ್ಗತಿಂ ತಾತ ಗಚ್ಛತಿ ॥ ೪೦ ॥
ಹೇ ಪಾರ್ಥ ನೈವ ಇಹ ಲೋಕೇ ನಾಮುತ್ರ ಪರಸ್ಮಿನ್ ವಾ ಲೋಕೇ ವಿನಾಶಃ ತಸ್ಯ ವಿದ್ಯತೇ ನಾಸ್ತಿನಾಶೋ ನಾಮ ಪೂರ್ವಸ್ಮಾತ್ ಹೀನಜನ್ಮಪ್ರಾಪ್ತಿಃ ಯೋಗಭ್ರಷ್ಟಸ್ಯ ನಾಸ್ತಿ ಹಿ ಯಸ್ಮಾತ್ ಕಲ್ಯಾಣಕೃತ್ ಶುಭಕೃತ್ ಕಶ್ಚಿತ್ ದುರ್ಗತಿಂ ಕುತ್ಸಿತಾಂ ಗತಿಂ ಹೇ ತಾತ, ತನೋತಿ ಆತ್ಮಾನಂ ಪುತ್ರರೂಪೇಣೇತಿ ಪಿತಾ ತಾತ ಉಚ್ಯತೇಪಿತೈವ ಪುತ್ರ ಇತಿ ಪುತ್ರೋಽಪಿ ತಾತ ಉಚ್ಯತೇಶಿಷ್ಯೋಽಪಿ ಪುತ್ರ ಉಚ್ಯತೇಯತೋ ಗಚ್ಛತಿ ॥ ೪೦ ॥
ಶ್ರೀಭಗವಾನುವಾಚ
ಪಾರ್ಥ ನೈವೇಹ ನಾಮುತ್ರ ವಿನಾಶಸ್ತಸ್ಯ ವಿದ್ಯತೇ
ಹಿ ಕಲ್ಯಾಣಕೃತ್ಕಶ್ಚಿದ್ದುರ್ಗತಿಂ ತಾತ ಗಚ್ಛತಿ ॥ ೪೦ ॥
ಹೇ ಪಾರ್ಥ ನೈವ ಇಹ ಲೋಕೇ ನಾಮುತ್ರ ಪರಸ್ಮಿನ್ ವಾ ಲೋಕೇ ವಿನಾಶಃ ತಸ್ಯ ವಿದ್ಯತೇ ನಾಸ್ತಿನಾಶೋ ನಾಮ ಪೂರ್ವಸ್ಮಾತ್ ಹೀನಜನ್ಮಪ್ರಾಪ್ತಿಃ ಯೋಗಭ್ರಷ್ಟಸ್ಯ ನಾಸ್ತಿ ಹಿ ಯಸ್ಮಾತ್ ಕಲ್ಯಾಣಕೃತ್ ಶುಭಕೃತ್ ಕಶ್ಚಿತ್ ದುರ್ಗತಿಂ ಕುತ್ಸಿತಾಂ ಗತಿಂ ಹೇ ತಾತ, ತನೋತಿ ಆತ್ಮಾನಂ ಪುತ್ರರೂಪೇಣೇತಿ ಪಿತಾ ತಾತ ಉಚ್ಯತೇಪಿತೈವ ಪುತ್ರ ಇತಿ ಪುತ್ರೋಽಪಿ ತಾತ ಉಚ್ಯತೇಶಿಷ್ಯೋಽಪಿ ಪುತ್ರ ಉಚ್ಯತೇಯತೋ ಗಚ್ಛತಿ ॥ ೪೦ ॥

ಯೋಗಿನೋ ನಾಶಾಶಂಕಾಂ ಪರಿಹರನ್ ಉತ್ತರಮ್ ಆಹ - 

ಭಗವಾನಿತಿ ।

ಯದುಕ್ತಮ್ ಉಭಯಭ್ರಷ್ಟೋ ಯೋಗೀ ನಶ್ಯತಿ, ಇತಿ, ತತ್ರ ಆಹ -

ಪಾರ್ಥೇತಿ ।

ತತ್ರ ಹೇತುಮ್ ಆಹ -

ನಹೀತಿ ।

ಯೋಗಿನೋ ಮಾರ್ಗದ್ವಯಾತ್ ವಿಭ್ರಷ್ಟಸ್ಯ ಐಹಿಕೋ ನಾಶಃ - ಶಿಷ್ಟಗರ್ಹಾಲಕ್ಷಣೋ ನ ಭವತೀತಿ ಶ್ರದ್ಧಾದೇಃ ಸದ್ಭಾವಾತ್ , ತಥಾಪಿ ಕಥಮ್ ಆಮುಷ್ಮಿಕನಾಶಶೂನ್ಯತ್ವಮ್ ? ಇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯ, ತದ್ರೂಪನಿರೂಪಣಪೂರ್ವಕಂ ತದಭಾವಂ ಪ್ರತಿಜಾನೀತೇ -

ನಾಶೋ ನಾಮೇತಿ ।

ತತ್ರ ಹೇತುಭಾಗಂ ವಿಭಜತೇ -

ನಹೀತ್ಯಾದಿನಾ ।

ಉಭಯಭ್ರಷ್ಟಸ್ಯಾಪಿ ಶ್ರದ್ಧೇಂದ್ರಿಯಸಂಯಮಾದೇಃ ಸಾಮಿಕೃತಶ್ರವಣಾದೇಶ್ಚ ಭಾವಾತ್ ಉಪಪನ್ನಂ ಶುಭಕೃತ್ತ್ವಮ್ ।

ತಾತೇತಿ ಕಥಂ ಪುತ್ರಸ್ಥಾನೀಯಶಿಷ್ಯಃ ಸಂಬೋಧ್ಯತೇ ? ಪಿತುರೇವ ತಾತಶಬ್ದತ್ವಾತ್ , ಇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯ, ಆಹ -

ತನೋತೀತಿ ।

ತೇನ ಪುತ್ರಸ್ಥಾನೀಯಸ್ಯ ಶಿಷ್ಯಸ್ಯ ತಾತೇತಿ ಸಂಬೋಧನಮ್ ಅವಿರುದ್ಧಮ್ , ಇತ್ಯರ್ಥಃ । ನ ಗಚ್ಛತಿ ಕುತ್ಸಿತಾಂ ಗತಿಮ್ , ಕಲ್ಯಾಣಕಾರಿತ್ವಾತ್ , ಇತಿ ನಾಶಾಭಾವಃ

॥ ೪೦ ॥