శ్రీమద్భగవద్గీతాభాష్యమ్
ఆనన్దగిరిటీకా (గీతాభాష్య)
 
అథవా యోగినామేవ కులే భవతి ధీమతామ్
ఎతద్ధి దుర్లభతరం లోకే జన్మ యదీదృశమ్ ॥ ౪౨ ॥
అథవా శ్రీమతాం కులాత్ అన్యస్మిన్ యోగినామేవ దరిద్రాణాం కులే భవతి జాయతే ధీమతాం బుద్ధిమతామ్ఎతత్ హి జన్మ, యత్ దరిద్రాణాం యోగినాం కులే, దుర్లభతరం దుఃఖలభ్యతరం పూర్వమపేక్ష్య లోకే జన్మ యత్ ఈదృశం యథోక్తవిశేషణే కులే ॥ ౪౨ ॥
అథవా యోగినామేవ కులే భవతి ధీమతామ్
ఎతద్ధి దుర్లభతరం లోకే జన్మ యదీదృశమ్ ॥ ౪౨ ॥
అథవా శ్రీమతాం కులాత్ అన్యస్మిన్ యోగినామేవ దరిద్రాణాం కులే భవతి జాయతే ధీమతాం బుద్ధిమతామ్ఎతత్ హి జన్మ, యత్ దరిద్రాణాం యోగినాం కులే, దుర్లభతరం దుఃఖలభ్యతరం పూర్వమపేక్ష్య లోకే జన్మ యత్ ఈదృశం యథోక్తవిశేషణే కులే ॥ ౪౨ ॥

శ్రద్ధావైరాగ్యాదికల్యాణాధిక్యే పక్షాన్తరమ్ ఆహ -

అథేతి ।

యోగినామితి కర్మిణాం గ్రహణం మా భూత్  , ఇతి విశినష్టి -

ధీమతామితి ।

బ్రహ్మవిద్యావతాం శుచీనాం దరిద్రాణాం కులేజన్మ దుర్లభాదపి దుర్లభం ప్రమాదకారణాభావాత్ , ఇత్యాహ -

ఎతద్ధీతి ।

కిమపేక్ష్య అస్య జన్మనో దుఃఖలభ్యాదపి దుఃఖలభ్యతరత్వమ్ ? తదాహ -

పూర్వమితి ।

యద్యపి విభూతిమతామపి శుచీనాం గృహే జన్మ దుఃఖలభ్యమ్ , తథాపి తదపేక్షయా ఇదం జన్మ దుఃఖలభ్యతరమ్ , యత్ ఈదృశం శుచీనాం దరిద్రాణాం విద్యావతామ్ , ఇతి విశేషణోపేతే కులే లోకే జన్మ వక్ష్యమాణమ్ , ఇత్యర్థః

॥ ౪౨ ॥