ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಭಾಷ್ಯಮ್
ಆನಂದಗಿರಿಟೀಕಾ (ಗೀತಾಭಾಷ್ಯ)
 
ಯೇ ಚೈವ ಸಾತ್ತ್ವಿಕಾ ಭಾವಾ ರಾಜಸಾಸ್ತಮಸಾಶ್ಚ ಯೇ
ಮತ್ತ ಏವೇತಿ ತಾನ್ವಿದ್ಧಿ ತ್ವಹಂ ತೇಷು ತೇ ಮಯಿ ॥ ೧೨ ॥
ಯೇ ಚೈವ ಸಾತ್ತ್ವಿಕಾಃ ಸತ್ತ್ವನಿರ್ವೃತ್ತಾಃ ಭಾವಾಃ ಪದಾರ್ಥಾಃ, ರಾಜಸಾಃ ರಜೋನಿರ್ವೃತ್ತಾಃ, ತಾಮಸಾಃ ತಮೋನಿರ್ವೃತ್ತಾಶ್ಚ, ಯೇ ಕೇಚಿತ್ ಪ್ರಾಣಿನಾಂ ಸ್ವಕರ್ಮವಶಾತ್ ಜಾಯಂತೇ ಭಾವಾಃ, ತಾನ್ ಮತ್ತ ಏವ ಜಾಯಮಾನಾನ್ ಇತಿ ಏವಂ ವಿದ್ಧಿ ಸರ್ವಾನ್ ಸಮಸ್ತಾನೇವಯದ್ಯಪಿ ತೇ ಮತ್ತಃ ಜಾಯಂತೇ, ತಥಾಪಿ ತು ಅಹಂ ತೇಷು ತದಧೀನಃ ತದ್ವಶಃ, ಯಥಾ ಸಂಸಾರಿಣಃತೇ ಪುನಃ ಮಯಿ ಮದ್ವಶಾಃ ಮದಧೀನಾಃ ॥ ೧೨ ॥
ಯೇ ಚೈವ ಸಾತ್ತ್ವಿಕಾ ಭಾವಾ ರಾಜಸಾಸ್ತಮಸಾಶ್ಚ ಯೇ
ಮತ್ತ ಏವೇತಿ ತಾನ್ವಿದ್ಧಿ ತ್ವಹಂ ತೇಷು ತೇ ಮಯಿ ॥ ೧೨ ॥
ಯೇ ಚೈವ ಸಾತ್ತ್ವಿಕಾಃ ಸತ್ತ್ವನಿರ್ವೃತ್ತಾಃ ಭಾವಾಃ ಪದಾರ್ಥಾಃ, ರಾಜಸಾಃ ರಜೋನಿರ್ವೃತ್ತಾಃ, ತಾಮಸಾಃ ತಮೋನಿರ್ವೃತ್ತಾಶ್ಚ, ಯೇ ಕೇಚಿತ್ ಪ್ರಾಣಿನಾಂ ಸ್ವಕರ್ಮವಶಾತ್ ಜಾಯಂತೇ ಭಾವಾಃ, ತಾನ್ ಮತ್ತ ಏವ ಜಾಯಮಾನಾನ್ ಇತಿ ಏವಂ ವಿದ್ಧಿ ಸರ್ವಾನ್ ಸಮಸ್ತಾನೇವಯದ್ಯಪಿ ತೇ ಮತ್ತಃ ಜಾಯಂತೇ, ತಥಾಪಿ ತು ಅಹಂ ತೇಷು ತದಧೀನಃ ತದ್ವಶಃ, ಯಥಾ ಸಂಸಾರಿಣಃತೇ ಪುನಃ ಮಯಿ ಮದ್ವಶಾಃ ಮದಧೀನಾಃ ॥ ೧೨ ॥

ಪ್ರಾಣಿನಾಂ ತ್ರೈವಿಧ್ಯೇ ಹೇತುಂ ದರ್ಶಯನ್ ವಾಕ್ಯಾರ್ಥಮ್ ಆಹ -

ಯೇ ಕೇಚಿದಿತಿ ।

ತರ್ಹಿ ಪಿತುರಿವ ಪುತ್ರಾಧೀನತ್ವಂ ತ್ವತ್ತಃ ಜಾಯಮಾನಾತ್ ತದಧೀನತ್ವಂ ತವಾಪಿ ಸ್ಯಾತ್ , ಇತಿ ವಿಕ್ರಿಯಾವತ್ತ್ವದೂಷ್ಯತ್ವಪ್ರಸಕ್ತಿಃ, ಇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯ, ಆಹ -

ಯದ್ಯಪೀತಿ ।

ಮಮ ಪರಮಾರ್ಥತ್ವಾತ್ ತೇಷಾಂ ಕಲ್ಪಿತತ್ವಾತ್ ನ ತದೂಗುಣದೋಷೌ ಮಯಿ ಸ್ಯಾತಾಮ್ , ಇತ್ಯಾರ್ಥಃ ತೇಷಾಮಪಿ ತದ್ವದೇವ ಸ್ವತಂತ್ರತಾಸಂಭವಾತ್ ಕಿಮಿತಿ ಕಲ್ಪಿತತ್ವಮ್? ಇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯ, ಆಹ -

ತೇ ಪುನರಿತಿ ।

ತ್ರಿವಿಧಾನಾಂ ಭಾವಾನಾಂ ನ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಮ್ , ಈಶ್ವರಕಾರ್ಯತ್ವೇನ ತದಧೀನತ್ವಾತ್ । ತಥಾ ಚ, ಕಲ್ಪಿತಸ್ಯ ಅಧಿಷ್ಠಾನಸತ್ತಾಾಪ್ರತೀತಿಭ್ಯಾಮ್ ಏವ ತದ್ವತ್ವಾತ್ ತನ್ಮಾತ್ರತ್ವಸಿದ್ಧಿಃ, ಇತ್ಯರ್ಥಃ

॥ ೧೨ ॥