த்ருதீயாத்³வயம் ஸமாநாதி⁴கரணம் , இதி அப்⁴யுபேத்ய வ்யாசாஷ்டே -
மயேத்யாதி³நா ।
ப்ரக்ருதிஶப்³தா³ர்த²ம் ஆஹ -
மமேதி ।
தஸ்யா அபி ஜ்ஞாநத்வம் வ்யாவர்தயதி-
த்ரிகு³ணேதி ।
பராபி⁴ப்ரேதம் ப்ரதா⁴நம் வ்யுத³ஸ்யதி -
அவித்³யேதி ।
ஸாக்ஷித்வே ப்ரமாணம் ஆஹ -
ததா² சேதி ।
மூர்தித்ரயாத்மநா பே⁴த³ம் வாரயதி-
ஏக இதி ।
அக²ண்ட³ம் ஜா़ட்³யம் ப்ரத்யாஹ -
தே³வ இதி ।
ஆதி³த்யவத் தாடஸ்த்²யம் ப்ரத்யாதி³ஶதி -
ஸர்வபூ⁴தேஷ்விதி ।
கிமிதி தர்ஹி ஸர்வை: நோபலப்⁴யதே ? தத்ர ஆஹ -
கூ³ட⁴ இதி ।
பு³த்³த்⁴யாதி³வத் பரிச்சி²ந்நத்வம் வ்யவச்சி²நத்தி -
ஸர்வவ்யாபீதி ।
தர்ஹி நபோ⁴வத் அநாத்மத்வம் ? நேத்யாஹ -
ஸர்வபூ⁴தேதி ।
தர்ஹி தத்ர தத்ர கர்மதத்ப²லஸம்ப³ந்தி⁴த்வம் ஸ்யாத் , தத்ர ஆஹ -
கர்மேதி ।
ஸர்வாதி⁴ஷ்டா²நத்வம் ஆஹ -
ஸர்வேதி ।
ஸர்வேஷு பூ⁴தேஷு ஸத்தாஸ்பூ²்ர்திப்ரத³த்வேந ஸந்நிதி⁴: வாஸ: அத்ர உச்யதே ।
ந கேவலம் கர்மணாமேவ அயம் அத்⁴யக்ஷ: அபி து தத்³வதாமபி, இத்யாஹ -
ஸாக்ஷீதி ।
த³ர்ஶநகர்த்ருத்வஶங்காம் ஶாதயதி -
சேதேதி ।
அத்³விதீயத்வம் - கேவலத்வம் ।
த⁴ர்மாத⁴ர்மாதி³ராஹித்யம் ஆஹ -
நிர்கு³ண இதி ।
கிம் ப³ஹுநா ? ஸர்வவிஶேஷஶூந்ய இதி சகாரார்த²: ।
உதா³ஸீநஸ்யாபி ஈஶ்வரஸ்ய ஸாக்ஷித்வமாத்ரம் நிமித்தீக்ருத்ய ஜக³தே³தத் பௌந:புந்யேந ஸர்க³ஸம்ஹாரௌ அநுப⁴வதி, இத்யாஹ -
ஹேதுநேதி ।
கார்யவத் காரணஸ்யாபி ஸாக்ஷ்யதீ⁴நா ப்ரவ்ருத்தி:, இதி வக்தும் வ்யக்தாவ்யக்தாத்மகம் இத்யுக்தம் । ‘ஸர்வாவஸ்தா²ஸு’ இத்யநேந ஸ்ருஷ்டிஸ்தி²திஸம்ஹாராவஸ்தா² க்³ருஹ்யந்தே । ததா²பி ஜக³த: ஸர்கா³தி³ப்⁴யோ பி⁴ந்நா ப்ரவ்ருத்தி: ஸ்வாபா⁴விகீ, ந ஈஶ்வராயத்தா, இத்யாஶங்க்ய, ஆஹ -
த்³ருஶீதி ।
ந ஹி த்³ருஶி வ்யாப்யத்வம் விநா ஜட³வர்க³ஸ்ய காபி ப்ரவ்ருத்தி:, இதி ஹிஶப்³தா³ர்த²: । தாமேவ ப்ரவ்ருத்திம் உதா³ஹரதி -
அஹமித்யாதி³நா ।
போ⁴க³ஸ்ய விஷயோபலம்பா⁴பா⁴வே அஸம்ப⁴வாத் நாநாவிதா⁴ம் விஷயோபலப்³தி⁴ம் த³ர்ஶயதி -
பஶ்யாமீதி ।
போ⁴க³ப²லம் இதா³நீம் கத²யதி -
ஸுக²மிதி ।
விஹிதப்ரதிஷித்³தா⁴சரணநிமித்தம் ஸுக²ந்து³:க²ம் ச, இத்யாஹ -
தத³ர்த²மிதி ।
ந ச விமர்ஶபூர்வகம் விஜ்ஞாநம் விநா அநுஷ்டா²நம் , இத்யாஹ -
இத³மிதி ।
இத்யாத்³யா ப்ரவ்ருத்தி:, இதி ஸம்ப³ந்த⁴: । ஸா ச ப்ரவ்ருத்தி: ஸர்வா த்³ருக்கர்மத்வம் உரரீக்ருத்யைவ இத்யுக்தம் நிக³மயதி -
அவக³தீதி ।
தத்ரைவ ச ப்ரவ்ருத்தே: அவஸாநம் , இத்யாஹ -
அவக³த்யவஸாநேதி ।
பரஸ்ய அத்⁴யக்ஷத்வமாத்ரேண ஜக³ச்சேஷ்டா, இத்யத்ர ப்ரமாணமாஹ -
யோ அஸ்யேதி ।
அஸ்ய - ஜக³த:, யோ அத்⁴யக்ஷ: - நிர்விகார:, ஸ பரமே - ப்ரக்ருஷ்டே, ஹார்தே³ வ்யோம்நி ஸ்தி²த:, து³ர்விஜ்ஞேய இத்யர்த²: ।
ஈஶ்வரஸ்ய ஸாக்ஷித்வமாத்ரேண ஸ்ரஷ்ட்ருத்வே ஸ்தி²தே ப²லிதமாஹ -
ததஶ்சேதி ।
கிம் நிமித்தா பரஸ்ய இயம் ஸ்ருஷ்டி: ? ந தாவத் போ⁴கா³ர்தா², பரஸ்ய பரமார்த²தோ போ⁴கா³ஸம்ப³ந்தி⁴த்வாத் தஸ்ய ஸர்வஸாக்ஷிபூ⁴தசைதந்யமாத்ரத்வாத் । ந சாந்யோ போ⁴க்தா, சேதநாந்தராபா⁴வாத் ஈஶ்வரஸ்ய ஏகத்வாத் அசேதநஸ்ய அபோ⁴க்த்ருத்வாத் । ந ச ஸ்ரஷ்டு: அபவர்கா³ர்தா², தத்³விரோதி⁴த்வாத் । நைவம் ப்ரஶ்நோ வா தத³நுரூபம் ப்ரதிவசநம் வா யுக்தம் , பரஸ்ய மாயாநிப³ந்த⁴நே ஸர்கே³ தஸ்ய அநவகாஶத்வாத் , இத்யர்த²: ।
பரஸ்ய ஆத்மந: து³ர்விஜ்ஞேயத்வே ஶ்ருதிம் உதா³ஹரதி -
கோ அத்³தே⁴தி ।
தஸ்மிந் ப்ரவக்தாபி ஸம்ஸாரமண்ட³லே நாஸ்தி, இத்யாஹ -
க இஹேதி ।
ஜக³த: ஸ்ருஷ்டிகர்த்ருத்வேந பரஸ்ய ஜ்ஞேயத்வம் ஆஶங்க்ய கூடஸ்த²த்வாத் ததோ ந ஸ்ருஷ்டிர்ஜாதா, இத்யாஹ -
குத இதி ।
நஹி இயம் விவிதா⁴ ஸ்ருஷ்டி: அந்யஸ்மாத³பி கஸ்மாச்சித் உபபத்³யதே, அந்யஸ்ய வஸ்துநோ அபா⁴வாத் , இத்யாஹ-
குத இதி ।
கத²ம் தர்ஹி ஸ்ருஷ்டி: ? இத்யாஶங்க்ய, அஜ்ஞாநாதீ⁴நா, இத்யாஹ -
த³ர்ஶிதம் சேதி
॥ 10 ॥