ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಭಾಷ್ಯಮ್
ಆನಂದಗಿರಿಟೀಕಾ (ಗೀತಾಭಾಷ್ಯ)
 
ತ್ವಮಾದಿದೇವಃ ಪುರುಷಃ ಪುರಾಣಸ್ತ್ವಮಸ್ಯ ವಿಶ್ವಸ್ಯ ಪರಂ ನಿಧಾನಮ್
ವೇತ್ತಾಸಿ ವೇದ್ಯಂ ಪರಂ ಧಾಮ ತ್ವಯಾ ತತಂ ವಿಶ್ವಮನಂತರೂಪ ॥ ೩೮ ॥
ತ್ವಮ್ ಆದಿದೇವಃ, ಜಗತಃ ಸ್ರಷ್ಟೃತ್ವಾತ್ಪುರುಷಃ, ಪುರಿ ಶಯನಾತ್ ಪುರಾಣಃ ಚಿರಂತನಃ ತ್ವಮ್ ಏವ ಅಸ್ಯ ವಿಶ್ವಸ್ಯ ಪರಂ ಪ್ರಕೃಷ್ಟಂ ನಿಧಾನಂ ನಿಧೀಯತೇ ಅಸ್ಮಿನ್ ಜಗತ್ ಸರ್ವಂ ಮಹಾಪ್ರಲಯಾದೌ ಇತಿಕಿಂಚ, ವೇತ್ತಾ ಅಸಿ, ವೇದಿತಾ ಅಸಿ ಸರ್ವಸ್ಯೈವ ವೇದ್ಯಜಾತಸ್ಯಯತ್ ವೇದ್ಯಂ ವೇದನಾರ್ಹಂ ತಚ್ಚ ಅಸಿ ಪರಂ ಧಾಮ ಪರಮಂ ಪದಂ ವೈಷ್ಣವಮ್ತ್ವಯಾ ತತಂ ವ್ಯಾಪ್ತಂ ವಿಶ್ವಂ ಸಮಸ್ತಮ್ , ಹೇ ಅನಂತರೂಪ ಅಂತೋ ವಿದ್ಯತೇ ತವ ರೂಪಾಣಾಮ್ ॥ ೩೮ ॥
ತ್ವಮಾದಿದೇವಃ ಪುರುಷಃ ಪುರಾಣಸ್ತ್ವಮಸ್ಯ ವಿಶ್ವಸ್ಯ ಪರಂ ನಿಧಾನಮ್
ವೇತ್ತಾಸಿ ವೇದ್ಯಂ ಪರಂ ಧಾಮ ತ್ವಯಾ ತತಂ ವಿಶ್ವಮನಂತರೂಪ ॥ ೩೮ ॥
ತ್ವಮ್ ಆದಿದೇವಃ, ಜಗತಃ ಸ್ರಷ್ಟೃತ್ವಾತ್ಪುರುಷಃ, ಪುರಿ ಶಯನಾತ್ ಪುರಾಣಃ ಚಿರಂತನಃ ತ್ವಮ್ ಏವ ಅಸ್ಯ ವಿಶ್ವಸ್ಯ ಪರಂ ಪ್ರಕೃಷ್ಟಂ ನಿಧಾನಂ ನಿಧೀಯತೇ ಅಸ್ಮಿನ್ ಜಗತ್ ಸರ್ವಂ ಮಹಾಪ್ರಲಯಾದೌ ಇತಿಕಿಂಚ, ವೇತ್ತಾ ಅಸಿ, ವೇದಿತಾ ಅಸಿ ಸರ್ವಸ್ಯೈವ ವೇದ್ಯಜಾತಸ್ಯಯತ್ ವೇದ್ಯಂ ವೇದನಾರ್ಹಂ ತಚ್ಚ ಅಸಿ ಪರಂ ಧಾಮ ಪರಮಂ ಪದಂ ವೈಷ್ಣವಮ್ತ್ವಯಾ ತತಂ ವ್ಯಾಪ್ತಂ ವಿಶ್ವಂ ಸಮಸ್ತಮ್ , ಹೇ ಅನಂತರೂಪ ಅಂತೋ ವಿದ್ಯತೇ ತವ ರೂಪಾಣಾಮ್ ॥ ೩೮ ॥

ಜಗತಃ ಸ್ರಷ್ಟಾ ಪುರುಷೋ ಹಿರಣ್ಯಗರ್ಭಃ, ಇತಿ ಪಕ್ಷಂ ಪ್ರತ್ಯಾಹ-

ಪುರಾಣ ಇತಿ ।

ಸ್ರಷ್ಟೃತ್ವಂ ನಿಮಿತ್ತಮೇವ, ಇತಿ ತಟಸ್ಥೇಶ್ವರವಾದಿನಃ । ತಾನ್ಪ್ರತಿ ಉಕ್ತಮ್-

ತ್ವಮೇವೇತಿ ।

ಮಹಾಪ್ರಲಯಾದೌ ಇತಿ ಆದಿಪದಮ್ ಅವಾಂತರಪ್ರಲಯಾರ್ಥಮ್ ।

ಈಶ್ವರಸ್ಯ ಉಭಯಥಾ ಕಾರಣತ್ವಂ ಸರ್ವಜ್ಞತ್ವೇನ ಸಾಧಯತಿ-

ಕಿಂಚೇತಿ ।

ವೇದ್ಯವೇದಿತೃಭಾವೇನ ಅದ್ವೈತಾನುಪಪತ್ತಿಮ್ ಆಶಂಕ್ಯ ಆಹ-

ಯಚ್ಚೇತಿ ।

ಮುಕ್ತ್ಯಾಲಂಬನಸ್ಯ  ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽರ್ಥಾಂತರತ್ವಮ್ ಆಶಂಕಿತ್ವಾ ಉಕ್ತಮ್-

ಪರಂ ಚೇತಿ ।

ಯತ್ ಪರಮಂ ಪದಂ, ತದಪಿ ಚ ತ್ವಮೇವ, ಇತಿ ಸಂಬಂಧಃ ।

ತಸ್ಯ ಪೂರ್ಣತ್ವಮ್ ಆಹ-

ತ್ವಯೇತಿ ।

ವ್ಯಾಪ್ಯವ್ಯಾಪಕತ್ವೇನ ಭೇದಂ ಶಂಕಿತ್ವಾ, ಕಲ್ಪಿತತ್ವಾತ್ ತಸ್ಯ ಮೈವಮ್ , ಇತ್ಯಾಹ-

ಅನಂತೇತಿ

॥ ೩೮ ॥