ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಭಾಷ್ಯಮ್
ದ್ವಾದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ
ಪೂರ್ವಪೃಷ್ಠಮ್      ಉತ್ತರಪೃಷ್ಠಮ್
ಆನಂದಗಿರಿಟೀಕಾ (ಗೀತಾಭಾಷ್ಯ)
 
ತುಲ್ಯನಿಂದಾಸ್ತುತಿರ್ಮೌನೀ ಸಂತುಷ್ಟೋ ಯೇನ ಕೇನಚಿತ್ ।
ಅನಿಕೇತಃ ಸ್ಥಿರಮತಿರ್ಭಕ್ತಿಮಾನ್ಮೇ ಪ್ರಿಯೋ ನರಃ ॥ ೧೯ ॥
ತುಲ್ಯನಿಂದಾಸ್ತುತಿಃ ನಿಂದಾ ಚ ಸ್ತುತಿಶ್ಚ ನಿಂದಾಸ್ತುತೀ ತೇ ತುಲ್ಯೇ ಯಸ್ಯ ಸಃ ತುಲ್ಯನಿಂದಾಸ್ತುತಿಃ । ಮೌನೀ ಮೌನವಾನ್ ಸಂಯತವಾಕ್ । ಸಂತುಷ್ಟಃ ಯೇನ ಕೇನಚಿತ್ ಶರೀರಸ್ಥಿತಿಹೇತುಮಾತ್ರೇಣ ; ತಥಾ ಚ ಉಕ್ತಮ್ — ‘ಯೇನ ಕೇನಚಿದಾಚ್ಛನ್ನೋ ಯೇನ ಕೇನಚಿದಾಶಿತಃ । ಯತ್ರ ಕ್ವಚನ ಶಾಯೀ ಸ್ಯಾತ್ತಂ ದೇವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ವಿದುಃ’ (ಮೋ. ಧ. ೨೪೫ । ೧೨) ಇತಿ । ಕಿಂಚ, ಅನಿಕೇತಃ ನಿಕೇತಃ ಆಶ್ರಯಃ ನಿವಾಸಃ ನಿಯತಃ ನ ವಿದ್ಯತೇ ಯಸ್ಯ ಸಃ ಅನಿಕೇತಃ, ‘ನಾಗಾರೇ’ ( ? ) ಇತ್ಯಾದಿಸ್ಮೃತ್ಯಂತರಾತ್ । ಸ್ಥಿರಮತಿಃ ಸ್ಥಿರಾ ಪರಮಾರ್ಥವಿಷಯಾ ಯಸ್ಯ ಮತಿಃ ಸಃ ಸ್ಥಿರಮತಿಃ । ಭಕ್ತಿಮಾನ್ ಮೇ ಪ್ರಿಯಃ ನರಃ ॥ ೧೯ ॥
ತುಲ್ಯನಿಂದಾಸ್ತುತಿರ್ಮೌನೀ ಸಂತುಷ್ಟೋ ಯೇನ ಕೇನಚಿತ್ ।
ಅನಿಕೇತಃ ಸ್ಥಿರಮತಿರ್ಭಕ್ತಿಮಾನ್ಮೇ ಪ್ರಿಯೋ ನರಃ ॥ ೧೯ ॥
ತುಲ್ಯನಿಂದಾಸ್ತುತಿಃ ನಿಂದಾ ಚ ಸ್ತುತಿಶ್ಚ ನಿಂದಾಸ್ತುತೀ ತೇ ತುಲ್ಯೇ ಯಸ್ಯ ಸಃ ತುಲ್ಯನಿಂದಾಸ್ತುತಿಃ । ಮೌನೀ ಮೌನವಾನ್ ಸಂಯತವಾಕ್ । ಸಂತುಷ್ಟಃ ಯೇನ ಕೇನಚಿತ್ ಶರೀರಸ್ಥಿತಿಹೇತುಮಾತ್ರೇಣ ; ತಥಾ ಚ ಉಕ್ತಮ್ — ‘ಯೇನ ಕೇನಚಿದಾಚ್ಛನ್ನೋ ಯೇನ ಕೇನಚಿದಾಶಿತಃ । ಯತ್ರ ಕ್ವಚನ ಶಾಯೀ ಸ್ಯಾತ್ತಂ ದೇವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ವಿದುಃ’ (ಮೋ. ಧ. ೨೪೫ । ೧೨) ಇತಿ । ಕಿಂಚ, ಅನಿಕೇತಃ ನಿಕೇತಃ ಆಶ್ರಯಃ ನಿವಾಸಃ ನಿಯತಃ ನ ವಿದ್ಯತೇ ಯಸ್ಯ ಸಃ ಅನಿಕೇತಃ, ‘ನಾಗಾರೇ’ ( ? ) ಇತ್ಯಾದಿಸ್ಮೃತ್ಯಂತರಾತ್ । ಸ್ಥಿರಮತಿಃ ಸ್ಥಿರಾ ಪರಮಾರ್ಥವಿಷಯಾ ಯಸ್ಯ ಮತಿಃ ಸಃ ಸ್ಥಿರಮತಿಃ । ಭಕ್ತಿಮಾನ್ ಮೇ ಪ್ರಿಯಃ ನರಃ ॥ ೧೯ ॥

ದೇಹಸ್ಥಿತಿಮಾತ್ರಫಲೇನ ಅನ್ನಾದಿನಾ ಜ್ಞಾನಿನಃ ಸಂತುಷ್ಟತ್ವೇ ಸ್ಮೃತಿಂ ಪ್ರಮಾಣಯತಿ -

ತಥಾ ಚೇತಿ ।

ನಿಯತನಿವಾಸರಾಹಿತ್ಯಮಪಿ ಜ್ಞಾನವತೋ ವಿಶೇಷಣಮ್ , ಇತ್ಯಾಹ -

ಕಿಂಚೇತಿ

‘ನ ಕುಡ್ಯಾಂ ನೋದಕೇ ಸಂಗೋ ನ ಚೈಲೇ ನ ತ್ರಿಪುಷ್ಕರೇ ।
ನಾಗಾರೇ ನಾಸನೇ ನಾನ್ನೇ ಯಸ್ಯ ವೈ ಮೋಕ್ಷವಿತ್ತು ಸಃ ॥ ‘ ಇತಿ ಸ್ಮೃತಿಮ್ ಉಕ್ತೇಽರ್ಥೇ ಪ್ರಮಾಣಯತಿ -

ನೇತ್ಯಾದಿನಾ ।

ಪುನಃ ಪುನಃ ಭಕ್ತೇಃ ಗ್ರಹಣಮ್ ಅಪವರ್ಗಮಾರ್ಗಸ್ಯ ಪರಮಾರ್ಥಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಉಪಾಯತ್ವಾರ್ಥಮ್

॥ ೧೯ ॥