ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಭಾಷ್ಯಮ್
ತ್ರಯೋದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ
ಪೂರ್ವಪೃಷ್ಠಮ್      ಉತ್ತರಪೃಷ್ಠಮ್
ಆನಂದಗಿರಿಟೀಕಾ (ಗೀತಾಭಾಷ್ಯ)
 
ಜ್ಞೇಯಂ ಯತ್ತತ್ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಯಜ್ಜ್ಞಾತ್ವಾಮೃತಮಶ್ನುತೇ ।
ಅನಾದಿಮತ್ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ನ ಸತ್ತನ್ನಾಸದುಚ್ಯತೇ ॥ ೧೨ ॥
ನನು ಮಹತಾ ಪರಿಕರಬಂಧೇನ ಕಂಠರವೇಣ ಉದ್ಘುಷ್ಯ ‘ಜ್ಞೇಯಂ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ’ ಇತಿ, ಅನನುರೂಪಮುಕ್ತಂ ‘ನ ಸತ್ತನ್ನಾಸದುಚ್ಯತೇ’ ಇತಿ । ನ, ಅನುರೂಪಮೇವ ಉಕ್ತಮ್ । ಕಥಮ್ ? ಸರ್ವಾಸು ಹಿ ಉಪನಿಷತ್ಸು ಜ್ಞೇಯಂ ಬ್ರಹ್ಮ ‘ನೇತಿ ನೇತಿ’ (ಬೃ. ಉ. ೨ । ೩ । ೬) ‘ಅಸ್ಥೂಲಮನಣು’ (ಬೃ. ಉ. ೩ । ೮ । ೮) ಇತ್ಯಾದಿವಿಶೇಷಪ್ರತಿಷೇಧೇನೈವ ನಿರ್ದಿಶ್ಯತೇ, ನ ‘ಇದಂ ತತ್’ ಇತಿ, ವಾಚಃ ಅಗೋಚರತ್ವಾತ್ ॥
ಜ್ಞೇಯಂ ಯತ್ತತ್ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಯಜ್ಜ್ಞಾತ್ವಾಮೃತಮಶ್ನುತೇ ।
ಅನಾದಿಮತ್ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ನ ಸತ್ತನ್ನಾಸದುಚ್ಯತೇ ॥ ೧೨ ॥
ನನು ಮಹತಾ ಪರಿಕರಬಂಧೇನ ಕಂಠರವೇಣ ಉದ್ಘುಷ್ಯ ‘ಜ್ಞೇಯಂ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ’ ಇತಿ, ಅನನುರೂಪಮುಕ್ತಂ ‘ನ ಸತ್ತನ್ನಾಸದುಚ್ಯತೇ’ ಇತಿ । ನ, ಅನುರೂಪಮೇವ ಉಕ್ತಮ್ । ಕಥಮ್ ? ಸರ್ವಾಸು ಹಿ ಉಪನಿಷತ್ಸು ಜ್ಞೇಯಂ ಬ್ರಹ್ಮ ‘ನೇತಿ ನೇತಿ’ (ಬೃ. ಉ. ೨ । ೩ । ೬) ‘ಅಸ್ಥೂಲಮನಣು’ (ಬೃ. ಉ. ೩ । ೮ । ೮) ಇತ್ಯಾದಿವಿಶೇಷಪ್ರತಿಷೇಧೇನೈವ ನಿರ್ದಿಶ್ಯತೇ, ನ ‘ಇದಂ ತತ್’ ಇತಿ, ವಾಚಃ ಅಗೋಚರತ್ವಾತ್ ॥

ಜ್ಞೇಯಪ್ರವಚನಮ್ ಅನಿರ್ವಾಚ್ಯವಿಷಯತ್ವಾತ್ ಪ್ರಕ್ರಮಪ್ರತಿಕೂಲಮ್ , ಇತಿ ಆಕ್ಷಿಪತಿ -

ನನ್ವಿತಿ ।

ನಿರ್ವಿಶೇಷಸ್ಯ ವಸ್ತುನೋ ಜ್ಞೇಯತ್ವಾತ್ ತದ್ವಿಷಯಂ ಪ್ರವಚನಂ ಪ್ರಕ್ರಮಾನುಕೂಲಮ್ ಇತಿ, ಉತ್ತರಮಾಹ -

ನೇತ್ಯಾದಿನಾ ।

ಅನಿರ್ವಾಚ್ಯತ್ವೇನ ‘ನ ಸತ್ತನ್ನಾಸತ್ ‘ ಇತಿ ಉಚ್ಯಮಾನೇ ಕಥಮಿದಮ್ ಅನುರೂಪಮ್ ? ಇತಿ ಪೃಚ್ಛತಿ -

ಕಥಮಿತಿ ।

ಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮಪ್ರಕಾಶಸ್ಯ ಸಿದ್ಧತ್ವಾತ್ ತದರ್ಥಂ ವಿಧಿಮುಖೇನ ಉಪದೇಶಾಯೋಗಾತ್ ಅಧ್ಯಸ್ತತದ್ಧರ್ಮನಿವೃತ್ತಯೇ ನಿಷೇಧದ್ವಾರಾ ಉಪದೇಶಸ್ಯ ವೇದಾಂತೇಷು ಪ್ರಸಿದ್ಧೇಃ ಆರೋಪಿತವಿಶೇಷನಿಷೇಧರೂಪಮ್ ಇದಂ ಪ್ರವಚನಮುಚಿತಮ್ , ಇತಿ ಪರಿಹರತಿ -

ಸರ್ವಾಸ್ವಿತಿ ।

ಜ್ಞೇಯಸ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ವಿಧಿಮುಖೋಪದೇಶಾಯೋಗೇ ಹೇತುಮಾಹ -

ವಾಚ ಇತಿ ।