ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாபா⁴ஷ்யம்
அஷ்டாத³ஶோ(அ)த்⁴யாய:
பூர்வப்ருஷ்ட²ம்      உத்தரப்ருஷ்ட²ம்
ஆநந்த³கி³ரிடீகா (கீ³தாபா⁴ஷ்ய)
 
அநிஷ்டமிஷ்டம் மிஶ்ரம் ச
த்ரிவித⁴ம் கர்மண: ப²லம் ।
ப⁴வத்யத்யாகி³நாம் ப்ரேத்ய
ந து ஸம்ந்யாஸிநாம் க்வசித் ॥ 12 ॥
அநிஷ்டம் நரகதிர்யகா³தி³லக்ஷணம் , இஷ்டம் தே³வாதி³லக்ஷணம் , மிஶ்ரம் இஷ்டாநிஷ்டஸம்யுக்தம் மநுஷ்யலக்ஷணம் ச, தத்ர த்ரிவித⁴ம் த்ரிப்ரகாரம் கர்மண: த⁴ர்மாத⁴ர்மலக்ஷணஸ்ய ப²லம் பா³ஹ்யாநேககாரகவ்யாபாரநிஷ்பந்நம் ஸத் அவித்³யாக்ருதம் இந்த்³ரஜாலமாயோபமம் மஹாமோஹகரம் ப்ரத்யகா³த்மோபஸர்பி இவ — ப²ல்கு³தயா லயம் அத³ர்ஶநம் க³ச்ச²தீதி ப²லநிர்வசநம் — தத் ஏதத் ஏவம்லக்ஷணம் ப²லம் ப⁴வதி அத்யாகி³நாம் அஜ்ஞாநாம் கர்மிணாம் அபரமார்த²ஸம்ந்யாஸிநாம் ப்ரேத்ய ஶரீரபாதாத் ஊர்த்⁴வம் । ந து ஸம்ந்யாஸிநாம் பரமார்த²ஸம்ந்யாஸிநாம் பரமஹம்ஸபரிவ்ராஜகாநாம் கேவலஜ்ஞாநநிஷ்டா²நாம் க்வசித் । ந ஹி கேவலஸம்யக்³த³ர்ஶநநிஷ்டா² அவித்³யாதி³ஸம்ஸாரபீ³ஜம் ந உந்மூலயதி கதா³சித் இத்யர்த²: ॥ 12 ॥
அநிஷ்டமிஷ்டம் மிஶ்ரம் ச
த்ரிவித⁴ம் கர்மண: ப²லம் ।
ப⁴வத்யத்யாகி³நாம் ப்ரேத்ய
ந து ஸம்ந்யாஸிநாம் க்வசித் ॥ 12 ॥
அநிஷ்டம் நரகதிர்யகா³தி³லக்ஷணம் , இஷ்டம் தே³வாதி³லக்ஷணம் , மிஶ்ரம் இஷ்டாநிஷ்டஸம்யுக்தம் மநுஷ்யலக்ஷணம் ச, தத்ர த்ரிவித⁴ம் த்ரிப்ரகாரம் கர்மண: த⁴ர்மாத⁴ர்மலக்ஷணஸ்ய ப²லம் பா³ஹ்யாநேககாரகவ்யாபாரநிஷ்பந்நம் ஸத் அவித்³யாக்ருதம் இந்த்³ரஜாலமாயோபமம் மஹாமோஹகரம் ப்ரத்யகா³த்மோபஸர்பி இவ — ப²ல்கு³தயா லயம் அத³ர்ஶநம் க³ச்ச²தீதி ப²லநிர்வசநம் — தத் ஏதத் ஏவம்லக்ஷணம் ப²லம் ப⁴வதி அத்யாகி³நாம் அஜ்ஞாநாம் கர்மிணாம் அபரமார்த²ஸம்ந்யாஸிநாம் ப்ரேத்ய ஶரீரபாதாத் ஊர்த்⁴வம் । ந து ஸம்ந்யாஸிநாம் பரமார்த²ஸம்ந்யாஸிநாம் பரமஹம்ஸபரிவ்ராஜகாநாம் கேவலஜ்ஞாநநிஷ்டா²நாம் க்வசித் । ந ஹி கேவலஸம்யக்³த³ர்ஶநநிஷ்டா² அவித்³யாதி³ஸம்ஸாரபீ³ஜம் ந உந்மூலயதி கதா³சித் இத்யர்த²: ॥ 12 ॥

ஸர்வகர்மத்யாகோ³ நாம தத³நுஷ்டா²நே(அ)பி தத்ப²லாபி⁴ஸந்தி⁴த்யாக³: ஸ ச அமுக்²யஸம்ந்யாஸ: । தஸ்ய ப²லம் ஆஹ -

அநிஷ்டமிதி ।

முக்²யே து ஸம்ந்யாஸே ஸர்வகர்மத்யாகே³ ஸம்யக்³தீ⁴த்³வாரா ஸர்வஸம்ஸாரோச்சி²த்திரேவ ப²லம் இத்யாஹ -

ந த்விதி ।

பாத³த்ரயம் வ்யாகரோதி -

அநிஷ்டமித்யாதி³நா ।

திர்யகா³தீ³த்யாதி³பத³ம் அவஶிஷ்டநிக்ருஷ்டயோநிஸங்க்³ரஹார்த²ம், தே³வாதீ³த்யாதி³பத³ம் அவஶிஷ்டோத்க்ருஷ்டயோநிக்³ரஹணாய இதி விபா⁴க³: ।

ப²லஶப்³த³ம் வ்யுத்பாத³யதி-

பா³ஹ்யேதி ।

கரணத்³வாரகம் அநேகவித⁴த்வம் உகத்வா மித்²யாத்வம் ஆஹ -

அவித்³யேதி ।

தத்க்ருதத்வேந த்³ருஷ்டிமாத்ரதே³ஹத்வே த்³ருஷ்டாந்தமாஹ -

இந்த்³ரேதி ।

ப்ரதீதித: ரமணீயத்வம் ஸூசயதி -

மஹாமோஹேதி ।

அவித்³யோத்த²ஸ்ய அவித்³யாஶ்ரிதத்வாத் ஆத்மாஶ்ரிதத்வம் வஸ்துத: நாஸ்தி இதி ஆஹ -

ப்ரத்யகி³தி ।

உக்தம் ப²லம் கர்மிணாம் இஷ்யதே சேத் அமுக்²யஸம்ந்யாஸப²லோக்திபரத்வம் பாத³த்ரயஸ்ய கத²ம் இஷ்டம் ? இதி ஆஶங்க்ய ஆஹ -

அபரமார்தே²தி ।

ப²லாபி⁴ஸந்தி⁴விகலாநாம் கர்மிணாம் தே³ஹபாதாத் ஊர்த்⁴வம் கர்மாநுரோதி⁴ப²லம் ஆவஶ்யகம் இத்யர்த²: ।

கர்மிணாமேவ ஸதாம் அப²லாபி⁴ஸந்தீ⁴நாம் அமுக்²யஸம்ந்யாஸித்வாத் ததீ³யாமுக்²யஸம்ந்யாஸஸ்ய ப²லம் உக்த்வா சதுர்த²பாத³ம் வ்யாசஷ்டே-

ந த்விதி ।

அமுக்²யஸம்ந்யாஸம் அநந்தரப்ரக்ருதம் வ்யவச்சி²நத்தி -

பரமார்தே²தி ।

தேஷாம் ப்ரதா⁴நம் த⁴ர்மம் உபதி³ஶதி -

கேவலேதி ।

க்வசித்  தே³ஶே காலே வா நாஸ்தி யதோ²க்தம் ப²லம் தேஷாமிதி ஸம்ப³ந்த⁴: ।

தர்ஹி பரமார்த²ஸம்ந்யாஸ: அப²லத்வாத் ந அநுஷ்டீ²யேத இதி ஆஶங்க்ய தஸ்ய மோக்ஷாவஸாயித்வாத் மைவம் இத்யாஹ -

ந ஹீதி

॥ 12 ॥