ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாபா⁴ஷ்யம்
ஆநந்த³கி³ரிடீகா (கீ³தாபா⁴ஷ்ய)
 
அர்ஜுந உவாச
நஷ்டோ மோஹ: ஸ்ம்ருதிர்லப்³தா⁴
த்வத்ப்ரஸாதா³ந்மயாச்யுத
ஸ்தி²தோ(அ)ஸ்மி க³தஸந்தே³ஹ:
கரிஷ்யே வசநம் தவ ॥ 73 ॥
நஷ்ட: மோஹ: அஜ்ஞாநஜ: ஸமஸ்தஸம்ஸாராநர்த²ஹேது:, ஸாக³ர இவ து³ருத்தர:ஸ்ம்ருதிஶ்ச ஆத்மதத்த்வவிஷயா லப்³தா⁴, யஸ்யா: லாபா⁴த் ஸர்வஹ்ருத³யக்³ரந்தீ²நாம் விப்ரமோக்ஷ: ; த்வத்ப்ரஸாதா³த் தவ ப்ரஸாதா³த் மயா த்வத்ப்ரஸாத³ம் ஆஶ்ரிதேந அச்யுதஅநேந மோஹநாஶப்ரஶ்நப்ரதிவசநேந ஸர்வஶாஸ்த்ரார்த²ஜ்ஞாநப²லம் ஏதாவதே³வேதி நிஶ்சிதம் த³ர்ஶிதம் ப⁴வதி, யத: ஜ்ஞாநாத் மோஹநாஶ: ஆத்மஸ்ம்ருதிலாப⁴ஶ்சேதிததா² ஶ்ருதௌ அநாத்மவித் ஶோசாமி’ (சா². உ. 7 । 1 । 3) இதி உபந்யஸ்ய ஆத்மஜ்ஞாநேந ஸர்வக்³ரந்தீ²நாம் விப்ரமோக்ஷ: உக்த: ; பி⁴த்³யதே ஹ்ருத³யக்³ரந்தி²:’ (மு. உ. 2 । 2 । 9) தத்ர கோ மோஹ: க: ஶோக: ஏகத்வமநுபஶ்யத:’ (ஈ. உ. 7) இதி மந்த்ரவர்ண:அத² இதா³நீம் த்வச்சா²ஸநே ஸ்தி²த: அஸ்மி க³தஸந்தே³ஹ: முக்தஸம்ஶய:கரிஷ்யே வசநம் தவஅஹம் த்வத்ப்ரஸாதா³த் க்ருதார்த²:, மே கர்தவ்யம் அஸ்தி இத்யபி⁴ப்ராய: ॥ 73 ॥
அர்ஜுந உவாச
நஷ்டோ மோஹ: ஸ்ம்ருதிர்லப்³தா⁴
த்வத்ப்ரஸாதா³ந்மயாச்யுத
ஸ்தி²தோ(அ)ஸ்மி க³தஸந்தே³ஹ:
கரிஷ்யே வசநம் தவ ॥ 73 ॥
நஷ்ட: மோஹ: அஜ்ஞாநஜ: ஸமஸ்தஸம்ஸாராநர்த²ஹேது:, ஸாக³ர இவ து³ருத்தர:ஸ்ம்ருதிஶ்ச ஆத்மதத்த்வவிஷயா லப்³தா⁴, யஸ்யா: லாபா⁴த் ஸர்வஹ்ருத³யக்³ரந்தீ²நாம் விப்ரமோக்ஷ: ; த்வத்ப்ரஸாதா³த் தவ ப்ரஸாதா³த் மயா த்வத்ப்ரஸாத³ம் ஆஶ்ரிதேந அச்யுதஅநேந மோஹநாஶப்ரஶ்நப்ரதிவசநேந ஸர்வஶாஸ்த்ரார்த²ஜ்ஞாநப²லம் ஏதாவதே³வேதி நிஶ்சிதம் த³ர்ஶிதம் ப⁴வதி, யத: ஜ்ஞாநாத் மோஹநாஶ: ஆத்மஸ்ம்ருதிலாப⁴ஶ்சேதிததா² ஶ்ருதௌ அநாத்மவித் ஶோசாமி’ (சா². உ. 7 । 1 । 3) இதி உபந்யஸ்ய ஆத்மஜ்ஞாநேந ஸர்வக்³ரந்தீ²நாம் விப்ரமோக்ஷ: உக்த: ; பி⁴த்³யதே ஹ்ருத³யக்³ரந்தி²:’ (மு. உ. 2 । 2 । 9) தத்ர கோ மோஹ: க: ஶோக: ஏகத்வமநுபஶ்யத:’ (ஈ. உ. 7) இதி மந்த்ரவர்ண:அத² இதா³நீம் த்வச்சா²ஸநே ஸ்தி²த: அஸ்மி க³தஸந்தே³ஹ: முக்தஸம்ஶய:கரிஷ்யே வசநம் தவஅஹம் த்வத்ப்ரஸாதா³த் க்ருதார்த²:, மே கர்தவ்யம் அஸ்தி இத்யபி⁴ப்ராய: ॥ 73 ॥

ப்ரேமோபதி³ஷ்டாத்மஜ்ஞாநஸ்ய அஜ்ஞாநஸந்தே³ஹவிபர்யாஸரஹிதஸ்ய ப்ருஷ்டஸ்ய ப⁴க³வத³நுக்³ரஹப்ராப்திகத²நேந ப⁴க³வந்தம் பரிதோஷயிஷ்யந் அர்ஜுந: விஜ்ஞாபிதவாந் இத்யாஹ -

அர்ஜுந இதி ।

அஜ்ஞாநோத்த²ஸ்ய அவிவேகஸ்ய நஷ்டத்வமேவ ஸ்பஷ்டயதி -

ஸமஸ்த இதி ।

ஸ்வயஞ்ஜ்யோதிஷி ப்ரதீசி ப்³ரஹ்மணி அவித்³யாப்⁴ரமம் வித்³யா அபநயதி

 । ந அவிதி³தம் ப்ரகாஶயதி இதி மத்வா ஆஹ-

ஸ்ம்ருதிஶ்சேதி ।

ஸ்ம்ருதிலாபே⁴ கிம் ஸ்யாத் ? இதி சேத் தத் ஆஹ -

யஸ்யா இதி ।

மோஹநாஶே ஸ்ம்ருதிப்ரதிலம்பே⁴ ச அஸாதா⁴ரணம் காரணம் ஆஹ -

த்வத்ப்ரஸாதா³தி³தி ।

ப்ரக்ருதேந ப்ரஶ்நப்ரதிவசநேந லப்³த⁴ம் அர்த²ம் கத²யதி -

அநேநேதி ।

யத் உக்தம் ஸ்ம்ருதிப்ரதிலம்பா⁴த் அஶேஷத: ஹ்ருத³யக்³ரந்தீ²நாம் விப்ரமோக்ஷ: ஸ்யாத் இதி தத்ர ப்ரமாணம் ஆஹ -

ததா² சேதி ।

ஜ்ஞாநாத் அஜ்ஞாநதத்கார்யநிவ்ருத்தௌ ஶ்ருத்யந்தரமபி ஸம்வாத³யதி -

பி⁴த்³யதே இதி ।

ப⁴க³வத³நுக்³ரஹாத் அஜ்ஞாநக்ருதமோஹதா³ஹாநந்தரம் ஆத்மஜ்ஞாநே ப்ரதிலப்³தே⁴ த்வதா³ஜ்ஞாப்ரதீக்ஷ: அஹம் இதி உத்தரார்த⁴ம் வ்யாகரோதி -

அதே²தி ।

தவ வசநம் கரிஷ்யே அஹம் இத்யத்ர தாத்பர்யம் ஆஹ -

அஹமிதி ।

॥ 73 ॥