अद्वैतशारदा | दक्षिणाम्नाय श्रीशारदापीठम्, शृङ्गेरी

सृष्टिरिति सृष्टिविदो लय इति च तद्विदः ।
स्थितिरिति स्थितिविदः सर्वे चेह तु सर्वदा ॥ २८ ॥

प्राणः प्राज्ञो बीजात्मा, तत्कार्यभेदा हीतरे स्थित्यन्ताः । अन्ये च सर्वे लौकिकाः सर्वप्राणिपरिकल्पिता भेदा रज्ज्वामिव सर्पादयः । तच्छून्ये आत्मन्यात्मस्वरूपानिश्चयहेतोरविद्यया कल्पिता इति पिण्डितोऽर्थः । प्राणादिश्लोकानां प्रत्येकं पदार्थव्याख्याने फल्गुप्रयोजनत्वात्सिद्धपदार्थत्वाच्च यत्नो न कृतः ॥

प्राण इति ; तत्कार्येति ; अन्य इति ; रज्ज्वामिति ; तच्छून्य इति ; प्रत्येकमिति ॥२८॥ ;

प्राणादिश्लोकेषु प्राणशब्दार्थमाह –

प्राण इति ।

तस्यैव बीजात्मनो विकारविशेषत्वादितरेषां न ततोऽत्यन्तभिन्नतेत्याह –

तत्कार्येति ।

अन्तिमपदार्थं स्फुटयति –

अन्य इति ।

कुलधर्मो ग्रामधर्मो देशधर्मश्चेत्येते सर्वशब्देन गृह्यन्ते।

तेषामात्मनि तदज्ञानादेव कल्पितत्वं सदृष्टान्तं स्पष्टयति –

रज्ज्वामिति ।

आत्मनोऽधिष्ठानयोग्यतार्थं कल्पनाशून्यत्वमाह –

तच्छून्य इति ।

किमिति समुदायार्थः श्लोकानामुच्यते श्लोकान्तरेष्विव प्रत्येकं पदार्थव्याख्यानमेतेषु किं न स्यादित्याशङ्क्याऽऽह –

प्रत्येकमिति ॥२८॥