పరాఞ్చి ఖాని వ్యతృణత్స్వయమ్భూస్తస్మాత్పరాఙ్ పశ్యతి నాన్తరాత్మన్ ।
కశ్చిద్ధీరః ప్రత్యగాత్మానమైక్షదావృత్తచక్షురమృతత్వమిచ్ఛన్ ॥ ౧ ॥

పరాచః కామాననుయన్తి బాలాస్తే మృత్యోర్యన్తి వితతస్య పాశమ్ ।
అథ ధీరా అమృతత్వం విదిత్వా ధ్రువమధ్రువేష్విహ న ప్రార్థయన్తే ॥ ౨ ॥

యేన రూపం రసం గన్ధం శబ్దాన్స్పర్శాంశ్చ మైథునాన్ ।
ఎతేనైవ విజానాతి కిమత్ర పరిశిష్యతే । ఎతద్వై తత్ ॥ ౩ ॥

స్వప్నాన్తం జాగరితాన్తం చోభౌ యేనానుపశ్యతి ।
మహాన్తం విభుమాత్మానం మత్వా ధీరో న శోచతి ॥ ౪ ॥

య ఇమం మధ్వదం వేద ఆత్మానం జీవమన్తికాత్ ।
ఈశానం భూతభవ్యస్య న తతో విజుగుప్సతే । ఎతద్వై తత్ ॥ ౫ ॥

యః పూర్వం తపసో జాతమద్భ్యః పూర్వమజాయత ।
గుహాం ప్రవిశ్య తిష్ఠన్తం యో భూతేభిర్వ్యపశ్యత । ఎతద్వై తత్ ॥ ౬ ॥

యా ప్రాణేన సమ్భవతి అదితిర్దేవతామయీ ।
గుహాం ప్రవిశ్య తిష్ఠన్తీం యా భూతేభిర్వ్యజాయత । ఎతద్వై తత్ ॥ ౭ ॥

అరణ్యోర్నిర్హితో జాతవేదా గర్భ ఇవ సుభృతో గర్భిణీభిః ।
దివే దివ ఈడ్యో జాగృవద్భిర్హవిష్మద్భిర్మనుష్యేభిరగ్నిః । ఎతద్వై తత్ ॥ ౮ ॥

యతశ్చోదేతి సూర్యః అస్తం యత్ర చ గచ్ఛతి ।
తం దేవాః సర్వే అర్పితాస్తదు నాత్యేతి కశ్చన । ఎతద్వై తత్ ॥ ౯ ॥

యదేవేహ తదముత్ర యదముత్ర తదన్విహ ।
మృత్యోః స మృత్యుమాప్నోతి య ఇహ నానేవ పశ్యతి ॥ ౧౦ ॥

మనసైవేదమాప్తవ్యం నేహ నానాస్తి కిఞ్చన ।
మృత్యోః స మృత్యుం గచ్ఛతి య ఇహ నానేవ పశ్యతి ॥ ౧౧ ॥

అఙ్గుష్ఠమాత్రః పురుషో మధ్య ఆత్మని తిష్ఠతి ।
ఈశానం భూతభవ్యస్య న తతో విజుగుప్సతే । ఎతద్వై తత్ ॥ ౧౨ ॥

అఙ్గుష్ఠమాత్రః పురుషో జ్యోతిరివాధూమకః ।
ఈశానో భూతభవ్యస్య స ఎవాద్య స ఉ శ్వః । ఎతద్వై తత్ ॥ ౧౩ ॥

యథోదకం దుర్గే వృష్టం పర్వతేషు విధావతి ।
ఎవం ధర్మాన్పృథక్పశ్యంస్తానేవానువిధావతి ॥ ౧౪ ॥

యథోదకం శుద్ధే శుద్ధమాసిక్తం తాదృగేవ భవతి । ఎవం మునేర్విజానత ఆత్మా భవతి గౌతమ ॥ ౧౫ ॥

పురమేకాదశద్వారమజస్యావక్రచేతసః ।
అనుష్ఠాయ న శోచతి విముక్తశ్చ విముచ్యతే । ఎతద్వై తత్ ॥ ౧ ॥

హంసః శుచిషద్వసురన్తరిక్షసద్ధోతా వేదిషదతిథిర్దురోణసత్ ।
నృషద్వరసదృతసద్వ్యోమసదబ్జా గోజా ఋతజా అద్రిజా ఋతం బృహత్ ॥ ౨ ॥

ఊర్ధ్వం ప్రాణమున్నయతి అపానం ప్రత్యగస్యతి ।
మధ్యే వామనమాసీనం విశ్వే దేవా ఉపాసతే ॥ ౩ ॥

అస్య విస్రంసమానస్య శరీరస్థస్య దేహినః ।
దేహాద్విముచ్యమానస్య కిమత్ర పరిశిష్యతే । ఎతద్వై తత్ ॥ ౪ ॥

న ప్రాణేన నాపానేన మర్త్యో జీవతి కశ్చన ।
ఇతరేణ తు జీవన్తి యస్మిన్నేతావుపాశ్రితౌ ॥ ౫ ॥

హన్త త ఇదం ప్రవక్ష్యామి గుహ్యం బ్రహ్మ సనాతనమ్ ।
యథా చ మరణం ప్రాప్య ఆత్మా భవతి గౌతమ ॥ ౬ ॥

యోనిమన్యే ప్రపద్యన్తే శరీరత్వాయ దేహినః ।
స్థాణుమన్యేఽనుసంయన్తి యథాకర్మ యథాశ్రుతమ్ ॥ ౭ ॥

య ఎష సుప్తేషు జాగర్తి కామం కామం పురుషో నిర్మిమాణః । తదేవ శుక్రం తద్బ్రహ్మ తదేవామృతముచ్యతే ।
తస్మింల్లోకాః శ్రితాః సర్వే తదు నాత్యేతి కశ్చన । ఎతద్వై తత్ ॥ ౮ ॥

అగ్నిర్యథైకో భువనం ప్రవిష్టో రూపం రూపం ప్రతిరూపో బభూవ ।
ఎకస్తథా సర్వభూతాన్తరాత్మా రూపం రూపం ప్రతిరూపో బహిశ్చ ॥ ౯ ॥

వాయుర్యథైకో భువనం ప్రవిష్టో రూపం రూపం ప్రతిరూపో బభూవ ।
ఎకస్తథా సర్వభూతాన్తరాత్మా రూపం రూపం ప్రతిరూపో బహిశ్చ ॥ ౧౦ ॥

సూర్యో యథా సర్వలోకస్య చక్షుర్న లిప్యతే చాక్షుషైర్బాహ్యదోషైః ।
ఎకస్తథా సర్వభూతాన్తరాత్మా న లిప్యతే లోకదుఃఖేన బాహ్యః ॥ ౧౧ ॥

ఎకో వశీ సర్వభూతాన్తరాత్మా ఎకం రూపం బహుధా యః కరోతి ।
తమాత్మస్థం యేఽనుపశ్యన్తి ధీరాస్తేషాం సుఖం శాశ్వతం నేతరేషామ్ ॥ ౧౨ ॥

నిత్యో నిత్యానాం చేతనశ్చేతనానామేకో బహూనాం యో విదధాతి కామాన్ ।
తమాత్మస్థం యేఽనుపశ్యన్తి ధీరాస్తేషాం శాన్తిః శాశ్వతీ నేతరేషామ్ ॥ ౧౩ ॥

తదేతదితి మన్యన్తేఽనిర్దేశ్యం పరమం సుఖమ్ ।
కథం ను తద్విజానీయాం కిము భాతి విభాతి వా ॥ ౧౪ ॥

న తత్ర సూర్యో భాతి న చన్ద్రతారకం నేమా విద్యుతో భాన్తి కుతోఽయమగ్నిః ।
తమేవ భాన్తమనుభాతి సర్వం తస్య భాసా సర్వమిదం విభాతి ॥ ౧౫ ॥

ఊర్ధ్వమూలోఽవాక్శాఖ ఎషోఽశ్వత్థః సనాతనః ।
తదేవ శుక్రం తద్బ్రహ్మ తదేవామృతముచ్యతే ।
తస్మింల్లోకాః శ్రితాః సర్వే తదు నాత్యేతి కశ్చన । ఎతద్వై తత్ ॥ ౧ ॥

యదిదం కిఞ్చ జగత్సర్వం ప్రాణ ఎజతి నిఃసృతమ్ ।
మహద్భయం వజ్రముద్యతం య ఎతద్విదురమృతాస్తే భవన్తి ॥ ౨ ॥

భయాదస్యాగ్నిస్తపతి భయాత్తపతి సూర్యః ।
భయాదిన్ద్రశ్చ వాయుశ్చ మృత్యుర్ధావతి పఞ్చమః ॥ ౩ ॥

ఇహ చేదశకద్బోద్ధుం ప్రాక్శరీరస్య విస్రసః ।
తతః సర్గేషు లోకేషు శరీరత్వాయ కల్పతే ॥ ౪ ॥

యథాదర్శే తథాత్మని యథా స్వప్నే తథా పితృలోకే ।
యథాప్సు పరీవ దదృశే తథా గన్ధర్వలోకే చ్ఛాయాతపయోరివ బ్రహ్మలోకే ॥ ౫ ॥

ఇన్ద్రియాణాం పృథగ్భావముదయాస్తమయౌ చ యత్ ।
పృథగుత్పద్యమానానాం మత్వా ధీరో న శోచతి ॥ ౬ ॥

ఇన్ద్రియేభ్యః పరం మనో మనసః సత్త్వముత్తమమ్ ।
సత్త్వాదధి మహానాత్మా మహతోఽవ్యక్తముత్తమమ్ ॥ ౭ ॥

అవ్యక్తాత్తు పరః పురుషో వ్యాపకోఽలిఙ్గ ఎవ చ ।
యం జ్ఞాత్వా ముచ్యతే జన్తురమృతత్వం చ గచ్ఛతి ॥ ౮ ॥

న సన్దృశే తిష్ఠతి రూపమస్య న చక్షుషా పశ్యతి కశ్చనైనమ్ ।
హృదా మనీషా మనసాభిక్లృప్తో య ఎతద్విదురమృతాస్తే భవన్తి ॥ ౯ ॥

యదా పఞ్చావతిష్ఠన్తే జ్ఞానాని మనసా సహ ।
బుద్ధిశ్చ న విచేష్టతి తామాహుః పరమాం గతిమ్ ॥ ౧౦ ॥

తాం యోగమితి మన్యన్తే స్థిరామిన్ద్రియధారణామ్ ।
అప్రమత్తస్తదా భవతి యోగో హి ప్రభవాప్యయౌ ॥ ౧౧ ॥

నైవ వాచా న మనసా ప్రాప్తుం శక్యో న చక్షుషా ।
అస్తీతి బ్రువతోఽన్యత్ర కథం తదుపలభ్యతే ॥ ౧౨ ॥

అస్తీత్యేవోపలబ్ధవ్యస్తత్త్వభావేన చోభయోః ।
అస్తీత్యేవోపలబ్ధస్య తత్త్వభావః ప్రసీదతి ॥ ౧౩ ॥

యదా సర్వే ప్రముచ్యన్తే కామా యేఽస్య హృది శ్రితాః ।
అథ మర్త్యోఽమృతో భవత్యత్ర బ్రహ్మ సమశ్నుతే ॥ ౧౪ ॥

యదా సర్వే ప్రభిద్యన్తే హృదయస్యేహ గ్రన్థయః ।
అథ మర్త్యోఽమృతో భవత్యేతావద్ధ్యనుశాసనమ్ ॥ ౧౫ ॥

శతం చైకా చ హృదయస్య నాడ్యస్తాసాం మూర్ధానమభినిఃసృతైకా ।
తయోర్ధ్వమాయన్నమృతత్వమేతి విష్వఙ్ఙన్యా ఉత్క్రమణే భవన్తి ॥ ౧౬ ॥

అఙ్గుష్ఠమాత్రః పురుషోఽన్తరాత్మా సదా జనానాం హృదయే సంనివిష్టః । తం స్వాచ్ఛరీరాత్ప్రవృహేన్ముఞ్జాదివేషీకాం ధైర్యేణ ।
తం విద్యాచ్ఛుక్రమమృతం తం విద్యాచ్ఛుక్రమమృతమితి ॥ ౧౭ ॥

మృత్యుప్రోక్తాం నచికేతోఽథ లబ్ధ్వా విద్యామేతాం యోగవిధిం చ కృత్స్నమ్ ।
బ్రహ్మ ప్రాప్తో విరజోఽభూద్విమృత్యురన్యోఽప్యేవం యో విదధ్యాత్మమేవ ॥ ౧౮ ॥

సహ నావవతు । సహ నౌ భునక్తు । సహ వీర్యం కరవావహై । తేజస్వి నావధీతమస్తు మా విద్విషావహై ॥ ౧౯ ॥