தாம் ச ப்ருஷ்ட்வா தஸ்யா ஏவ வசநாத் விதா³ஞ்சகார விதி³தவாந் । அத இந்த்³ரஸ்ய போ³த⁴ஹேதுத்வாத்³வித்³யைவோமா । ‘வித்³யாஸஹாயவாநீஶ்வர:’ இதி ஸ்ம்ருதி: । யஸ்மாதி³ந்த்³ரவிஜ்ஞாநபூர்வகமக்³நிவாய்விந்த்³ராஸ்தே ஹி ஏநத் நேதி³ஷ்ட²ம் அதிஸமீபம் ப்³ரஹ்மவித்³யயா ப்³ரஹ்ம ப்ராப்தா: ஸந்த: பஸ்பர்ஶு: ஸ்ப்ருஷ்டவந்த: । தே ஹி ஏநத் ப்ரத²ம: ப்ரத²மம் விதா³ஞ்சகார விதா³ஞ்சக்ருரித்யேதத் । தஸ்மாத் அதிதராம் அதீத்ய அதிஶயேந தீ³ப்யந்தே(அ)ந்யாந் தே³வாந் । ததோ(அ)பீந்த்³ரோ(அ)திதராம் தீ³ப்யதே, ஆதௌ³ ப்³ரஹ்மவிஜ்ஞாநாத் । தஸ்யைஷ ஆதே³ஶ: தஸ்ய ப்³ரஹ்மண ஏஷ வக்ஷ்யமாண: ஆதே³ஶ: உபாஸநோபதே³ஶ இத்யர்த²: । யஸ்மாத்³தே³வேப்⁴யோ வித்³யுதி³வ ஸஹஸைவ ப்ராது³ர்பூ⁴தம் ப்³ரஹ்ம த்³யுதிமத் , தஸ்மாத்³வித்³யுதோ வித்³யோதநம் யதா² யதே³தத்³ப்³ரஹ்ம வ்யத்³யுதத் வித்³யோதிதவத் । ஆ இத்யுபமார்த² ஆ—ஶப்³த³: । யதா² க⁴நாந்த⁴காரம் விதா³ர்ய வித்³யுத்ஸர்வத: ப்ரகாஶதே, ஏவம் தத்³ப்³ரஹ்ம தே³வாநாம் புரத: ஸர்வத:ப்ரகாஶவத்³வ்யக்தீபூ⁴தம் । அதோ வ்யத்³யுததி³வேத்யுபாஸ்யம் । ‘யதா² ஸக்ருத்³வித்³யுதம்’ (ப்³ரு. உ. 2 । 3 । 6) இதி ச வாஜஸநேயகே । யஸ்மாச்சேந்த்³ரோபஸர்பணகாலே ந்யமீமிஷத் — யதா² கஶ்சிச்சக்ஷுர்நிமேஷணம் க்ருதவாநிதி । இதீதி³த்யநர்த²கௌ நிபாதௌ — நிமிஷிதவதி³வ திரோபூ⁴தமித்யேவமதி⁴தை³வதம் தே³வதாயா அதி⁴ யத்³த³ர்ஶநமதி⁴தை³வதம் தத் ॥

அத² அநந்தரம் அத்⁴யாத்மம் ஆத்மந: அதி⁴ ஆத்மவிஷயம் அத்⁴யாத்மம் உச்யத இதி வாக்யஶேஷ: । யதே³தத் யதோ²க்தலக்ஷணம் ப்³ரஹ்ம க³ச்ச²தீவ ப்ராப்நோதீவ விஷயீகரோதீவேத்யர்த²: । ந புநர்விஷயீகரோதி மந:, அவிஷயத்வாத்³ப்³ரஹ்மண: । அதோ மநோ ந க³ச்ச²தி । ‘யேநாஹுர்மநோ மதம்’ (கே. உ. 1 । 5) இதி சோக்தம் । க³ச்ச²தீவேதி து மநஸோ(அ)பி மநஸ்த்வாத் ஆத்மபூ⁴தத்வாச்ச ப்³ரஹ்மண: தத்ஸமீபே மநோ வர்ததே இதி உபஸ்மரதி அநேந மநஸைவ தத்³ப்³ரஹ்ம வித்³வாந்யஸ்மாத் , தஸ்மாத்³ப்³ரஹ்ம க³ச்ச²தீவேத்யுச்யதே । அபீ⁴க்ஷ்ணம் புந: புந: । ஸங்கல்ப: ப்³ரஹ்மப்ரேஷிதஸ்ய மநஸ: । அத உபஸ்மரணஸங்கல்பாதி³பி⁴ர்லிங்கை³ர்ப்³ரஹ்ம மநஆத்³யாத்மபூ⁴தமித்யுபாஸ்யமித்யபி⁴ப்ராய: ॥

தஸ்ய சாத்⁴யாத்மமுபாஸநே கு³ணோ விதீ⁴யதே — தத்³த⁴ தத்³வநம் ததே³தத்³ப்³ரஹ்ம தச்ச தத்³வநம் ச தத் பரோக்ஷம் வநம் ஸம்ப⁴ஜநீயம் । வநதேஸ்தத்கர்மண: । தஸ்மாத்தத்³வநம் நாம । ப்³ரஹ்மணோ கௌ³ணம் ஹீத³ம் நாம । தஸ்மாத³நேந கு³ணேந தத்³வநமித்யுபாஸிதவ்யம் । ஸ ய: கஶ்சிதே³தத்³யதோ²க்தமேவம் யதோ²க்தேந கு³ணேந வநமித்யநேந நாம்நாபி⁴தே⁴யம் ப்³ரஹ்ம வேத³ உபாஸ்தே தஸ்யைதத்ப²லமுச்யதே — ஸர்வாணி பூ⁴தாநி ஏநம் உபாஸகம் அபி⁴ஸம்வாஞ்ச²ந்தி இஹாபி⁴ஸம்ப⁴ஜந்தே ஸேவம்தே ஸ்மேத்யர்த²: । யதா²கு³ணோபாஸநம் ஹி ப²லம் ।

உபநிஷத³ம் போ⁴ ப்³ரூஹீத்யுக்தாயாமுபநிஷதி³ ஶிஷ்யேணோக்த ஆசார்ய ஆஹ — உக்தா கதி²தா தே துப்⁴யம் உபநிஷதா³த்மோபாஸநம் । அது⁴நா ப்³ராஹ்மீம் வாவ தே துப்⁴யம் ப்³ரஹ்மணோ ப்³ராஹ்மணஜாதே: உபநிஷத³ம் அப்³ரூம வக்ஷ்யாம இத்யர்த²: । வக்ஷ்யதி ஹி । ப்³ராஹ்மீ நோக்தா । உக்தா த்வாத்மோபநிஷத் । தஸ்மாந்ந பூ⁴தாபி⁴ப்ராயோ(அ)ப்³ரூமேத்யயம் ஶப்³த³: ॥

தஸ்யை தஸ்யா வக்ஷ்யமாணாயா உபநிஷத³: தப: ப்³ரஹ்மசர்யாதி³ த³ம: உபஶம: கர்ம அக்³நிஹோத்ராதி³ இத்யேதாநி ப்ரதிஷ்டா² ஆஶ்ரய: । ஏதேஷு ஹி ஸத்ஸு ப்³ராஹ்ம்யுபநிஷத்ப்ரதிஷ்டி²தா ப⁴வதி । வேதா³: சத்வார: அங்கா³நி ச ஸர்வாணி । ப்ரதிஷ்டே²த்யநுவர்ததே । ப்³ரஹ்மாஶ்ரயா ஹி வித்³யா । ஸத்யம் யதா²பூ⁴தவசநமபீடா³கரம் ஆயதநம் நிவாஸ: । ஸத்யவத்ஸு ஹி ஸர்வம் யதோ²க்தமாயதந இவாவஸ்தி²தம் ॥

தாமேதாம் தபஆத்³யங்கா³ம் தத்ப்ரதிஷ்டா²ம் ப்³ராஹ்மீமுபநிஷத³ம் ஸாயதநாமாத்மஜ்ஞாநஹேதுபூ⁴தாம் ஏவம் யதா²வத் யோ வேத³ அநுவர்ததே அநுதிஷ்ட²தி, தஸ்யைதத்ப²லமாஹ — அபஹத்ய பாப்மாநம் அபக்ஷய்ய த⁴ர்மாத⁴ர்மாவித்யர்த²: । அநந்தே அபாரே அவித்³யமாநாந்தே ஸ்வர்கே³ லோகே ஸுக²ப்ராயே நிர்து³:கா²த்மநி பரே ப்³ரஹ்மணி ஜ்யேயே மஹதி ஸர்வமஹத்தரே ப்ரதிதிஷ்ட²தி ஸர்வவேதா³ந்தவேத்³யம் ப்³ரஹ்ம ஆத்மத்வேநாவக³ம்ய ததே³வ ப்³ரஹ்ம ப்ரதிபத்³யத இத்யர்த²: ॥