केनोपनिषत्

करतलकलिताद्वयात्मतत्त्वं क्षपितदुरन्तचिरन्तनप्रमोहम् ।
उपचितमुदितोदितैर्गुणौघैः उपनिषदामयमुज्जहार भाष्यम् ॥  

ப்ரத²ம: க²ண்ட³:

கேநேஷிதம் பததி ப்ரேஷிதம் மந: கேந ப்ராண: ப்ரத²ம: ப்ரைதி யுக்த: ।
கேநேஷிதாம் வாசமிமாம் வத³ந்தி சக்ஷு:ஶ்ரோத்ரம் க உ தே³வோ யுநக்தி ॥ 1 ॥
ஶ்ரோத்ரஸ்ய ஶ்ரோத்ரம் மநஸோ மநோ யத்³வாசோ ஹ வாசம் ஸ உ ப்ராணஸ்ய ப்ராண: ।
சக்ஷுஷஶ்சக்ஷுரதிமுச்ய தீ⁴ரா: ப்ரேத்யாஸ்மால்லோகாத³ம்ருதா ப⁴வந்தி ॥ 2 ॥
ந தத்ர சக்ஷுர்க³ச்ச²தி ந வாக்³க³ச்ச²தி நோ மந: ।
ந வித்³மோ ந விஜாநீமோ யதை²தத³நுஶிஷ்யாத் ॥ 3 ॥
அந்யதே³வ தத்³விதி³தாத³தோ² அவிதி³தாத³தி⁴ ।
இதி ஶுஶ்ரும பூர்வேஷாம் யே நஸ்தத்³வ்யாசசக்ஷிரே ॥ 4 ॥
யத்³வாசாநப்⁴யுதி³தம் யேந வாக³ப்⁴யுத்³யதே ।
ததே³வ ப்³ரஹ்ம த்வம் வித்³தி⁴ நேத³ம் யதி³த³முபாஸதே ॥ 5 ॥
யந்மநஸா ந மநுதே யேநாஹுர்மநோ மதம் ।
ததே³வ ப்³ரஹ்ம த்வம் வித்³தி⁴ நேத³ம் யதி³த³முபாஸதே ॥ 6 ॥
யச்சக்ஷுஷா ந பஶ்யதி யேந சக்ஷூம்ஷி பஶ்யதி ।
ததே³வ ப்³ரஹ்ம த்வம் வித்³தி⁴ நேத³ம் யதி³த³முபாஸதே ॥ 7 ॥
யச்ச்²ரோத்ரேண ந ஶ்ருணோதி யேந ஶ்ரோத்ரமித³ம் ஶ்ருதம் ।
ததே³வ ப்³ரஹ்ம த்வம் வித்³தி⁴ நேத³ம் யதி³த³முபாஸதே ॥ 8 ॥
யத்ப்ராணேந ந ப்ராணிதி யேந ப்ராண: ப்ரணீயதே ।
ததே³வ ப்³ரஹ்ம த்வம் வித்³தி⁴ நேத³ம் யதி³த³முபாஸதே ॥ 9 ॥
இதி ப்ரத²மக²ண்ட³பா⁴ஷ்யம் ॥

த்³விதீய: க²ண்ட³:

யதி³ மந்யஸே ஸு வேதே³தி த³ப்⁴ரமேவாபி நூநம் த்வம் வேத்த² ப்³ரஹ்மணோ ரூபம் யத³ஸ்ய த்வம் யத³ஸ்ய தே³வேஷ்வத² நு மீமாம்ஸ்யமேவ தே மந்யே விதி³தம் ॥ 1 ॥
நாஹ மந்யே ஸு வேதே³தி நோ ந வேதே³தி வேத³ ச ।
யோ நஸ்தத்³வேத³ தத்³வேத³ நோ ந வேதே³தி வேத³ ச ॥ 2 ॥
யஸ்யாமதம் தஸ்ய மதம் மதம் யஸ்ய ந வேத³ ஸ: ।
அவிஜ்ஞாதம் விஜாநதாம் விஜ்ஞாதமவிஜாநதாம் ॥ 3 ॥
ப்ரதிபோ³த⁴விதி³தம் மதமம்ருதத்வம் ஹி விந்த³தே ।
ஆத்மநா விந்த³தே வீர்யம் வித்³யயா விந்த³தே(அ)ம்ருதம் ॥ 4 ॥
இஹ சேத³வேதீ³த³த² ஸத்யமஸ்தி ந சேதி³ஹாவேதீ³ந்மஹதீ விநஷ்டி: ।
பூ⁴தேஷு பூ⁴தேஷு விசித்ய தீ⁴ரா: ப்ரேத்யாஸ்மால்லோகாத³ம்ருதா ப⁴வந்தி ॥ 5 ॥
இதி த்³விதீயக²ண்ட³பா⁴ஷ்யம் ॥

த்ருதீய: க²ண்ட³:

ப்³ரஹ்ம ஹ தே³வேப்⁴யோ விஜிக்³யே தஸ்ய ஹ ப்³ரஹ்மணோ விஜயே தே³வா அமஹீயந்த த ஐக்ஷந்தாஸ்மாகமேவாயம் விஜயோ(அ)ஸ்மாகமேவாயம் மஹிமேதி ॥ 1 ॥
தத்³தை⁴ஷாம் விஜஜ்ஞௌ தேப்⁴யோ ஹ ப்ராது³ர்ப³பூ⁴வ தந்ந வ்யஜாநத கிமித³ம் யக்ஷமிதி ॥ 2 ॥
தே(அ)க்³நிமப்³ருவந் ஜாதவேத³ ஏதத்³விஜாநீஹி கிமேதத்³யக்ஷமிதி ததே²தி ॥ 3 ॥
தத³ப்⁴யத்³ரவத்தமப்⁴யவத³த் கோ(அ)ஸீத்யக்³நிர்வா அஹமஸ்மீத்யப்³ரவீஜ்ஜாதவேதா³ வா அஹமஸ்மீதி ॥ 4 ॥
தஸ்மிம்ஸ்த்வயி கிம் வீர்யமித்யபீத³ம் ஸர்வம் த³ஹேயம் யதி³த³ம் ப்ருதி²வ்யாமிதி ॥ 5 ॥
தஸ்மை த்ருணம் நித³தா⁴வேதத்³த³ஹேதி தது³பப்ரேயாய ஸர்வஜவேந தந்ந ஶஶாக த³க்³து⁴ம் ஸ தத ஏவ நிவவ்ருதே நைதத³ஶகம் விஜ்ஞாதும் யதே³தத்³யக்ஷமிதி ॥ 6 ॥
அத² வாயுமப்³ருவந் வாயவேதத்³விஜாநீஹி கிமேதத்³யக்ஷமிதி ததே²தி ॥ 7 ॥
தத³ப்⁴யத்³ரவத்தமப்⁴யவத³த்கோ(அ)ஸீதி வாயுர்வா அஹமஸ்மீத்யப்³ரவீந்மாதரிஶ்வா வா அஹமஸ்மீதி ॥ 8 ॥
தஸ்மிம்ஸ்த்வயி கிம் வீர்யமித்யபீத³ம் ஸர்வமாத³தீ³ய யதி³த³ம் ப்ருதி²வ்யாமிதி ॥ 9 ॥
தஸ்மை த்ருணம் நித³தா⁴வேததா³த³த்ஸ்வேதி தது³பப்ரேயாய ஸர்வஜவேந தந்ந ஶஶாகாதா³தும் ஸ தத ஏவ நிவவ்ருதே நைதத³ஶகம் விஜ்ஞாதும் யதே³தத்³யக்ஷமிதி ॥ 10 ॥
அதே²ந்த்³ரமப்³ருவந்மக⁴வந்நேதத்³விஜாநீஹி கிமேதத்³யக்ஷமிதி ததே²தி தத³ப்⁴யத்³ரவத்தஸ்மாத்திரோத³தே⁴ ॥ 11 ॥
ஸ தஸ்மிந்நேவாகாஶே ஸ்த்ரியமாஜகா³ம ப³ஹு ஶோப⁴மாநாமுமாம் ஹைமவதீம் தாம் ஹோவாச கிமேதத்³யக்ஷமிதி ॥ 12 ॥
இதி த்ருதீயக²ண்ட³பா⁴ஷ்யம் ॥

சதுர்த²: க²ண்ட³:

ப்³ரஹ்மேதி ஹோவாச ப்³ரஹ்மணோ வா ஏதத்³விஜயே மஹீயத்⁴வமிதி ததோ ஹைவ விதா³ஞ்சகார ப்³ரஹ்மேதி ॥ 1 ॥
தஸ்மாத்³வா ஏதே தே³வா அதிதராமிவாந்யாந்தே³வாந்யத³க்³நிர்வாயுரிந்த்³ரஸ்தே ஹ்யேநந்நேதி³ஷ்ட²ம் பஸ்பர்ஶுஸ்தே ஹ்யேநத்ப்ரத²மோ விதா³ஞ்சகார ப்³ரஹ்மேதி ॥ 2 ॥
தஸ்மாத்³வா இந்த்³ரோ(அ)திதராமிவாந்யாந்தே³வாந்ஸ ஹ்யேநந்நேதி³ஷ்ட²ம் பஸ்பர்ஶ ஸ ஹ்யேநத்ப்ரத²மோ விதா³ஞ்சகார ப்³ரஹ்மேதி ॥ 3 ॥
தஸ்யைஷ ஆதே³ஶோ யதே³தத்³வித்³யுதோ வ்யத்³யுததா³3 இதீந்ந்யமீமிஷதா³3 இத்யதி⁴தை³வதம் ॥ 4 ॥
அதா²த்⁴யாத்மம் யதே³தத்³க³ச்ச²தீவ ச மநோ(அ)நேந சைதது³பஸ்மரத்யபீ⁴க்ஷ்ணம் ஸங்கல்ப: ॥ 5 ॥
தத்³த⁴ தத்³வநம் நாம தத்³வநமித்யுபாஸிதவ்யம் ஸ ய ஏததே³வம் வேதா³பி⁴ ஹைநம் ஸர்வாணி பூ⁴தாநி ஸம்வாஞ்ச²ந்தி ॥ 6 ॥
உபநிஷத³ம் போ⁴ ப்³ரூஹீத்யுக்தா த உபநிஷத்³ப்³ராஹ்மீம் வாவ த உபநிஷத³மப்³ரூமேதி ॥ 7 ॥
தஸ்யை தபோ த³ம: கர்மேதி ப்ரதிஷ்டா² வேதா³: ஸர்வாங்கா³நி ஸத்யமாயதநம் ॥ 8 ॥
யோ வா ஏதாமேவம் வேதா³பஹத்ய பாப்மாநமநந்தே ஸ்வர்கே³ லோகே ஜ்யேயே ப்ரதிதிஷ்ட²தி ப்ரதிதிஷ்ட²தி ॥ 9 ॥
இதி சதுர்த²க²ண்ட³பா⁴ஷ்யம் ॥