ஐதரேயோபநிஷத்³பா⁴ஷ்யம்
ப்ரத²ம: அத்⁴யாய:ப்ரத²ம: க²ண்ட³:
ஆநந்த³கி³ரிடீகா (ஐதரேய)
 
ஸ ஈக்ஷதேமே நு லோகா லோகபாலாந்நு ஸ்ருஜா இதி । ஸோ(அ)த்³ப்⁴ய ஏவ புருஷம் ஸமுத்³த்⁴ருத்யாமூர்ச²யத் ॥ 3 ॥
ஸர்வப்ராணிகர்மப²லோபாதா³நாதி⁴ஷ்டா²நபூ⁴தாம்ஶ்சதுரோ லோகாந்ஸ்ருஷ்ட்வா ஸ: ஈஶ்வர: புநரேவ ஈக்ஷத — இமே நு து அம்ப⁴:ப்ரப்⁴ருதய: மயா ஸ்ருஷ்டா லோகா: பரிபாலயித்ருவர்ஜிதா விநஶ்யேயு: ; தஸ்மாதே³ஷாம் ரக்ஷணார்த²ம் லோகபாலாந் லோகாநாம் பாலயித்ரூந் நு ஸ்ருஜை ஸ்ருஜே(அ)ஹம் இதி । ஏவமீக்ஷித்வா ஸ: அத்³ப்⁴ய ஏவ அப்ப்ரதா⁴நேப்⁴ய ஏவ பஞ்சபூ⁴தேப்⁴ய:, யேப்⁴யோ(அ)ம்ப⁴:ப்ரப்⁴ருதீந்ஸ்ருஷ்டவாந் , தேப்⁴ய ஏவேத்யர்த²:, புருஷம் புருஷாகாரம் ஶிர:பாண்யாதி³மந்தம் ஸமுத்³த்⁴ருத்ய அத்³ப்⁴ய: ஸமுபாதா³ய, ம்ருத்பிண்ட³மிவ குலால: ப்ருதி²வ்யா:, அமூர்ச²யத் மூர்சி²தவாந் , ஸம்பிண்டி³தவாந்ஸ்வாவயவஸம்யோஜநேநேத்யர்த²: ॥

தத்³வ்யாசஷ்டே –

ஸர்வப்ராணீதி ।

ப²லஸ்ய தது³பாதா³நஸ்ய தத்ஸாத⁴நஸ்ய சாதி⁴ஷ்டா²நபூ⁴தாநித்யர்த²: ।

அவ்யயாநாமநேகார்த²த்வாந்நுஶப்³த³ஸ்துஶப்³தா³ர்த²ம் வைலக்ஷண்யம் லோகாநாமாஹேத்யாஹ –

இமே ந்விதி ।

அஹமிதீத்யஸ்யேக்ஷதேதி பூர்வேணாந்வய: ।

ஸமஷ்டிலிங்க³ஶரீரஸ்ய தத³பி⁴மாநிநாம் விராட³வயவஜந்யத்வாத்தத³ர்த²ம் விராட்ஸ்ருஷ்டிமாஹ –

ஏவமீக்ஷித்வேதி ।

யத்³யபி லோகோத்பத்தே: பூர்வமேவாண்டோ³த்பத்திருக்தா(அ)ண்ட³முத்பாத்³யாம்ப⁴:ப்ரப்⁴ருதீம்ல்லோகாநஸ்ருஜதேதி பா⁴ஷ்யேண ததா²(அ)பி ஸைவோத்பத்திரிஹாநூத்³யதே । லோகபாலஸ்ருஷ்ட்யர்த²மிதி ந விரோத⁴ இதி பா⁴வ: ।

அத்³ப்⁴ய ஏவேத்யேவகாரார்த²மாஹ –

யேப்⁴ய இதி ।

குலால: ப்ருதி²வ்யா: ஸகாஶாந்ம்ருத்பிண்ட³மிவேத்யந்வய: ।

ஸ்வாவயவேதி ।

பூ⁴தாநாம் பரஸ்பராவயவஸம்யோஜநமதிஶ்லிஷ்டஸம்யோக³ஸ்தேநேத்யர்த²: ॥3॥