सूत्रं व्याकुर्वन्पूर्वपक्षं विवृणोति -
तुशब्द इति ।
श्रुत्यन्तरे त्वाकाशस्योत्पत्तिरस्तीत्युक्तं, तदेव व्यनक्ति -
तैत्तिरीयका हीति ।
सर्वनामार्थज्ञापनार्थं पूर्ववाक्यानुक्रमणम् । श्रुत्योराकाशोत्पत्त्यनुत्पत्तिवादित्वे फलितमाह -
ततश्चेति ।
प्रामाण्यस्यौत्सर्गिकत्वाद्विरोधेनाप्रामाण्यायोगादेकवाक्यतया कथञ्चित्प्रमाण्यमेष्टव्यमिति शङ्कते -
नन्विति ।
सम्भवत्येकवाक्यत्वे तद्भेदो नेष्यते मिथो विरुद्धयोः श्रुत्योर्नैकवाक्यतेति परिहरति -
सत्यमिति ।
तदाकाशं सृष्ट्वा तेजोऽसृजतेत्येकवाक्यत्वं ज्ञातुं शक्यमिति शङ्कते -
कुत इति ।
छान्दोग्यानुसारेणैकवाक्यत्वायोगं दर्शयति -
तत्तेज इति ।
एकवाक्यतावादी दृष्टान्तेन शङ्कते -
नन्विति ।
विप्रतिषेधवादी दूषयति -
नैवमिति ।
किमिह व्यापारः सूपादिपाकवत्किं वा युगपदेकस्माद्बीजान्मूलाङ्कुरोत्पत्तिवत्तदक्रमः । नाद्यः, द्वयोः प्रथमजत्वश्रुतिविरोधादित्याह -
प्रथमेति ।
न द्वितीयः, पाठक्रमात्क्रमसृष्टेरिष्टत्वादित्याह -
न चेति ।
छान्दोग्यानुसारेणैकवाक्यताऽयोगमुक्त्वा तैत्तिरीयानुसारेणापि तदयोगमाह -
एतेनेति ।
एतच्छब्दार्थमेव स्फुटयति -
तस्मादित्यादिना ।
इतश्च नैकवाक्यतेत्याह -
वायोरिति ।
छान्दोग्ये हि सदुपादानं तेजसो निर्दिश्यते । तैत्तिरीये त्वात्मनः सच्छब्दवाच्यादन्यो वायुस्तदुपादानमाम्नायते, तन्नैकवाक्यतेत्यर्थः ॥ २ ॥