ब्रह्मसूत्रभाष्यम्
चतुर्थोऽध्यायःद्वितीयः पादः
न्यायनिर्णयव्याख्या
 
सूक्ष्मं प्रमाणतश्च तथोपलब्धेः ॥ ९ ॥
तच्च इतरभूतसहितं तेजो जीवस्य अस्माच्छरीरात्प्रवसत आश्रयभूतं स्वरूपतः परिमाणतश्च सूक्ष्मं भवितुमर्हतितथा हि नाडीनिष्क्रमणश्रवणादिभ्योऽस्य सौक्ष्म्यमुपलभ्यतेतत्र तनुत्वात्सञ्चारोपपत्तिः; स्वच्छत्वाच्च अप्रतीघातोपपत्तिःअत एव देहान्निर्गच्छन् पार्श्वस्थैर्नोपलभ्यते ॥ ९ ॥

ननु यद्यासंसारविमोक्षात्तेजआदिभूतसूक्ष्ममुक्तलक्षणमविष्ठते किमिति तर्हि देहान्निर्गच्छदस्माभिर्नोपलभ्यते किमिति वा मूर्तान्तरैर्न प्रतिहन्यते तत्राह -

सूक्ष्ममिति ।

स्वरूपसौक्ष्म्यसमुच्चयार्थश्चकार इत्यङ्गीकृत्य व्याचष्टे -

तच्चेति ।

उपलब्धेरित्येतद्व्याकरोति -

तथाहीति ।

परिमाणतः सौक्षम्याङ्गीकारे लाभं दर्शयति -

तत्रेति ।

स्वरूपतस्तदङ्गीकारे लाभमाह -

स्वच्छत्वादिति ।

उभयविधत्वादेवानुपलब्धिरपि सिद्धेत्याह -

अत इति ॥ ९ ॥