‘नोत्क्रामन्ति मुनेः प्राणा व्यापी सर्वगतो हि सः । तेन व्याप्तिमिदं सर्वं कुत उत्क्रम्य यास्यति’ इति स्मृतेरपि ब्रह्मविदो नोत्क्रान्तिर्गतिर्वेत्याह -
स्मर्यते चेति ।
सूत्रं व्याचष्टे -
स्मर्यतेऽपीति ।
अपदस्य प्राप्यपदशून्यस्य ब्रह्मविदः पदैषिणो देवा अपि मार्गे मुह्यन्ति मार्गं न जानन्ति । तदभावादिति योजना ।
स्मृत्यन्तरविरोधं शङ्कते -
नन्विति ।
अपरविद्याबलेनैषा गतिरित्याह -
नेति ।
तत्र नियामकमाह -
सर्वेति ।
आदिशब्देनानुगमनादि गृह्यते । तथापि कथं सशरीरस्य गतिः, तत्राह -
नहीति ।
उक्तेऽर्थे वाक्यशेषमनुकूलयति -
तथाचेति ।
स्मृत्यनुग्रहलब्धमर्थमुपसंहरति
तस्मादिति ।
तयोर्ध्वमायन्नमृतत्वमेति स एनान्ब्रह्म गमयतीत्यादिगतिश्रुतीनां तर्हि का गतिः, तत्राह -
गतीति ॥ १४ ॥