யது³த்³தி³ஶ்ய மங்க³லமாசரிதம் தத்ப்ரதிஜ்ஞாதும் ப்ரதீகமாத³த்தே —

உஷா வா இதி ।

ஏதேந சிகீர்ஷிதாயா வ்ருத்தேர்ப⁴ர்த்ருப்ரபஞ்சபா⁴ஷ்யேணாக³தார்த²த்வமுக்தம் । தத்³தி⁴ ‘த்³வயா ஹே’(ப்³ரு. உ. 1 । 3 । 1) த்யாதி³மாத்⁴யந்தி³நஶ்ருதிமதி⁴க்ருத்ய ப்ரவ்ருத்தம் । இயம் புந: ‘உஷா வா அஶ்வஸ்ய’ (ப்³ரு. உ. 1 । 1 । 1) இத்யாதி³காண்வஶ்ருதிமாஶ்ரித்யேதி ।

அதோ²த்³தே³ஶ்யம் நிர்தி³ஶதி —

தஸ்யா இதி ।

ப⁴ர்த்ருப்ரபஞ்சபா⁴ஷ்யாத்³விஶேஷாந்தரமாஹ —

அல்பக்³ரந்தே²தி ।

அஸ்யா க்³ரந்த²தோ(அ)ல்பத்வே(அ)பி நார்த²தஸ்ததா²த்வமிதி க்³ரந்த²ஸ்ய க்³ரஹணம் । வ்ருத்திஶப்³தோ³ பா⁴ஷ்யவிஷய: । ஸூத்ராநுகாரிபி⁴ர்வாக்யை: ஸூத்ரார்த²ஸ்ய ஸ்வபதா³நாம் சோபவர்ணநஸ்ய பா⁴ஷ்யலக்ஷணஸ்யாத்ர பா⁴வாதி³தி ।

நநு கர்மகாண்டா³தி⁴காரிணோ விலக்ஷணோ(அ)தி⁴காரீ ந ஜ்ஞாநகாண்டே³ ஸம்ப⁴வதி அர்தி²த்வாதே³: ஸாதா⁴ரணத்வாத்³வைராக்³யாதே³ஶ்ச து³ர்வசநத்வாத் । ந ச நிரதி⁴காரம் ஶாஸ்த்ரமாரம்ப⁴மர்ஹதீத்யத ஆஹ —

ஸம்ஸாரேதி ।

கர்மகாண்டே³ ஹி ஸ்வர்கா³தி³காம: ஸம்ஸாரபரவஶோ நரபஶுரதி⁴காரீ । இஹ து ஸம்ஸாராத்³வ்யாவ்ருத்திமிச்ச²வோ விரக்தா: । ந ச வைராக்³யம் து³ர்வசம் ஶுத்³த⁴பு³த்³தே⁴ர்விவேகிநோ ப்³ரஹ்மலோகாந்தே ஸம்ஸாரே தத்ஸம்ப⁴வாத் । உக்தம் ஹி –
“ஶோத்⁴யமாநம் து தச்சித்தமீஶ்வரார்பிதகர்மபி⁴: ।
வைராக்³யம் ப்³ரஹ்மலோகாதௌ³ வ்யநக்த்யாஶு ஸுநிர்மலம் ॥“ இதி ।
அதோ யதோ²க்தவிஶிஷ்டாதி⁴காரிப்⁴யோ வ்ருத்தேராரம்ப⁴: ஸம்ப⁴வதீத்யர்த²: ।

ததா²(அ)பி விஷயப்ரயோஜநஸம்ப³ந்தா⁴நாமபா⁴வே கத²ம் வ்ருத்திராரப்⁴யதே தத்ரா(அ)ஹ —

ஸம்ஸாரஹேத்விதி ।

ப்ரமாத்ருதாப்ரமுக²: கர்த்ருத்வாதி³ரநர்த²: ஸம்ஸாரஸ்தஸ்ய ஹேதுராத்மாவித்³யா தந்நிவ்ருத்தே: ஸாத⁴நம் ப்³ரஹ்மாத்மைகத்வவித்³யா தஸ்யா: ப்ரதிபத்திரப்ரதிப³த்³தா⁴யா: ப்ராப்திஸ்தத³ர்த²ம் வ்ருத்திராரப்⁴யத இதி யோஜநா । ஏதது³க்தம் ப⁴வதி – ஸநிதா³நாநர்த²நிவ்ருத்தி: ஶாஸ்த்ரஸ்ய ப்ரயோஜநம் । ப்³ரஹ்மாத்மைக்யவித்³யா தது³பாய: । ததை³க்யம் விஷய: । ஸம்ப³ந்தோ⁴ ஜ்ஞாநப²லயோருபாயோபேயத்வம் । ஶாஸ்த்ரதத்³விஷயயோர்விஷயவிஷயித்வம் ததா³ரப்⁴யம் ஶாஸ்த்ரமிதி ।

ப்ரயோஜநாதி³ஷு ப்ரவ்ருத்த்யங்க³தயோக்தேஷ்வபி ஸர்வவ்யாபாராணாம் ப்ரயோஜநார்த²த்வாத்தஸ்ய ப்ராதா⁴ந்யம் । உக்தம் ஹி –
“ஸர்வஸ்யைவ ஹி ஶாஸ்த்ரஸ்ய கர்மணோ வா(அ)பி கஸ்யசித் ।
யாவத்ப்ரயோஜநம் நோக்தம் தாவத்தத்கேந க்³ருஹ்யதே ॥“இதி ।
ததா² ச ஶாஸ்த்ராரம்பௌ⁴பயிகம் ப்ரயோஜநமேவ நாமவ்யுத்பாத³நத்³வாரா வ்யுத்பாத³யதி —

ஸேயமிதி ।

அத்⁴யாத்மஶாஸ்த்ரேஷு ப்ரஸித்³தா⁴ ஸந்நிஹிதா சாத்ர ப்³ரஹ்மாத்மைக்யவித்³யா தந்நிஷ்டா²நாம் ஸர்வகர்மஸம்ந்யாஸிநாம் ஸநிதா³நஸ்ய ஸம்ஸாரஸ்யாத்யந்தநாஶகத்வாத்³ப⁴வத்யுபநிஷச்ச²ப்³த³வாச்யா । ‘உபநிஷத³ம் போ⁴ ப்³ரூஹி’ (கே. உ. 4 । 7) இத்யாத்³யா ச ஶ்ருதி: । தஸ்மாது³பநிஷச்ச²ப்³த³வாச்யத்வப்ரஸித்³தே⁴ர்வித்³யாயாஸ்ததோ யதோ²க்தப²லஸித்³தி⁴ரித்யர்த²: ।

கத²ம் தஸ்யாஸ்தச்ச²ப்³த³வாச்யத்வே(அ)ப்யேதாவாநர்தோ² லப்⁴யதே தத்ரா(அ)ஹ —

உபநிபூர்வஸ்யேதி ।

அஸ்யார்த²: – “ஷத்³ல்ருவிஶரணக³த்யவஸாத³நேஷு” இதி ஸ்மர்யதே । ஸதே³ர்தா⁴தோருபநிபூர்வஸ்ய க்விப³ந்தஸ்ய ஸஹேதுஸம்ஸாரநிவர்தகப்³ரஹ்மவித்³யார்த²த்வாது³பநிஷச்ச²ப்³த³வாச்யா ஸா ப⁴வத்யுக்தப²லவதீ । உபஶப்³தோ³ ஹி ஸாமீப்யமாஹ । தச்சாஸதி ஸம்கோசகே ப்ரதீசி பர்யஸ்யதி । நிஶப்³த³ஶ்ச நிஶ்சயார்த²ஸ்தஸ்மாதை³காத்ம்யம் நிஶ்சிதம் தத்³வித்³யா ஸஹேதும் ஸம்ஸாரம் ஸாத³யதீத்யுபநிஷது³ச்யதே உக்தம் ஹி – ‘அவஸாத³நார்த²ஸ்ய சாவஸாதா³த்’ இதி ।

ப்³ரஹ்மவித்³யைவ சேது³பநிஷதி³ஷ்யதே கத²ம் தர்ஹி க்³ரந்தே² வ்ருத்³தா⁴ஸ்தச்ச²ப்³த³ம் ப்ரயுஞ்ஜதே ந க²ல்வேகஸ்ய ஶப்³த³ஸ்யாநேகார்த²த்வம் ந்யாய்யமித்யாஶங்க்யா(அ)(அ)ஹ —

தாத³ர்த்²யாதி³தி ।

க்³ரந்த²ஸ்ய ப்³ரஹ்மவித்³யாஜநகத்வாது³பசாராத்தத்ரோபநிஷத்பத³மித்யர்த²: ।

யதோ²க்தவித்³யாஜநகத்வே க்³ரந்த²ஸ்ய கிமிதி தத³த்⁴யேத்ரூணாம் ஸர்வேஷாம் வித்³யா ந ப⁴வதீத்யாஶங்க்யஶ்ரவணாதி³பராணாமேவாரண்யாநுவசநாதி³நியமாதீ⁴தாக்ஷரேப்⁴யஸ்தஜ்ஜந்மேதி ப்³ருஹதா³ரண்யகநாமநிர்வசநபூர்வகமாஹ —

ஸேயமிதி ।

அதா²ரண்யாநுவசநாதி³நியமாதீ⁴தவேதா³ந்தாநாமபி கேஷாஞ்சித்³வித்³யாநுபலம்பா⁴த்குதோ யதோ²க்தாக்ஷரேப்⁴யஸ்தது³த்பத்திரித்யத ஆஹ —

ப்³ருஹத்த்வாதி³தி ।

உபநிஷத³ந்தரேப்⁴யோ க்³ரந்த²பரிமாணாதிரேகாத³ஸ்ய ப்³ருஹத்த்வம் ப்ரஸித்³த⁴மர்த²தோ(அ)பி தஸ்ய தத³ஸ்தி ப்³ரஹ்மணோ(அ)க²ண்டை³கரஸஸ்யாத்ர ப்ரதிபாத்³யத்வாத்தஜ்ஜ்ஞாநஹேதூநாம் சாந்தரங்கா³ணாம் பூ⁴யஸாமிஹ ப்ரதிபாத³நாத் । அதோ ப்³ருஹத்த்வாதா³ரண்யகத்வாச்ச ப்³ருஹதா³ரண்யகம் । நசைதத³ஶுத்³த⁴பு³த்³தே⁴ரதீ⁴தமபி வித்³யாமாத³தா⁴தி । “கஷாயே கர்மபி⁴: பக்வே ததோ ஜ்ஞாநம்”(பா⁴.ஶாந்தி.270।38) இதி ஸ்ம்ருதேரித்யர்த²: । ஜ்ஞாநகாண்ட³ஸ்ய விஶிஷ்டாதி⁴கார்யாதி³வைஶிஷ்ட்யே(அ)பி கர்மகாண்டே³ந நியதபூர்வாபரபா⁴வாநுபபத்திலப்⁴ய: ஸம்ப³ந்தோ⁴ வக்தவ்ய: । ஸ ச பரீக்ஷகவிப்ரதிபத்தேரஶக்யோ விஶேஷதோ ஜ்ஞாதுமித்யாஶங்க்யா(அ)(அ)ஹ தஸ்யேதி ।