ப்³ருஹதா³ரண்யகோபநிஷத்³பா⁴ஷ்யம்
ப்ரத²மோ(அ)த்⁴யாய:த்³விதீயம் ப்³ராஹ்மணம்
ஆநந்த³கி³ரிடீகா (ப்³ருஹதா³ரண்யக)
 
நைவேஹ கிஞ்சநாக்³ர ஆஸீந்ம்ருத்யுநைவேத³மாவ்ருதமாஸீத³ஶநாயயாஶநாயா ஹி ம்ருத்யுஸ்தந்மநோ(அ)குருதாத்மந்வீ ஸ்யாமிதி । ஸோ(அ)ர்சந்நசரத்தஸ்யார்சத ஆபோ(அ)ஜாயந்தார்சதே வை மே கமபூ⁴தி³தி ததே³வார்கஸ்யார்கத்வம் கம் ஹ வா அஸ்மை ப⁴வதி ய ஏவமேதத³ர்கஸ்யார்கத்வம் வேத³ ॥ 1 ॥
கிம் ஶூந்யமேவ ப³பூ⁴வ ? ஶூந்யமேவ ஸ்யாத் ; ‘நைவேஹ கிஞ்சந’ இதி ஶ்ருதே:, ந கார்யம் காரணம் வாஸீத் ; உத்பத்தேஶ்ச ; உத்பத்³யதே ஹி க⁴ட: ; அத: ப்ராகு³த்பத்தேர்க⁴டஸ்ய நாஸ்தித்வம் । நநு காரணஸ்ய ந நாஸ்தித்வம் , ம்ருத்பிண்டா³தி³த³ர்ஶநாத் ; யந்நோபலப்⁴யதே தஸ்யைவ நாஸ்திதா । அஸ்து கார்யஸ்ய, ந து காரணஸ்ய, உபலப்⁴யமாநத்வாத் । ந, ப்ராகு³த்பத்தே: ஸர்வாநுபலம்பா⁴த் । அநுபலப்³தி⁴ஶ்சேத³பா⁴வஹேது:, ஸர்வஸ்ய ஜக³த: ப்ராகு³த்பத்தேர்ந காரணம் கார்யம் வோபலப்⁴யதே ; தஸ்மாத்ஸர்வஸ்யைவாபா⁴வோ(அ)ஸ்து ॥

அத்ர ஶூந்யவாதீ³ லப்³தா⁴வகாஶோ(அ)விம்ருஶ்ய பரேஷ்டஶ்ருத்யவஷ்டம்பே⁴ந ஸ்வபக்ஷமாஹ —

கிமித்யாதி³நா ।

கார்யஸ்ய ப்ராக³ஸத்த்வே ஹேத்வந்தரமாஹ —

உத்பத்தேஶ்சேதி ।

விமதம் ப்ராக³ஸது³த்பத்³யமாநத்வாத்³யந்நைவம் ந ததே³வம் யதா² பரேஷ்டம் ப்³ரஹ்மேத்யர்த²: ।

ஹேத்வஸித்³தி⁴ம் ஶங்க்தித்வோத்தரமாஹ —

உத்பத்³யதே ஹீதி ।

க⁴டக்³ரஹணம் கார்யமாத்ரஸ்யோபலக்ஷணார்த²ம் ।

உக்தமநுமாநம் நிக³மயதி —

அத இதி ।

தத்ர தார்கிகோ ப்³ரூதே —

நந்விதி ।

யது³க்தம் ந கார்யம் காரணம் வா(அ)(அ)ஸீதி³தி தத்ர பா⁴கே³ பா³தோ⁴ பா⁴கே³ சாநுமதிரித்யர்த²: ।

கார்யஸ்யாபி கத²ம் ப்ராக³ஸத்த்வோபபத்திரித்யாஶங்க்யா(அ)(அ)ஹ —

யந்நேதி ।

ஏதேநாநுமாநஸ்ய ஸித்³த⁴ஸாத்⁴யதோக்தா ।

கார்யவத்காரணப்ஸ்யாபி ப்ராக³ஸத்த்வம் கிம் ந ஸ்யாதி³த்யாஶங்க்யோக்தஹேத்வபா⁴வுந்மைவமித்யாஹ —

நந்விதி ।

ஶூந்யவாத்³யாஹ —

ந ப்ராகு³த்பத்தேரிதி ।

விமதம் ப்ராக³ஸத்³யோக்³யத்வே ஸதி ததா³(அ)நுபலப்³த⁴த்வாத்ஸம்மதவத் । ந சாஸித்³தோ⁴ ஹேது: ஶ்ருதேரநதிஶங்க்யத்வாத் । தத்³விரோதே⁴ ஸத்யுபலப்³தே⁴ராபா⁴ஸத்வாதி³த்யர்த²: ।

ததே³வ ப்ரபஞ்சயதி —

அநுபலப்³தி⁴ஶ்சேதி³தி ।