తస్య హైతస్య । తస్యేతి ప్రకృతం ప్రాణమభిసమ్బధ్నాతి । హ ఎతస్యేతి ముఖ్యం వ్యపదిశత్యభినయేన । సామ్నః సామశబ్దవాచ్యస్య ప్రాణస్య, యః స్వం ధనమ్ , వేద ; తస్య హ కిం స్యాత్ ? భవతి హాస్య స్వమ్ । ఫలేన ప్రలోభ్యాభిముఖీకృత్య శుశ్రూషవే ఆహ — తస్య వై సామ్నః స్వర ఎవ స్వమ్ । స్వర ఇతి కణ్ఠగతం మాధుర్యమ్ , తదేవాస్య స్వం విభూషణమ్ ; తేన హి భూషితమృద్ధిమల్లక్ష్యత ఉద్గానమ్ ; యస్మాదేవం తస్మాత్ ఆర్త్విజ్యమ్ ఋత్విక్కర్మోద్గానమ్ , కరిష్యన్ , వాచి విషయే, వాచి వాగాశ్రితమ్ , స్వరమ్ , ఇత్ఛేత ఇచ్ఛేత్ , సామ్నో ధనవత్తాం స్వరేణ చికీర్షురుద్గాతా । ఇదం తు ప్రాసఙ్గికం విధీయతే ; సామ్నః సౌస్వర్యేణ స్వరవత్త్వప్రత్యయే కర్తవ్యే, ఇచ్ఛామాత్రేణ సౌస్వర్యం న భవతీతి, దన్తధావనతైలపానాది సామర్థ్యాత్కర్తవ్యమిత్యర్థః । తయైవం సంస్కృతయా వాచా స్వరసమ్పన్నయా ఆర్త్విజ్యం కుర్యాత్ । తస్మాత్ — యస్మాత్సామ్నః స్వభూతః స్వరః తేన స్వేన భూషితం సామ, అతో యజ్ఞే స్వరవన్తమ్ ఉద్గాతారమ్ , దిదృక్షన్త ఎవ ద్రష్టుమిచ్ఛన్త్యేవ, ధనినమివ లౌకికాః । ప్రసిద్ధం హి లోకే — అథో అపి, యస్య స్వం ధనం భవతి, తం ధనినం దిదృక్షన్తే — ఇతి । సిద్ధస్య గుణవిజ్ఞానఫలసమ్బన్ధస్యోపసంహారః క్రియతే — భవతి హాస్య స్వమ్ , య ఎవమేతత్సామ్నః స్వం వేదేతి ॥