ப்³ருஹதா³ரண்யகோபநிஷத்³பா⁴ஷ்யம்
ப்ரத²மோ(அ)த்⁴யாய:சதுர்த²ம் ப்³ராஹ்மணம்
ஆநந்த³கி³ரிடீகா (ப்³ருஹதா³ரண்யக)
 
தத்³தே⁴த³ம் தர்ஹ்யவ்யாக்ருதமாஸீத்தந்நாமரூபாப்⁴யாமேவ வ்யாக்ரியதாஸௌநாமாயமித³ம்ரூப இதி ததி³த³மப்யேதர்ஹி நாமரூபாப்⁴யாமேவ வ்யாக்ரியதே(அ)ஸௌநாமாயமித³ம்ரூப இதி ஸ ஏஷ இஹ ப்ரவிஷ்ட: । ஆ நகா²க்³ரேப்⁴யோ யதா² க்ஷுர: க்ஷுரதா⁴நே(அ)வஹித: ஸ்யாத்³விஶ்வம்ப⁴ரோ வா விஶ்வம்ப⁴ரகுலாயே தம் ந பஶ்யந்தி । அக்ருத்ஸ்நோ ஹி ஸ ப்ராணந்நேவ ப்ராணோ நாம ப⁴வதி । வத³ந்வாக்பஶ்யம்ஶ்சக்ஷு: ஶ்ருண்வஞ்ஶ்ரோத்ரம் மந்வாநோ மநஸ்தாந்யஸ்யைதாநி கர்மநாமாந்யேவ । ஸ யோ(அ)த ஏகைகமுபாஸ்தே ந ஸ வேதா³க்ருத்ஸ்நோ ஹ்யேஷோ(அ)த ஏகைகேந ப⁴வத்யாத்மேத்யேவோபாஸீதாத்ர ஹ்யேதே ஸர்வ ஏகம் ப⁴வந்தி । ததே³தத்பத³நீயமஸ்ய ஸர்வஸ்ய யத³யமாத்மாநேந ஹ்யேதத்ஸர்வம் வேத³ । யதா² ஹ வை பதே³நாநுவிந்தே³தே³வம் கீர்திம் ஶ்லோகம் விந்த³தே ய ஏவம் வேத³ ॥ 7 ॥
நந்வாத்மநி ஜ்ஞாதே ஸர்வமந்யஜ்ஜ்ஞாயத இதி ஜ்ஞாநே ப்ரக்ருதே, கத²ம் லாபோ⁴(அ)ப்ரக்ருத உச்யத இதி ; ந, ஜ்ஞாநலாப⁴யோரேகார்த²த்வஸ்ய விவக்ஷிதத்வாத் । ஆத்மநோ ஹ்யலாபோ⁴(அ)ஜ்ஞாநமேவ ; தஸ்மாஜ்ஜ்ஞாநமேவாத்மநோ லாப⁴: ; ந அநாத்மலாப⁴வத் அப்ராப்தப்ராப்திலக்ஷண ஆத்மலாப⁴:, லப்³த்⁴ருலப்³த⁴வ்யயோர்பே⁴தா³பா⁴வாத் । யத்ர ஹ்யாத்மநோ(அ)நாத்மா லப்³த⁴வ்யோ ப⁴வதி, தத்ராத்மா லப்³தா⁴, லப்³த⁴வ்யோ(அ)நாத்மா । ஸ சாப்ராப்த: உத்பாத்³யாதி³க்ரியாவ்யவஹித:, காரகவிஶேஷோபாதா³நேந க்ரியாவிஶேஷமுத்பாத்³ய லப்³த⁴வ்ய: । ஸ த்வப்ராப்தப்ராப்திலக்ஷணோ(அ)நித்ய:, மித்²யாஜ்ஞாநஜநிதகாமக்ரியாப்ரப⁴வத்வாத் — ஸ்வப்நே புத்ராதி³லாப⁴வத் । அயம் து தத்³விபரீத ஆத்மா । ஆத்மத்வாதே³வ நோத்பாத்³யாதி³க்ரியாவ்யவஹித: । நித்யலப்³த⁴ஸ்வரூபத்வே(அ)பி அவித்³யாமாத்ரம் வ்யவதா⁴நம் । யதா² க்³ருஹ்யமாணாயா அபி ஶுக்திகாயா விபர்யயேண ரஜதாபா⁴ஸாயா அக்³ரஹணம் விபரீதஜ்ஞாநவ்யவதா⁴நமாத்ரம் , ததா² க்³ரஹணம் ஜ்ஞாநமாத்ரமேவ, விபரீதஜ்ஞாநவ்யவதா⁴நாபோஹார்த²த்வாஜ்ஜ்ஞாநஸ்ய ; ஏவமிஹாப்யாத்மநோ(அ)லாப⁴: அவித்³யாமாத்ரவ்யவதா⁴நம் ; தஸ்மாத்³வித்³யயா தத³போஹநமாத்ரமேவ லாப⁴:, நாந்ய: கதா³சித³ப்யுபபத்³யதே । தஸ்மாதா³த்மலாபே⁴ ஜ்ஞாநாத³ர்தா²ந்தரஸாத⁴நஸ்ய ஆநர்த²க்யம் வக்ஷ்யாம: । தஸ்மாந்நிராஶங்கமேவ ஜ்ஞாநலாப⁴யோரேகார்த²த்வம் விவக்ஷந்நாஹ — ஜ்ஞாநம் ப்ரக்ருத்ய — ‘அநுவிந்தே³த்’ இதி ; விந்த³தேர்லாபா⁴ர்த²த்வாத் ॥

அநேநேத்யத்ர வேதே³தி ஜ்ஞாநேநோபக்ரம்யாநுவிந்தே³தி³தி லாப⁴முக்த்வா கீர்திமித்யாதி³ஶ்ருதௌ புநர்ஜ்ஞாநார்தே²ந விதி³நோபஸம்ஹாராத³நுவிந்தே³தி³தி ஶ்ருதேருபக்ரமோபஸம்ஹாரவிரோத⁴: ஸ்யாதி³தி ஶங்கதே —

நந்விதி ।

ஶங்கிதம் விரோத⁴ம் நிராகரோதி —

நேதி ।

கத²ம் தயோரைகார்த்²யம் க்³ராமாதௌ³ ததே³கத்வாப்ரஸித்³தே⁴ரித்யாஶங்க்யா(அ)(அ)ஹ —

ஆத்மந இதி ।

க்³ராமாதா³வப்ராப்தே ப்ராப்திரேவ லாபோ⁴ ந ஜ்ஞாநமாத்ரம் ததா²(அ)த்ராபி கிம் ந ஸ்யாதி³த்யாஶங்க்யா(அ)(அ)ஹ —

நேத்யாதி³நா ।

ஜ்ஞாநலாப⁴ஶப்³த³யோரர்த²பே⁴த³ஸ்தர்ஹி குத்ரேத்யாஶங்க்யா(அ)(அ)ஹ —

யத்ர ஹீதி ।

அநாத்மநி லப்³த்⁴ருலப்³த⁴வ்யயோர்ஜ்ஞாத்ருஜ்ஞேயயோஶ்ச பே⁴தே³ க்ரியாபே⁴தா³த்ப²லபே⁴த³ஸித்³தி⁴ரித்யர்த²: ।

நந்வாத்மலாபோ⁴(அ)பி ஜ்ஞாநாத்³பி⁴த்³யதே லாப⁴த்வாத³நாத்மலாப⁴வதி³த்யாஶங்க்ய ஜ்ஞாநஹேதுமாத்ராநதீ⁴நத்வமுபாதி⁴ரித்யாஹ —

ஸ சேதி ।

அப்ராப்தத்வம் வ்யக்தீகரோதி —

உத்பாத்³யேதி ।

தத்³வ்யவதா⁴நமேவ ஸாத⁴யதி —

காரகேதி ।

கிஞ்சாநாத்மலாபோ⁴(அ)வித்³யாகல்பித: காதா³சித்கத்வாத்ஸம்மதவதி³த்யாஹ —

ஸ த்விதி ।

கிஞ்சாஸாவவித்³யாகல்பிதோ(அ)ப்ராமாணிகத்வாத்ஸம்ப்ரதிபந்நவதி³த்யாஹ —

மித்²யேதி ।

ப்ரக்ருதே விஶேஷம் த³ர்ஶயதி —

அயம் த்விதி ।

வைபரீத்யமேவ ஸ்போ²ரயதி —

ஆத்மத்வாதி³தி ।

ஆத்மநஸ்தர்ஹி நித்யலப்³த⁴த்வாந்ந தத்ராலப்³த⁴த்வபு³த்³தி⁴: ஸ்யாதி³த்யாஶங்க்யா(அ)(அ)ஹ —

நித்யேதி ।

ஆத்மந்யலாபோ⁴(அ)ஜ்ஞாநம் லாப⁴ஸ்து ஜ்ஞாநமித்யேதத்³த்³ருஷ்டாந்தேந ஸ்பஷ்டயதி —

யதே²த்யாதி³நா ।

ஶுக்திகாயா: ஸ்வரூபேண க்³ருஹ்யமாணாயா அபீதி யோஜநா ।

ஆத்மலாபோ⁴(அ)வித்³யாநிவ்ருத்திரேவேத்யத்ரோக்தம் வக்ஷ்யமாணம் ச க³மகம் த³ர்ஶயதி —

தஸ்மாதி³தி ।

அவிரோத⁴முபஸம்ஹரதி —

தஸ்மாதி³த்யாதி³நா ।

தயோரேகார்த²த்வே(அ)பி கத²மநுவிந்தே³தி மத்⁴யே ப்ரயுஜ்யதே —

தத்ரா(அ)(அ)ஹ –

விந்த³தேரிதி ।