ப்³ருஹதா³ரண்யகோபநிஷத்³பா⁴ஷ்யம்
ப்ரத²மோ(அ)த்⁴யாய:சதுர்த²ம் ப்³ராஹ்மணம்
பூர்வப்ருஷ்ட²ம்      உத்தரப்ருஷ்ட²ம்
ஆநந்த³கி³ரிடீகா (ப்³ருஹதா³ரண்யக)
 
தத்³தே⁴த³ம் தர்ஹ்யவ்யாக்ருதமாஸீத்தந்நாமரூபாப்⁴யாமேவ வ்யாக்ரியதாஸௌநாமாயமித³ம்ரூப இதி ததி³த³மப்யேதர்ஹி நாமரூபாப்⁴யாமேவ வ்யாக்ரியதே(அ)ஸௌநாமாயமித³ம்ரூப இதி ஸ ஏஷ இஹ ப்ரவிஷ்ட: । ஆ நகா²க்³ரேப்⁴யோ யதா² க்ஷுர: க்ஷுரதா⁴நே(அ)வஹித: ஸ்யாத்³விஶ்வம்ப⁴ரோ வா விஶ்வம்ப⁴ரகுலாயே தம் ந பஶ்யந்தி । அக்ருத்ஸ்நோ ஹி ஸ ப்ராணந்நேவ ப்ராணோ நாம ப⁴வதி । வத³ந்வாக்பஶ்யம்ஶ்சக்ஷு: ஶ்ருண்வஞ்ஶ்ரோத்ரம் மந்வாநோ மநஸ்தாந்யஸ்யைதாநி கர்மநாமாந்யேவ । ஸ யோ(அ)த ஏகைகமுபாஸ்தே ந ஸ வேதா³க்ருத்ஸ்நோ ஹ்யேஷோ(அ)த ஏகைகேந ப⁴வத்யாத்மேத்யேவோபாஸீதாத்ர ஹ்யேதே ஸர்வ ஏகம் ப⁴வந்தி । ததே³தத்பத³நீயமஸ்ய ஸர்வஸ்ய யத³யமாத்மாநேந ஹ்யேதத்ஸர்வம் வேத³ । யதா² ஹ வை பதே³நாநுவிந்தே³தே³வம் கீர்திம் ஶ்லோகம் விந்த³தே ய ஏவம் வேத³ ॥ 7 ॥
அநிர்ஜ்ஞாதத்வஸாமாந்யாத் ஆத்மா ஜ்ஞாதவ்ய:, அநாத்மா ச । தத்ர கஸ்மாதா³த்மோபாஸந ஏவ யத்ந ஆஸ்தீ²யதே — ‘ஆத்மேத்யேவோபாஸீத’ (ப்³ரு. உ. 1 । 4 । 7) இதி, நேதரவிஜ்ஞாநே இதி ; அத்ரோச்யதே — ததே³ததே³வ ப்ரக்ருதம் , பத³நீயம் க³மநீயம் , நாந்யத் ; அஸ்ய ஸர்வஸ்யேதி நிர்தா⁴ரணார்தா² ஷஷ்டீ² ; அஸ்மிந்ஸர்வஸ்மிந்நித்யர்த²: ; யத³யமாத்மா யதே³ததா³த்மதத்த்வம் ; கிம் ந விஜ்ஞாதவ்யமேவாந்யத் ? ந ; கிம் தர்ஹி, ஜ்ஞாதவ்யத்வே(அ)பி ந ப்ருத²க்³ஜ்ஞாநாந்தரமபேக்ஷதே ஆத்மஜ்ஞாநாத் ; கஸ்மாத் ? அநேநாத்மநா ஜ்ஞாதேந, ஹி யஸ்மாத் , ஏதத்ஸர்வமநாத்மஜாதம் அந்யத்³யத் தத்ஸர்வம் ஸமஸ்தம் , வேத³ ஜாநாதி । நந்வந்யஜ்ஞாநேநாந்யந்ந ஜ்ஞாயத இதி ; அஸ்ய பரிஹாரம் து³ந்து³ப்⁴யாதி³க்³ரந்தே²ந வக்ஷ்யாம: । கத²ம் புநரேதத்பத³நீயமிதி, உச்யதே — யதா² ஹ வை லோகே, பதே³ந — க³வாதி³கு²ராங்கிதோ தே³ஶ: பத³மித்யுச்யதே, தேந பதே³ந — நஷ்டம் விவித்ஸிதம் பஶும் பதே³நாந்வேஷமாண: அநுவிந்தே³த் லபே⁴த ; ஏவமாத்மநி லப்³தே⁴ ஸர்வமநுலப⁴தே இத்யர்த²: ॥

ஆத்மைவ ஜ்ஞாதவ்யோ நாநாத்மேதி ப்ரதிஜ்ஞாயாமத்ர ஹீத்யாதி³நா ஹேதுருக்த: ஸம்ப்ரதி ததே³தத்பத³நீயமித்யாதி³வாக்யாபோஹ்யம் சோத்³யமுத்தா²பயதி —

அநிர்ஜ்ஞாதத்வேதி ।

உத்தரமாஹ —

அத்ரேதி ।

நிர்தா⁴ரணமேவ ஸ்போ²ரயதி —

அஸ்மிந்நிதி ।

நாந்யதி³த்யுக்தத்வாத³நாத்மநோ விஜ்ஞாதவ்யத்வாபா⁴வஶ்சேத³நேந ஹீத்யாதி³ஶேஷவிரோத⁴: ஸ்யாதி³தி ஶங்கதே —

கிம் நேதி ।

தஸ்யாஜ்ஞேயத்வம் நிஷேத⁴தி —

நேதி ।

தஸ்யாபி ஜ்ஞாதவ்யத்வே நாந்யதி³தி வசநமநவகாஶமித்யாஹ —

கிம் தர்ஹீதி ।

தஸ்ய ஸாவகாஶத்வம் த³ர்ஶயதி —

ஜ்ஞாதவ்யத்வே(அ)பீதி ।

ஆத்மந: ஸகாஶாத³நாத்மநோ(அ)ர்தா²ந்தரத்வாத்தஸ்யா(அ)(அ)த்மஜ்ஞாநாஜ்ஜ்ஞாதவ்யத்வாயோகா³ஜ்ஜ்ஞாதவ்யத்வே ஜ்ஞாநாந்தரமபேக்ஷிதவ்யமேவேதி ஶங்கதே —

கஸ்மதி³தி ।

உத்தரவாக்யேநோத்தரமாஹ —

அநேநேதி ।

ஆத்மந்யாநாத்மஜாதஸ்ய கல்பிதத்வாத்தஸ்ய தத³திரிக்தஸ்வரூபாபா⁴வாத்தஜ்ஜ்ஞாநேநைவ ஜ்ஞாதத்வஸித்³தே⁴ர்நாஸ்தி ஜ்ஞாநாந்தராபேக்ஷேத்யர்த²: ।

லோகத்³ருஷ்டிமாஶ்ரித்யாநேநேத்யாதி³வாக்யார்த²மாக்ஷிபதி —

நந்விதி ।

ஆத்மகார்யத்வாத³நாத்மநஸ்தஸ்மிந்நந்தர்பா⁴வாத்தஜ்ஜ்ஞாநேந ஜ்ஞாநமுசிதமிதி பரிஹரதி —

அஸ்யேதி ।

ஸத்யோபாயாபா⁴வாதா³த்மதத்த்வஸ்ய பத³நீயத்வாஸித்³தி⁴ரிதி ஶங்கதே —

கத²மிதி ।

அஸத்யஸ்யாபி ஶ்ருத்யாசார்யாதே³ரர்த²க்ரியாகாரித்வஸம்ப⁴வாதா³த்மதத்த்வஸ்ய பத³நீயத்வோபபத்திரித்யாஹ —

உச்யத இதி ।

விவித்ஸிதம் லப்³து⁴மிஷ்டம் । அந்வேஷணோபாயத்வம் த³ர்ஶயிதும் பதே³நேதி புநருக்தி: ।