ப்³ருஹதா³ரண்யகோபநிஷத்³பா⁴ஷ்யம்
ப்ரத²மோ(அ)த்⁴யாய:சதுர்த²ம் ப்³ராஹ்மணம்
ஆநந்த³கி³ரிடீகா (ப்³ருஹதா³ரண்யக)
 
ப்³ரஹ்ம வா இத³மக்³ர ஆஸீத்ததா³த்மாநமேவாவேத் । அஹம் ப்³ரஹ்மாஸ்மீதி । தஸ்மாத்தத்ஸர்வமப⁴வத்தத்³யோ யோ தே³வாநாம் ப்ரத்யபு³த்⁴யத ஸ ஏவ தத³ப⁴வத்தத²ர்ஷீணாம் ததா² மநுஷ்யாணாம் தத்³தை⁴தத்பஶ்யந்ருஷிர்வாமதே³வ: ப்ரதிபேதே³(அ)ஹம் மநுரப⁴வம் ஸூர்யஶ்சேதி । ததி³த³மப்யேதர்ஹி ய ஏவம் வேதா³ஹம் ப்³ரஹ்மாஸ்மீதி ஸ இத³ம் ஸர்வம் ப⁴வதி தஸ்ய ஹ ந தே³வாஶ்சநாபூ⁴த்யா ஈஶதே । ஆத்மா ஹ்யேஷாம் ஸ ப⁴வதி அத² யோ(அ)ந்யாம் தே³வதாமுபாஸ்தே(அ)ந்யோ(அ)ஸாவந்யோ(அ)ஹமஸ்மீதி ந ஸ வேத³ யதா² பஶுரேவம் ஸ தே³வாநாம் । யதா² ஹ வை ப³ஹவ: பஶவோ மநுஷ்யம் பு⁴ஞ்ஜ்யுரேவமேகைக: புருஷோ தே³வாந்பு⁴நக்த்யேகஸ்மிந்நேவ பஶாவாதீ³யமாநே(அ)ப்ரியம் ப⁴வதி கிமு ப³ஹுஷு தஸ்மாதே³ஷாம் தந்ந ப்ரியம் யதே³தந்மநுஷ்யா வித்³யு: ॥ 10 ॥
அஸ்யா ப்³ரஹ்மவித்³யாயா: ஸர்வபா⁴வாபத்தி: ப²லமித்யேதஸ்யார்த²ஸ்ய த்³ரடி⁴ம்நே மந்த்ராநுதா³ஹரதி ஶ்ருதி: । கத²ம் ? தத் ப்³ரஹ்ம ஏதத் ஆத்மாநமேவ அஹமஸ்மீதி பஶ்யந் ஏதஸ்மாதே³வ ப்³ரஹ்மணோ த³ர்ஶநாத் ருஷிர்வாமதே³வாக்²ய: ப்ரதிபேதே³ ஹ ப்ரதிபந்நவாந்கில ; ஸ ஏதஸ்மிந்ப்³ரஹ்மாத்மத³ர்ஶநே(அ)வஸ்தி²த: ஏதாந்மந்த்ராந்த³த³ர்ஶ — அஹம் மநுரப⁴வம் ஸூர்யஶ்சேத்யாதீ³ந் । ததே³தத்³ப்³ரஹ்ம பஶ்யந்நிதி ப்³ரஹ்மவித்³யா பராம்ருஶ்யதே ; அஹம் மநுரப⁴வம் ஸூர்யஶ்சேத்யாதி³நா ஸர்வபா⁴வாபத்திம் ப்³ரஹ்மவித்³யாப²லம் பராம்ருஶதி ; பஶ்யந்ஸர்வாத்மபா⁴வம் ப²லம் ப்ரதிபேதே³ இத்யஸ்மாத்ப்ரயோகா³த் ப்³ரஹ்மவித்³யாஸஹாயஸாத⁴நஸாத்⁴யம் மோக்ஷம் த³ர்ஶயதி — பு⁴ஞ்ஜாநஸ்த்ருப்யதீதி யத்³வத் । ஸேயம் ப்³ரஹ்மவித்³யயா ஸர்வபா⁴வாபத்திராஸீந்மஹதாம் தே³வாதீ³நாம் வீர்யாதிஶயாத் , நேதா³நீமைத³ம்யுகீ³நாநாம் விஶேஷதோ மநுஷ்யாணாம் , அல்பவீர்யத்வாத் — இதி ஸ்யாத்கஸ்யசித்³பு³த்³தி⁴:, தத்³வ்யுத்தா²பநாயாஹ — ததி³த³ம் ப்ரக்ருதம் ப்³ரஹ்ம யத்ஸர்வபூ⁴தாநுப்ரவிஷ்டம் த்³ருஷ்டிக்ரியாதி³லிங்க³ம் , ஏதர்ஹி ஏதஸ்மிந்நபி வர்தமாநகாலே ய: கஶ்சித் வ்யாவ்ருத்தபா³ஹ்யௌத்ஸுக்ய ஆத்மாநமேவ ஏவம் வேத³ அஹம் ப்³ரஹ்மாஸ்மீதி — அபோஹ்ய உபாதி⁴ஜநிதப்⁴ராந்திவிஜ்ஞாநாத்⁴யாரோபிதாந்விஶேஷாந் ஸம்ஸாரத⁴ர்மாநாக³ந்தி⁴தமநந்தரமபா³ஹ்யம் ப்³ரஹ்மைவாஹமஸ்மி கேவலமிதி — ஸ: அவித்³யாக்ருதாஸர்வத்வநிவ்ருத்தேர்ப்³ரஹ்மவிஜ்ஞாநாதி³த³ம் ஸர்வம் ப⁴வதி । ந ஹி மஹாவீர்யேஷு வாமதே³வாதி³ஷு ஹீநவீர்யேஷு வா வார்தமாநிகேஷு மநுஷ்யேஷு ப்³ரஹ்மணோ விஶேஷ: தத்³விஜ்ஞாநஸ்ய வாஸ்தி । வார்தமாநிகேஷு புருஷேஷு து ப்³ரஹ்மவித்³யாப²லே(அ)நைகாந்திகதா ஶங்க்யத இத்யத ஆஹ — தஸ்ய ஹ ப்³ரஹ்மவிஜ்ஞாதுர்யதோ²க்தேந விதி⁴நா தே³வா மஹாவீர்யா:, சந அபி, அபூ⁴த்யை அப⁴வநாய ப்³ரஹ்மஸர்வபா⁴வஸ்ய, நேஶதே ந பர்யாப்தா:, கிமுதாந்யே ॥

தத்³தை⁴ததி³த்யாதி³வாக்யமவதார்ய வ்யாகரோதி —

அஸ்யா இதி ।

மந்த்ரோதா³ஹரணஶ்ருதிமேவ ப்ரஶ்நத்³வாரா வ்யாசஷ்டே —

கத²மித்யாதி³நா ।

ஜ்ஞாநாந்முக்திரித்யஸ்யார்த²வாதோ³(அ)யமிதி த்³யோதயிதும் கிலேத்யுக்தம் । ஆதி³பத³ம் ஸமஸ்தவாமதே³வஸூக்தக்³ரஹணார்த²ம் ।

தத்ராவாந்தரவிபா⁴க³மாஹ —

ததே³ததி³தி ।

ஶத்ருப்ரத்யயப்ரயோக³ப்ராப்தமர்த²ம் கத²யதி —

பஶ்யந்நிதி ।

“லக்ஷணஹேத்வோ: க்ரியாயா:” இதி ஹேதௌ ஶத்ருப்ரத்யயவிதா⁴நாந்நைரந்தர்யே ச ஸதி ஹேதுத்வஸம்ப⁴வாத்ப்ரக்ருதே ச ப்ரத்யயப³லாத்³ப்³ரஹ்மவித்³யாமோக்ஷயோர்நைரந்தர்யப்ரதீதேஸ்தயா ஸாத⁴நாந்தராநபேக்ஷயா லப்⁴யம் மோக்ஷம் த³ர்ஶயதி ஶ்ருதிரித்யர்த²: ।

அத்ரோதா³ஹரணமாஹ —

பு⁴ஞ்ஜாந இதி ।

பு⁴ஜிக்ரியாமாத்ரஸாத்⁴யா ஹி த்ருப்திரத்ர ப்ரதீயதே ததா² பஶ்யந்நித்யாதா³வபி ப்³ரஹ்மவித்³யாமாத்ரஸாத்⁴யா முக்திர்பா⁴தீத்யர்த²: ।

தத்³தை⁴ததி³த்யாதி³ வ்யாக்²யாய ததி³த³மித்யத்³யவதாரயிதும் ஶங்கதே —

ஸேயமிதி ।

ஐத³ம்யுகீ³நாநாம் கலிகாலவர்திநாமிதி யாவத் ।

உத்தரவாக்யமுத்தரத்வேநாவதார்ய வ்யாகரோதி —

தத்³வ்யுத்தா²பநாயேதி ।

தஸ்ய தாடஸ்த்²யம் வாரயதி —

யத்ஸர்வபூ⁴தேதி ।

ப்ரவிஷ்டே ப்ரமாணமுக்தம் ஸ்மாரயதி —

த்³ருஷ்டீதி ।

வ்யாவ்ருத்தம் பா³ஹ்யேஷு விஷயேஷூத்ஸுகம் ஸாபி⁴லாஷம் மநோ யஸ்ய ஸ ததோ²க்த: । ஏவம்ஶப்³தா³ர்த²மேவா(அ)(அ)ஹ அஹமிதி ।

ததே³வம் ஜ்ஞாநம் விவ்ருணோதி —

அபோஹ்யேதி ।

யத்³வா மநுஷ்யோ(அ)ஹமித்யாதி³ஜ்ஞாநே பரிபந்தி²நி கத²ம் ப்³ரஹ்மாஹமிதி ஜ்ஞாநமித்யாஶங்க்யா(அ)ஹ —

அபோஹ்யேதி ।

அஹமித்யாத்மஜ்ஞாநம் ஸதா³ ஸித்³த⁴மிதி ந தத³ர்த²ம் ப்ரயதிதவ்யமித்யாஶங்க்யா(அ)(அ)ஹ —

ஸம்ஸாரேதி ।

கேவலமித்யத்³விதீயத்வமுச்யதே ।

ஜ்ஞாநமுக்த்வா தத்ப²லமாஹ —

ஸோ(அ)வித்³யேதி ।

யத்து தே³வாதீ³நாம் மஹாவீர்யத்வாத்³ப்³ரஹ்மவித்³யயா முக்தி: ஸித்³த்⁴யதி நாஸ்மதா³தீ³நாமல்பவீர்யத்வாதி³தி தத்ரா(அ)(அ)ஹ —

நஹீதி ।

ஶ்ரேயாம்ஸி ப³ஹுவிக்⁴நாநீதி ப்ரஸித்³தி⁴மாஶ்ரித்ய ஶங்கதே —

வார்தமாநிகேஷ்விதி ।

ஶங்கோத்தரத்வேநோத்தரவாக்யமாதா³ய வ்யாகரோதி —

அத ஆஹேத்யாதி³நா ।

யதோ²க்தேநாந்வயாதி³நா ப்ரகாரேண ப்³ரஹ்மவிஜ்ஞாதுரிதி ஸம்ப³ந்த⁴: ।

அபிஶப்³தா³ர்த²ம் கத²யதி —

கிமுதேதி ।

அல்பவீர்யாஸ்தத்ர விக்⁴நகரணே பர்யாப்தா நேதி கிமுத வாச்யமிதி யோஜநா ।