ब्राह्मणान्तरमवतार्य संगतिं वक्तुं वृत्तं कीर्तयति —

यत्सप्तान्नानीत्यादिना ।

तत्रेत्यतिक्रान्तब्राह्मणोक्तिः । उपास्तिशब्दितं भेददर्शनमविद्याकार्यमनेनानूद्य न स वेदेति तद्धेतुरविद्या पूर्वत्र प्रस्तुतेति योजना ।

अथो अयमित्यत्रोक्तमनुवदति —

सवर्णाश्रमाभिमान इति ।

आत्मैवेदमग्र आसीदित्यादावुक्तं स्मारयति —

कामप्रयुक्त इति ।

वृत्तमनूद्योत्तरग्रन्थमवतारयितुमपेक्षितं पूरयति —

यथा चेति ।

गृहिणो जगतश्च परस्परं स्वकर्मोपार्जितत्वमेष्टव्यमन्यथाऽन्योन्यमुपकारकत्वायोगादित्यर्थः ।

ननु सूत्रस्यैव जगत्कर्तृत्वं ज्ञानक्रियातिशयवत्त्वान्नेतरेषां तदभावादत आह —

एवमिति ।

पूर्वकल्पीयविहितप्रतिषिद्धज्ञानकर्मानुष्ठाता सर्वो जन्तुरुत्तरसर्गस्य पितृत्वेनात्र विवक्षितो न तु प्रजापतिरेवेत्युक्तमर्थं संक्षिप्याऽऽह —

सर्वस्येति ।

सर्वस्य मिथो हेतुहेतुमत्त्वे प्रमाणमाह —

एतदेवेति ।

सर्वस्यान्योन्यकार्यकारणत्वोक्त्या कल्पितत्ववचनं कुत्रोपयुज्यते तत्राऽऽह —

आत्मैकत्वेति ।

एवं भूमिकां कृत्वोत्तरब्राह्मणतात्पर्यमाह —

यदसाविति ।

उच्यन्ते ध्यानार्थमिति शेषः ।

अन्यत्वे हेतुः —

भोज्यत्वादिति ।

तेन ज्ञानकर्मभ्यां जनकत्वेनेति यावत् ।

ब्राह्मणमवतार्य मन्त्रमवतारयति —

एतेषामिति ॥१॥