బృహదారణ్యకోపనిషద్భాష్యమ్
ప్రథమోఽధ్యాయఃపఞ్చమం బ్రాహ్మణమ్
ఆనన్దగిరిటీకా (బృహదారణ్యక)
 
పితా పాఙ్క్తేన కర్మణా సప్తాన్నాని సృష్ట్వా త్రీణ్యన్నాన్యాత్మార్థమకరోదిత్యుక్తమ్ ; తాన్యేతాని పాఙ్క్తకర్మఫలభూతాని వ్యాఖ్యాతాని ; తత్ర కథం పునః పాఙ్క్తస్య కర్మణః ఫలమేతానీతి ఉచ్యతే — యస్మాత్తేష్వపి త్రిష్వన్నేషు పాఙ్క్తతా అవగమ్యతే, విత్తకర్మణోరపి తత్ర సమ్భవాత్ ; తత్ర పృథివ్యగ్నీ మాతా, దివాదిత్యౌ పితా, యోఽయమనయోరన్తరా ప్రాణః స ప్రజేతి వ్యాఖ్యాతమ్ । తత్ర విత్తకర్మణీ సమ్భావయితవ్యే ఇత్యారమ్భః —

అన్నత్రయే ఫలవద్ధ్యానవిషయే వ్యాఖ్యాతే వక్తవ్యాభావాత్కిముత్తరగ్రన్థేనేత్యాశఙ్క్య వృత్తం కీర్తయతి —

పితేతి ।

తేషాం తత్ఫలత్వే ప్రమాణాభావమాదాయ శఙ్కతే —

తత్రేతి ।

ప్రకృతం వ్యాఖ్యానం సప్తమ్యర్థః ।

కార్యలిఙ్గకమనుమానం ప్రమాణయన్నుత్తరమాహ —

ఉచ్యత ఇతి ।

అనుమానమేవ స్ఫుటయితుమన్నేషు పాఙ్క్తత్వావగతిం దర్శయతి —

యస్మాదితి ।

తస్మాత్తత్కారణమపి తాదృశమితి శేషః ।

కథం పునస్తస్య పాఙ్క్తత్వధీరిత్యాశఙ్ఖ్యాఽఽహ —

విత్తేతి ।

ఆత్మా జాయా ప్రజేతి త్రయం సంగ్రహీతుమపిశబ్దః ।

ఉక్తం హేతుం వ్యక్తీకుర్వన్నుక్తం స్మారయతి —

తత్రేతి ।

అన్నత్రయం సప్తమ్యర్థః ।

తథాఽపి కథం పాఙ్క్తత్వమిత్యాశఙ్క్యానన్తరగ్రన్థమవతారయతి —

తత్ర విత్తేతి ।

సప్తమీ పూర్వవత్ ।