உபஸம்ஹாரஸ்யேத்த²ம் ஸப²லத்வே(அ)பி ஸர்வஸ்ய ஜக³தோ நாமாதி³மாத்ரத்வம் ப்ரமாணாபா⁴வாத³யுக்தமிதி ஶங்கதே —
கத²மிதி ।
அநுமாநை: ஸம்பா⁴வநாம் த³ர்ஶயதி —
அத்ரேதி ।
தத்ர தத்கார்யத்வஹேதுகமநுமாநமாஹ —
தேஷாமிதி ।
வாகி³த்யேது³க்த²மிதி ஸம்ப³ந்த⁴: ।
இந்த்³ரியவ்யாவ்ருத்த்யர்த²ம் வாக்பதா³ர்த²மாஹ —
ஶப்³தே³தி ।
ஸம்க்³ருஹீதமர்த²ம் விவ்ருணோதி —
ய: கஶ்சேத்யாதி³நா ।
உக்த²த்வமுபபாத³யிதுமுத்தரம் வாக்யமித்யாஹ —
ததா³ஹேதி ।
கார்யகாரணபா⁴வே(அ)பி கிமாயாதமத ஆஹ —
கார்யஞ்சேதி ।
ஸர்வே நாமவிஶேஷாஸ்தந்மாத்ரத்வாத்தத்த்வதோ ந பி⁴த்³யந்தே தத்கார்யத்வாத்³யத்³யத்கார்யம் தத்ததோ ந பி⁴த்³யதே யதா² ம்ருதோ³ க⁴ட இத்யர்த²: ।
ஸர்வே நாமவிஶேஷாஸ்தத்ஸாமாந்யே கல்பிதா: ப்ரத்யேகம் தத³நுவித்³த⁴த்வாத்³ரஜ்ஜ்வித³மம்ஶாநுவித்³த⁴ஸர்பாதி³வதி³த்யநுமாநாந்தரமாஹ —
ததே²தி ।
கார்யாணாம் காரணே(அ)ந்தர்பா⁴வவதி³தி யாவத் ।
உக்தமேவ ப்ரஶ்நபூர்வகம் ப்ரபஞ்சயதி —
கத²மித்யாதி³நா ।
ஸாமத்வம் ஸாத⁴யதி —
ஏதத்³தீ⁴தி ।
இதஶ்ச நாமவிஶேஷா நாமமாத்ரே(அ)ந்தர்ப⁴வந்தீத்யாஹ —
கிஞ்சேதி ।
நாமவிஶேஷாணாம் நாமமாத்ராதா³த்மலாபா⁴த்தஸ்மாத³விஶேஷாத்தத்ரைவாந்தர்பா⁴வ இத்யக்ஷரார்த²: ।
ஸர்வே நாமவிஶேஷாஸ்தத்ஸாமாந்யாந்ந ப்ருத²க்³வஸ்துத: ஸந்தி தேநா(அ)(அ)த்மவத்த்வாத்³யே யேநா(அ)(அ)த்மவந்தஸ்தே ததோ(அ)ந்யே வஸ்துதோ ந ஸந்தி யதா² ம்ருதா³(அ)(அ)த்மவந்தோ க⁴டாத³யோ வஸ்துதஸ்ததோ(அ)ந்யே ந ஸந்தீத்யுக்தே(அ)நுமாநே வ்யாப்திம் ஸாத⁴யதி —
யஸ்ய சேதி ।
ஹேதுஸமர்த²நார்த²முத்தரம் வாக்யமுத்தா²பயதி —
கத²மித்யாதி³நா ।
அத: ஶப்³த³மாத்ராத்தத்³விஶேஷாணாமாத்மலாபோ⁴ ப⁴வதீதி ஶேஷ: ।
தத்ரைவ யுக்திமாஹ —
ததோ ஹீதி ।
தத்ரைவ வாக்யமவதார்ய வ்யாசஷ்டே —
ததி³த்யாதி³நா ।
தஸ்மாத்தந்மாத்ராத்தத்³விஶேஷாணாமாத்மலாப⁴ இதி வாக்யஶேஷ: ।
ப்ரத²மகண்டி³கயா ஸித்³த⁴மர்த²முபஸம்ஹரதி —
ஏவமிதி ।
உபபத்தித்ரயமுத்தரவாக்யத்³வயே(அ)பி துல்யமித்யாதி³ஶதி —
ஏவமுத்தரயோரிதி ॥1॥