ನನು ಚ ಯಥಾ ಜಾಗರಿತೇ ಜಾಗ್ರತ್ಕಾಲಾವ್ಯಭಿಚಾರಿಣೋ ಲೋಕಾಃ, ಏವಂ ಸ್ವಪ್ನೇಽಪಿ ತೇಽಸ್ಯ ಮಹಾರಾಜತ್ವಾದಯೋ ಲೋಕಾಃ ಸ್ವಪ್ನಕಾಲಭಾವಿನಃ ಸ್ವಪ್ನಕಾಲಾವ್ಯಭಿಚಾರಿಣ ಆತ್ಮಭೂತಾ ಏವ, ನ ತು ಅವಿದ್ಯಾಧ್ಯಾರೋಪಿತಾ ಇತಿ — ನನು ಚ ಜಾಗ್ರತ್ಕಾರ್ಯಕರಣಾತ್ಮತ್ವಂ ದೇವತಾತ್ಮತ್ವಂ ಚ ಅವಿದ್ಯಾಧ್ಯಾರೋಪಿತಂ ನ ಪರಮಾರ್ಥತ ಇತಿ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತವಿಜ್ಞಾನಮಯಾತ್ಮಪ್ರದರ್ಶನೇನ ಪ್ರದರ್ಶಿತಮ್ ; ತತ್ ಕಥಂ ದೃಷ್ಟಾಂತತ್ವೇನ ಸ್ವಪ್ನಲೋಕಸ್ಯ ಮೃತ ಇವ ಉಜ್ಜೀವಿಷ್ಯನ್ ಪ್ರಾದುರ್ಭವಿಷ್ಯತಿ — ಸತ್ಯಮ್ , ವಿಜ್ಞಾನಮಯೇ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತೇ ಕಾರ್ಯಕರಣದೇವತಾತ್ಮತ್ವಪ್ರದರ್ಶನಮ್ ಅವಿದ್ಯಾಧ್ಯಾರೋಪಿತಮ್ — ಶುಕ್ತಿಕಾಯಾಮಿವ ರಜತತ್ವದರ್ಶನಮ್ — ಇತ್ಯೇತತ್ಸಿಧ್ಯತಿ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತಾತ್ಮಾಸ್ತಿತ್ವಪ್ರದರ್ಶನನ್ಯಾಯೇನೈವ, ನ ತು ತದ್ವಿಶುದ್ಧಿಪರತಯೈವ ನ್ಯಾಯ ಉಕ್ತಃ ಇತಿ — ಅಸನ್ನಪಿ ದೃಷ್ಟಾಂತಃ ಜಾಗ್ರತ್ಕಾರ್ಯಕರಣದೇವತಾತ್ಮತ್ವದರ್ಶನಲಕ್ಷಣಃ ಪುನರುದ್ಭಾವ್ಯತೇ ; ಸರ್ವೋ ಹಿ ನ್ಯಾಯಃ ಕಿಂಚಿದ್ವಿಶೇಷಮಪೇಕ್ಷಮಾಣಃ ಅಪುನರುಕ್ತೀ ಭವತಿ । ನ ತಾವತ್ಸ್ವಪ್ನೇಽನುಭೂತಮಹಾರಾಜತ್ವಾದಯೋ ಲೋಕಾ ಆತ್ಮಭೂತಾಃ, ಆತ್ಮನೋಽನ್ಯಸ್ಯ ಜಾಗ್ರತ್ಪ್ರತಿಬಿಂಬಭೂತಸ್ಯ ಲೋಕಸ್ಯ ದರ್ಶನಾತ್ ; ಮಹಾರಾಜ ಏವ ತಾವತ್ ವ್ಯಸ್ತಸುಪ್ತಾಸು ಪ್ರಕೃತಿಷು ಪರ್ಯಂಕೇ ಶಯಾನಃ ಸ್ವಪ್ನಾನ್ಪಶ್ಯನ್ ಉಪಸಂಹೃತಕರಣಃ ಪುನರುಪಗತಪ್ರಕೃತಿಂ ಮಹಾರಾಜಮಿವ ಆತ್ಮಾನಂ ಜಾಗರಿತ ಇವ ಪಶ್ಯತಿ ಯಾತ್ರಾಗತಂ ಭುಂಜಾನಮಿವ ಚ ಭೋಗಾನ್ ; ನ ಚ ತಸ್ಯ ಮಹಾರಾಜಸ್ಯ ಪರ್ಯಂಕೇ ಶಯಾನಾತ್ ದ್ವಿತೀಯ ಅನ್ಯಃ ಪ್ರಕೃತ್ಯುಪೇತೋ ವಿಷಯೇ ಪರ್ಯಟನ್ನಹನಿ ಲೋಕೇ ಪ್ರಸಿದ್ಧೋಽಸ್ತಿ, ಯಮಸೌ ಸುಪ್ತಃ ಪಶ್ಯತಿ ; ನ ಚ ಉಪಸಂಹೃತಕರಣಸ್ಯ ರೂಪಾದಿಮತೋ ದರ್ಶನಮುಪಪದ್ಯತೇ ; ನ ಚ ದೇಹೇ ದೇಹಾಂತರಸ್ಯ ತತ್ತುಲ್ಯಸ್ಯ ಸಂಭವೋಽಸ್ತಿ ; ದೇಹಸ್ಥಸ್ಯೈವ ಹಿ ಸ್ವಪ್ನದರ್ಶನಮ್ । ನನು ಪರ್ಯಂಕೇ ಶಯಾನಃ ಪಥಿ ಪ್ರವೃತ್ತಮಾತ್ಮಾನಂ ಪಶ್ಯತಿ — ನ ಬಹಿಃ ಸ್ವಪ್ನಾನ್ಪಶ್ಯತೀತ್ಯೇತದಾಹ — ಸಃ ಮಹಾರಾಜಃ, ಜಾನಪದಾನ್ ಜನಪದೇ ಭವಾನ್ ರಾಜೋಪಕರಣಭೂತಾನ್ ಭೃತ್ಯಾನನ್ಯಾಂಶ್ಚ, ಗೃಹೀತ್ವಾ ಉಪಾದಾಯ, ಸ್ವೇ ಆತ್ಮೀಯ ಏವ ಜಯಾದಿನೋಪಾರ್ಜಿತೇ ಜನಪದೇ, ಯಥಾಕಾಮಂ ಯೋ ಯಃ ಕಾಮೋಽಸ್ಯ ಯಥಾಕಾಮಮ್ ಇಚ್ಛಾತೋ ಯಥಾ ಪರಿವರ್ತೇತೇತ್ಯರ್ಥಃ ; ಏವಮೇವ ಏಷ ವಿಜ್ಞಾನಮಯಃ, ಏತದಿತಿ ಕ್ರಿಯಾವಿಶೇಷಣಮ್ , ಪ್ರಾಣಾನ್ಗೃಹೀತ್ವಾ ಜಾಗರಿತಸ್ಥಾನೇಭ್ಯ ಉಪಸಂಹೃತ್ಯ, ಸ್ವೇ ಶರೀರೇ ಸ್ವ ಏವ ದೇಹೇ ನ ಬಹಿಃ, ಯಥಾಕಾಮಂ ಪರಿವರ್ತತೇ — ಕಾಮಕರ್ಮಭ್ಯಾಮುದ್ಭಾಸಿತಾಃ ಪೂರ್ವಾನುಭೂತವಸ್ತುಸದೃಶೀರ್ವಾಸನಾ ಅನುಭವತೀತ್ಯರ್ಥಃ । ತಸ್ಮಾತ್ ಸ್ವಪ್ನೇ ಮೃಷಾಧ್ಯಾರೋಪಿತಾ ಏವ ಆತ್ಮಭೂತತ್ವೇನ ಲೋಕಾ ಅವಿದ್ಯಮಾನಾ ಏವ ಸಂತಃ ; ತಥಾ ಜಾಗರಿತೇಽಪಿ — ಇತಿ ಪ್ರತ್ಯೇತವ್ಯಮ್ । ತಸ್ಮಾತ್ ವಿಶುದ್ಧಃ ಅಕ್ರಿಯಾಕಾರಕಫಲಾತ್ಮಕೋ ವಿಜ್ಞಾನಮಯ ಇತ್ಯೇತತ್ಸಿದ್ಧಮ್ । ಯಸ್ಮಾತ್ ದೃಶ್ಯಂತೇ ದ್ರಷ್ಟುರ್ವಿಷಯಭೂತಾಃ ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕಫಲಾತ್ಮಕಾಃ ಕಾರ್ಯಕರಣಲಕ್ಷಣಾ ಲೋಕಾಃ, ತಥಾ ಸ್ವಪ್ನೇಽಪಿ, ತಸ್ಮಾತ್ ಅನ್ಯೋಽಸೌ ದೃಶ್ಯೇಭ್ಯಃ ಸ್ವಪ್ನಜಾಗರಿತಲೋಕೇಭ್ಯೋ ದ್ರಷ್ಟಾ ವಿಜ್ಞಾನಮಯೋ ವಿಶುದ್ಧಃ ॥