ப்³ருஹதா³ரண்யகோபநிஷத்³பா⁴ஷ்யம்
த்ருதீயோ(அ)த்⁴யாய:ப்ரத²மம் ப்³ராஹ்மணம்
ஆநந்த³கி³ரிடீகா (ப்³ருஹதா³ரண்யக)
 
யாஜ்ஞவல்க்யேதி ஹோவாச கதிபி⁴ரயமத்³ய ப்³ரஹ்மா யஜ்ஞம் த³க்ஷிணதோ தே³வதாபி⁴ர்கோ³பாயதீத்யேகயேதி கதமா ஸைகேதி மம ஏவேத்யநந்தம் வை மநோ(அ)நந்தா விஶ்வே தே³வா அநந்தமேவ ஸ தேந லோகம் ஜயதி ॥ 9 ॥
யாஜ்ஞவல்க்யேதி ஹோவாசேதி பூர்வவத் । அயம் ருத்விக் ப்³ரஹ்மா த³க்ஷிணதோ ப்³ரஹ்மா ஆஸநே ஸ்தி²த்வா யஜ்ஞம் கோ³பாயதி । கதிபி⁴ர்தே³வதாபி⁴ர்கோ³பாயதீதி ப்ராஸங்கி³கமேதத்³ப³ஹுவசநம் — ஏகயா ஹி தே³வதயா கோ³பாயத்யஸௌ ; ஏவம் ஜ்ஞாதே ப³ஹுவசநேந ப்ரஶ்நோ நோபபத்³யதே ஸ்வயம் ஜாநத: ; தஸ்மாத் பூர்வயோ: கண்டி³கயோ: ப்ரஶ்நப்ரதிவசநேஷு — கதிபி⁴: கதி திஸ்ருபி⁴: திஸ்ர: — இதி ப்ரஸங்க³ம் த்³ருஷ்ட்வா இஹாபி ப³ஹுவசநேநைவ ப்ரஶ்நோபக்ரம: க்ரியதே ; அத²வா ப்ரதிவாதி³வ்யாமோஹார்த²ம் ப³ஹுவசநம் । இதர ஆஹ — ஏகயேதி ; ஏகா ஸா தே³வதா, யயா த³க்ஷிணத: ஸ்தி²த்வா ப்³ரஹ்ம ஆஸநே யஜ்ஞம் கோ³பாயதி । கதமா ஸைகேதி — மந ஏவேதி, மந: ஸா தே³வதா ; மநஸா ஹி ப்³ரஹ்மா வ்யாப்ரியதே த்⁴யாநேநைவ, ‘தஸ்ய யஜ்ஞஸ்ய மநஶ்ச வாக்ச வர்தநீ தயோரந்யதராம் மநஸா ஸம்ஸ்கரோதி ப்³ரஹ்மா’ (சா². உ. 4 । 16 । 1), (சா². உ. 4 । 16 । 2) இதி ஶ்ருத்யந்தராத் ; தேந மந ஏவ தே³வதா, தயா மநஸா ஹி கோ³பாயதி ப்³ரஹ்மா யஜ்ஞம் । தச்ச மந: வ்ருத்திபே⁴தே³நாநந்தம் ; வை - ஶப்³த³: ப்ரஸித்³தா⁴வத்³யோதநார்த²: ; ப்ரஸித்³த⁴ம் மநஸ ஆநந்த்யம் ; ததா³நந்த்யாபி⁴மாநிநோ தே³வா: ; அநந்தா வை விஶ்வே தே³வா: — ‘ஸர்வே தே³வா யத்ரைகம் ப⁴வந்தி’ இத்யாதி³ஶ்ருத்யந்தராத் ; தேந ஆநந்த்யஸாமாந்யாத் அநந்தமேவ ஸ தேந லோகம் ஜயதி ॥

த³க்ஷிணத ஆஹவநீயஸ்யேதி ஶேஷ: । ப்ராஸம்கி³கம் ப³ஹுவசநமித்யுக்தம் ப்ரகடயதி —

ஏகயாஹீதி ।

ஜல்பகதா² ப்ரஸ்துதேதி ஹ்ருதி³ நிதா⁴ய ப³ஹூக்தேர்க³த்யந்தரமாஹ —

அத²வேதி ।

மநஸோ தே³வதாத்வம் ஸாத⁴யதி —

மநஸேதி ।

வர்தநீ வர்த்மநீ தயோர்வாங்மநஸயோர்வர்த்மநோரந்யதராம் வாசம் மநஸா மௌநேந ப்³ரஹ்மா ஸம்ஸ்கரோதி வாக்³விஸர்கே³ ப்ராயஶ்சித்தவிதா⁴நாதி³தி ஶ்ருத்யந்தரஸ்யார்த²: ।

ததா²(அ)பி கத²ம் ஸம்பத³: ஸித்³தி⁴ஸ்தத்ரா(அ)(அ)ஹ —

தச்சேதி ।

தே³வா: ஸர்வே யஸ்மிந்மநஸ்யேகம் ப⁴வந்த்யபி⁴ந்நத்வம் ப்ரதிபத்³யந்தே தஸ்மிந்விஶ்வதே³வத்³ருஷ்ட்யா ப⁴வத்யநந்தலோகப்ராப்திரிதி ஶ்ருத்யந்தரஸ்யார்த²: ।

அநந்தமேவேத்யாதி³ வ்யாசஷ்டே —

தேநேதி ।

உக்தேந ப்ரகாரேணேதி யாவத் । தேந மநஸி விஶ்வதே³வத்³ருஷ்ட்யத்⁴யாஸேநேத்யர்த²: । ஸ இத்யுபாஸகோக்தி: ॥9॥