ப்ரஶ்நயோரவாந்தரவிஶேஷப்ரத³ர்ஶநார்த²ம் பராம்ருஶதி —
கிமுஷஸ்தேதி ।
தத்ர பூர்வபக்ஷம் க்³ருஹ்ணாதி —
பி⁴ந்நாவிதீதி ।
உக்தமர்த²ம் வ்யதிரேகத்³வாரா விவ்ருணோதி —
யதி³ ஹீத்யாதி³நா ।
அதை²கம் வாக்யம் வஸ்துபரம் தஸ்யார்த²வாதோ³ த்³விதீயம் வாக்யம் நேத்யாஹ —
ந சேதி ।
த்³வயோர்வாக்யயோஸ்துல்யலக்ஷணத்வே ப²லிதமாஹ —
தஸ்மாதி³தி ।
தத்ரா(அ)(அ)த்³யம் வாக்யம் க்ஷேத்ரஜ்ஞமதி⁴கரோதி த்³விதீயம் பரமாத்மநமித்யபி⁴ப்ரேத்யா(அ)(அ)ஹ —
க்ஷேத்ரஜ்ஞேதி ।
ப்³ராஹ்மணத்³வயேநார்த²த்³வயம் விவக்ஷிமிதி ப⁴ர்த்ருப்ரபஞ்சப்ரஸ்தா²நம் ப்ரத்யாஹ —
தந்நேதி ।
ப்ரஶ்நப்ரதிவசநயோரேகரூபத்வாந்நார்த²பே⁴தோ³(அ)ஸ்தீத்யுக்தமுபபாத³யதி —
ஏஷ த இதி ।
ததா²(அ)ப்யர்த²பே⁴தே³ கா(அ)நுபபத்திஸ்தத்ரா(அ)(அ)ஹ —
ந சேதி ।
ததே³வோபபாத³யதி —
ஏகோ ஹீதி ।
கார்யகரணஸம்கா⁴தபே⁴தா³தா³த்மபே⁴த³மாஶங்க்யா(அ)(அ)ஹ —
ந சேதி ।
ஜாதித: ஸ்வபா⁴வதோ(அ)ஹமஹமித்யேகாகாரஸ்பு²ரணாதி³த்யர்த²: ।
இதஶ்ச ந தத்த்வபே⁴த³ இத்யாஹ —
த்³வயோரிதி ।
ததே³வ ஸ்பு²டயதி —
யதீ³தி ।
த்³வயோர்மத்⁴யே யத்³யேகம் ப்³ரஹ்மாகௌ³ணம் ததே³தரேண கௌ³ணேநாவஶ்யம் ப⁴விதவ்யம் ததா²(அ)(அ)த்மத்வாதி³ யத்³யேகஸ்யேஷ்டம் ததே³தரஸ்யாநாத்மத்வாதீ³தி குத: ஸ்யாதி³தி சேத்தத்ரா(அ)(அ)ஹ —
விருத்³த⁴த்வாதி³தி ।
உக்தோபபாத³நபூர்வகம் த்³வி:ஶ்ரவணஸ்யாபி⁴ப்ராயமாஹ —
யதீ³த்யாதி³நா ।
அநேகமுக்²யத்வாஸம்ப⁴வாத்³வஸ்துத: பரிச்சி²ந்நஸ்ய க⁴டவத³ப்³ரஹ்மத்வாத³நாத்மத்வாச்சைகமேவ முக்²யம் ப்ரத்யக்³பூ⁴தம் ப்³ரஹ்மேத்யர்த²: ।
யதி³ ஜீவஶ்வரபே⁴தா³பா⁴வாத்ப்ரஶ்நயோர்நார்த²பே⁴த³ஸ்தர்ஹி புநருக்திரநர்தி²கேத்யாஶங்க்யா(அ)(அ)ஹ —
தஸ்மாதி³தி ।
தர்ஹி ஸ ஏவ விஶேஷோ த³ர்ஶயிதவ்யோ யேந புநருக்திரர்த²வதீத்யாஶங்க்யா(அ)(அ)ஹ —
யத்த்விதி ।
அநுக்தவிஶேஷகத²நார்த²முக்தபரிமாணம் நிர்ணேதுமுக்தாநுவாத³ஶ்சேத³நுக்தோ விஶேஷஸ்தர்ஹி ப்ரத³ர்ஶ்யதாமிதி ப்ருச்ச²தி —
க: புநரிதி ।
பு³பு⁴த்ஸிதம் விஶேஷம் த³ர்ஶயதி —
உச்யத இதி ।
இதி ஶப்³த³: க்ரியாபதே³ந ஸம்ப³த்⁴யதே ।
கிமித்யேஷ விஶேஷோ நிர்தி³ஶ்யதே தத்ரா(அ)(அ)ஹ —
யத்³விஶேஷேதி ।
அர்த²பே⁴தா³ஸம்ப⁴வே ப²லிதமாஹ —
தஸ்மாதி³தி ।
யோ(அ)ஶநாயேத்யாதி³நா து விவக்ஷிதவிஶேஷோக்திரிதி ஶேஷ: ।
ஏகமேவா(அ)(அ)த்மதத்த்வமதி⁴க்ருத்ய ப்ரஶ்நாவித்யத்ர சோத³யதி —
நந்விதி ।
விருத்³த⁴த⁴ர்மவத்த்வாந்மிதோ² பி⁴ந்நௌ ப்ரஶ்நார்தா²வித்யேதத்³தூ³ஷயதி —
நேதி ।
பரிஹ்ருதத்வமேவ ப்ரகடயதி —
நாமரூபேதி ।
தயோர்விகார: கார்யகரணலக்ஷண: ஸம்கா⁴த: ஸ ஏவோபாதி⁴பே⁴த³ஸ்தேந ஸம்பர்கஸ்தஸ்மிந்நஹம்மமாத்⁴யாஸஸ்தேந ஜநிதா ப்⁴ராந்திரஹம் கர்தேத்யாத்³யா தாவந்மாத்ரம் ஸம்ஸாரித்வமித்யநேகஶோ வ்யுத்பாதி³தம் தஸ்மாந்நாஸ்தி வஸ்துதோ விருத்³த⁴த⁴ர்மவத்த்வமித்யர்த²: ।
கிம் ச ஸவிஶேஷத்வநிர்விஶேஷத்வஶ்ருத்யோர்விஷயவிபா⁴கோ³க்திப்ரஸம்கே³ந ஸம்ஸாரித்வஸ்ய மித்²யாத்வம் மது⁴ப்³ராஹ்மணாந்தே(அ)வோசாமேத்யாஹ —
விருத்³தே⁴தி ।
கத²ம் தர்ஹி விருத்³த⁴த⁴ர்மவத்வப்ரதீதிரித்யாஶங்க்யா(அ)(அ)ஹ —
யதே²தி ।
பரேணபுருஷேணாஜ்ஞாநேந வா(அ)த்⁴யாரோபிதை: ஸர்பத்வாதி³பி⁴ர்த⁴ர்மைர்விஶிஷ்டா இதி யாவத் । ஸ்வதஶ்சாத்⁴யாரோபேண விநேத்யர்த²: ।
ப்ரதிபா⁴ஸதோ விருத்³த⁴த⁴ர்மவத்த்வே(அ)பி க்ஷேத்ரஜ்ஞேஶ்வரயோர்பி⁴ந்நத்வாத்³பி⁴ந்நார்தா²வேவ ப்ரஶ்நாவிதி சேந்நேத்யாஹ —
ந சைவமிதி ।
நிருபாதி⁴கரூபேணாஸம்ஸாரித்வம் ஸோபாதி⁴கரூபேண ஸம்ஸாரித்வமித்யவிரோத⁴ உக்த: । இதா³நீமுபாத்⁴யப்⁴யுபக³மே ஸத்³வயத்வம் ஸதஶ்சைவ க⁴டாதே³ருபாதி⁴த்வத்³ருஷ்டேரிதி ஶங்கதே —
நாமேதி ।
ஸலிலாதிரோகேண ந ஸந்தி பே²நாத³யோ விகாரா நாபி ம்ருதா³த்³யதிரேகேண தத்³விகார: ஶராவாத³ய: ஸந்தீதி த்³ருஷ்டாந்தாக்²யயுக்திப³லாதா³வித்³யநாமரூபரசிதகார்யகரணஸம்கா⁴தஸ்யாவித்³யாமாத்ரத்வத்தஸ்யாஶ்ச வித்³யயா நிராஸாந்நைவமிதி பரிஹரதி —
நேத்யாதி³நா ।
கார்யஸத்த்வமப்⁴யுபக³ம்யோக்தமிதா³நீம் தத³பி நிரூப்யமாணே நாஸ்தீத்யாஹ —
யதா³ த்விதி ।
நேஹ நாநா(அ)ஸ்தி கிஞ்சநேத்யாதி³ஶ்ருத்யநுஸாரிபி⁴ர்வஸ்துத்³ருஷ்ட்யா நிரூப்யமாணே நாமரூபே பரமாத்மதத்த்வாத³ந்யத்வேநாநந்யத்வேந வா நிரூப்யமாணே தத்த்வதோ வஸ்த்வந்தரே யதா³ து ந ஸ்த இதி ஸம்ப³ந்த⁴: ।
ம்ருதா³தி³விகாரவதி³த்யுக்தம் ப்ரகடயதி —
ஸலிலேதி ।
ததா³ தத்பரமாத்மதத்த்வமபேக்ஷ்யேதி யோஜநீயம் ।
கதா³ தர்ஹி லௌகிகோ வ்யவஹாரஸ்தத்ரா(அ)(அ)ஹ —
யதா³ த்விதி ।
அவித்³யயா ஸ்வாபா⁴விக்யா ப்³ரஹ்ம யதோ³பாதி⁴ப்⁴யோ விவேகேந நாவதா⁴ர்யதே ஸதா³ லௌகிகோ வ்யவஹாரஶ்சேத்தார்ஹி விவேகிநாம் நாஸௌ ஸ்யாதி³த்யாஶங்க்யா(அ)(அ)ஹ —
அஸ்தி சேதி ।
பே⁴த³பா⁴நப்ரயுக்தோ வ்யவஹாரோ விவேகிநாமவிவேகிநாம் ச துல்ய ஏவாயம் வஸ்த்வந்தராஸ்தித்வாபி⁴நிவேஶஸ்து விவேகிநாம் நாஸ்தீதி விஶேஷ: ।
நநு யதா²ப்ரதிபா⁴ஸம் வஸ்த்வந்தரம் பாரமார்தி²கமேவ கிம் ந ஸ்யாத்தத்ரா(அ)(அ)ஹ —
பரமார்தே²தி ।
கிம் த்³விதீயம் வஸ்து தத்த்வதோ(அ)ஸ்தி கிம் வா நாஸ்தீதி வஸ்துநி நிரூப்யமாணே ஸதி ஶ்ருத்யநுஸாரேண தத்த்வத³ர்ஶிபி⁴ரேகமேவாத்³விதீயம் ப்³ரஹ்மாவ்யவஹார்யமிதி நிர்தா⁴ர்யதே தேந வ்யவஹாரத்³ருஷ்ட்யாஶ்ரயணேந பே⁴த³க்ருதோ மித்²யாவ்யவஹாரஸ்தத்த்வத்³ருஷ்ட்யாஶ்ரயணேந ச தத³பா⁴வவிஷய: ஶாஸ்த்ரீயோ வ்யவஹார இத்யுப⁴யவித⁴வ்யவஹாரஸித்³தி⁴ரித்யர்த²: ।
தத்ர ஶாஸ்த்ரீயவ்யவஹாரோபபத்திம் ப்ரபஞ்சயதி —
ந ஹீதி ।
ததா² ச வித்³யாவஸ்தா²யாம் ஶாஸ்த்ரீயோ(அ)பே⁴த³வ்யவஹாரஸ்ததி³தரவ்யவஹாரஸ்த்வாபா⁴ஸமாத்ரமிதி ஶேஷ: ।
அவித்³யாவஸ்தா²யாம் லௌகிகவ்யவஹாரோபபத்திம்விவ்ருணோதி —
ந ச நாமேதி ।
உப⁴யவித⁴வ்யவஹாரோபபத்திமுபஸம்ஹரதி —
தஸ்மாதி³தி ।
உக்தரீத்யா வ்யவஹாரத்³வயோபபத்தௌ ப²லிதமாஹ —
அத இதி ।
ப்ரத்யக்ஷாதி³ஷு வேதா³ந்தேஷு சேதி ஶேஷ: ।
ஜ்ஞாநாஜ்ஞாநே புரஸ்க்ருத்ய வ்யவஹார: ஶாஸ்த்ரீயோ லௌகிகஶ்சேதி நாஸ்மாபி⁴ரேவோச்யதே கிந்து ஸர்வேஷாமபி பரீக்ஷகாணாமேதத்ஸம்மதம் ஸம்ஸாரத³ஶாயாம் க்ரியாகாரகவ்யவஹாரஸ்ய மோக்ஷாவஸ்தா²யாம் ச தத³பா⁴வஸ்யேஷ்டத்வாதி³த்யாஹ —
ஸர்வவாதி³நாமிதி ।